Hoofdstuk 1
Vraagstelling en identiteit
Het gezin
Definitie gezin volgens hoger instituut (1)
Kinderen zijn nodig om van gezin te kunnen spreken
Een huishouden met de combinatie van meer dan één generatie
Tussen generaties is er een zorgafhankelijkheid (ze dragen zorg voor elkaar)
Ouderschap en partnerschap zijn samenstellende elementen van een gezin
Minstens 1 ouder en 1 kind
Gezinsrelaties zijn solidair en niet-vrijblijvend
Verschillende vormen
Opeenvolgend, of gelijktijdig lid zijn van verschillende gezinnen
Gezinnen zijn dynamisch, staat niet vast over de tijd
Definitie gezin volgens demografisch onderzoek (2)
Sfeer sociologie
In demografisch onderzoek spreken ze over huishoudens
Huishouden is niet perse een gezin met meerdere personen (kan wel)
Gezin bestaat uit meerdere personen, of een persoon die alleen leeft
Specifieke vormen van huishoudens:
1. Particuliere huishoudens kleine huishoudens
2. Collectieve huishoudens meerdere mensen wonen samen (rusthuis, gevangenis…)
Definitie Levine (3)
Gaat het begrip ‘gezin’ meer opentrekken
Meer als wettelijke/biologische band
Wordt meer gezien als subjectief fenomeen
Mensen bepalen zelf wat hun gezin is en uit welke leden dat gezin bestaat
Voorwaarde: er moet een band zijn tussen de leden van het gezin (=solidariteitsrelaties =
reciprociteit (wederkerige relatie), men gaat voor elkaar zorgen, verantwoordelijkheden
nemen
Niet perse kind aanwezig zijn
VB. CO-housing jonge mensen gaan samenwonen om kosten te delen (kunnen zich
volgens deze definitie een gezin noemen
Definitie wetenschappelijk onderzoek (4)
Degene die het onderzoek opzet geeft zelf een definitie van gezin
, Meer samenlevingsvorm dan een gezin waar er over gesproken wordt
Hoe gezin omschreven wordt, hangt er vanaf wat je onderzoekt
Gezin = family (zowel gezin als ruimere familie)
Beetje verwarrend sommige studenten in masterproef die over gezinsonderzoek spreken
vertalen soms family als letterlijk familie terwijl het over een kleiner gezin gaat
CONCLUSIE
Eenduidige definitie van gezin is niet evident
Heel wat maatschappelijke veranderingen verhinderen dit:
Loskoppeling partnerschap en huwelijk, mensen gaan vaak ongehuwd samenwonen
waardoor de situatie niet altijd even duidelijk is
Partnerschap en ouderschap zijn losgekoppeld (bv. door scheiding)
Niet noodzakelijk bloedband nodig tussen ouder en kind
Hele grote diversiteit aan gezinnen (toename van eenoudergezinnen (heel wat gezinnen
gaan uit elkaar)meer éénpersoonshuishoudens (mensen die niet persee kinderen hebben,
mensen worden steeds ouder (verliezen partner en blijven alleen achter)
Veel jonge mensen wonen vaker langer thuis
Gezinsenquête 2016:
“Wie behoort er volgens u tot uw gezin?”
Ze gaan kijken wat de mensen antwoorden en kijken of het overeenkomt met het
rijksregisternummer
Voor 96.4% was het wel het geval (vrij veel)
Als er een mismatch was kwam dat omdat de toestand net gewijzigd was (bv. net uit elkaar
en nog niet geregistreerd)
Kritiek op onderzoek: niet gevraagd naar huisdieren
Voor veel gezinnen is het kerngezin het ideale gezin
Gezin als diversiteit in samenlevingsvorm
Een verband waar mensen met elkaar samenleven voor de buitenwereld als zodanig herkenbaar
De gezinspedagogiek in relatie tot de algemene pedagogiek
Gezinspedagogiek in relatie tot de algemene pedagogiek (hoofdstuk 2)
, Gezinspedagogiek = wetenschappelijke studie van opvoeding in gezinssituaties
Opvoeding: het creëren van een relationele en materiële omgeving door opvoeders met het
oog op welzijn en het volwassen worden van de opvoedeling.
- Ouder-kind relatie in interactie
- Opvoedingsvraag: kinderen hebben vraag naar opvoeding
- Opvoedingsaanbod: ouders kunnen aanbod geven
o Het beste: opvoedingsvraag en aanbod op elkaar afgestemd
- Parenting heeft te maken met socialiseren, geven van steun, bieden van zorg
- Parenting practices (opvoedingspraktijken handelingen ouders
o Handelingen die ze gebruiken om kinderen op te voeden
Veronderstellingen bij opvoeding
Essentieel voor het welzijn en opgroeien van het kind
Ouderfiguren stemmen handelen af op het welzijn en opgroeien van het kind (ouders en
ouderfiguren als opvoeders)
Relatie tot de algemene pedagogiek
Ervaring dat de mens zelf aan het bestaat vorm en zin moet geven (vanuit een existentiële
nood)
Deze vorm- en zingeving is steeds een relationeel gebeuren
Zingeving die een antwoord is op deze existentiële nood is nooit definitief
TOEGEPAST OP OPVOEDING
Mens moet opgevoed worden, ingeleid worden in een wereld van betekenissen
Zodanig dat hij/zij zelf tot een zingeving kan komen
Waardoor hij/zij het eigen handelen kan verantwoorden voor zichzelf en t.o.v. anderen
Gezinspedagogiek als wetenschap
Gezinspedagogiek als gedragswetenschap
Levensloopbenadering: ontwikkeling binnen sociale context
o Proximale omgeving: alles wat nabij het kind afgespeeld wordt binnen gezin
o Distale omgeving: verder afgelegen van kind
Wederkerigheid van opvoeding
Beschrijving van processen, interacties en mechanismen van gezinsopvoeding
Studie naar antecedenten en consequenten van opvoeding
Gezinspedagogiek als wijsgerige reflectie over ouder-kind relatie
Reflecties over belangen van het kind en verantwoordelijkheid van de ouders
, Betekent niet dat er normen opgelegd worden over wat een goede opvoeding zou moeten
zijn
Opgaven van de Gezinspedagogiek
Hoe gaan ouders om met hun kinderen?
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lienepeels. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.24. You're not tied to anything after your purchase.