Deze samenvatting gaat over alle literatuur (artikelen + boeken) voor 'gedrag in de klas'.
Hoofdstukken uit de volgende boeken zitten in deze samenvatting:
- De sociale ontwikkeling van het schoolkind
- Handboek diagnostiek in de leerlingbegeleiding: Kind en context
- Observeren in psychologie...
Inhoud
Sociaal-emotionele ontwikkeling 1:........................................................................................................4
Hoofdstuk 1: Het sociale ontwikkelingstraject (Van der Ploeg)..........................................................4
Stichting School en Veiligheid (z.d.). Groepsdynamica in de klas.......................................................5
Sociaal-emotionele ontwikkeling 2:........................................................................................................6
Hoofdstuk 9: Het populaire kind (Van der Ploeg)...............................................................................6
Hoofdstuk 11: Leidinggevende kinderen (Van der Ploeg)...................................................................7
Hoofdstuk 12: Afgewezen kinderen (Van der Ploeg)..........................................................................8
Hoofdstuk 13: Eenzame kinderen (Van der Ploeg)...........................................................................10
Sociaal-emotionele ontwikkeling 3:......................................................................................................12
Hoofdstuk 14: Gepeste kinderen (Van der Ploeg).............................................................................12
Huitsing et al. (2015). Pesten als groepsproces................................................................................13
De Leeuw et al. (2019). Young children’s perspectives on resolving social exclusion within inclusive
classrooms........................................................................................................................................15
Observeren:..........................................................................................................................................16
Hoofdstuk 1: Dataverzameling door observatie (Goossens).............................................................16
Hoofdstuk 2: Naar een observatiesysteem.......................................................................................17
Hoofdstuk 3: De regels van het spel, van categorieën naar cijfers...................................................18
Hoofdstuk 4: De registratie van intensiteit.......................................................................................19
Hoofdstuk 5: Overeenstemming van observatoren (5.1-5.4)...........................................................20
Hoofdstuk 6: Betrouwbaarheid en validiteit (6.3-6.4)......................................................................21
Hoofdstuk 9: Observatie ten bate van de therapeutische ingreep (9.1-9.6).....................................22
Meervoudig risicomodel 1:...................................................................................................................24
Hoofdstuk 2: De invloed van het gezin (Van der Ploeg)....................................................................24
Hoofdstuk 6: De sociaal-economische situatie (Van der Ploeg)........................................................25
Hoofdstuk 12: Opvoeding en gezin (Verschueren & Koomen).........................................................26
Weaver & Schofield (2015). Mediation and moderation of divorce effects on children’s behavior
problems..........................................................................................................................................27
Meervoudig risicomodel 2:...................................................................................................................29
Hoofdstuk 4: De vrije tijd (Van der Ploeg).........................................................................................29
Hoofdstuk 7: Waarom kiezen kinderen voor elkaar? (Van der Ploeg)..............................................30
Hoofdstuk 8: Vriendschappen (Van der Ploeg).................................................................................30
Hoofdstuk 13: Relaties tussen kinderen op school (Verschueren & Koomen)..................................32
Attar-Schwartz et al. (2019). The role of classmates’ social support, peer victimization and gender
in externalizing and internalizing behaviors among Canadian youth................................................34
Meervoudig risicomodel 3:...................................................................................................................36
1
,Gedrag in de klas – PABA-A308
Van der Ploeg (2013). Stress bij kinderen.........................................................................................36
Hoofdstuk 2: Coping.....................................................................................................................36
Hoofdstuk 3: Wanneer is een copingstrategie effectief?..............................................................37
Hoofdstuk 10: Zelfconcept (Verschueren & Koomen)......................................................................38
Meervoudig risicomodel 4:...................................................................................................................40
Hoofdstuk 3: De school (Van der Ploeg)...........................................................................................40
Hoofdstuk 14: Didactisch en pedagogisch handelen van leerkrachten (Verschueren & Koomen).. .41
Hoofdstuk 15: Interacties tussen leerkrachten en individuele leerlingen (Verschueren & Koomen)
..........................................................................................................................................................44
Sprouls et al. (2015). Is positive feedback a forgotten classroom practice? Findings and implications
for at-risk students...........................................................................................................................46
Gedragsproblemen 1:...........................................................................................................................47
Hoofdstuk 8: Executieve functies (Verschueren & Koomen)............................................................47
Batstra et al. (2021). Teachers With Special Needs. De-Psychiatrization of Children in Schools......48
Diamond, A., & Ling, D. S. (2016). Conclusions about interventions, programs, and approaches for
improving executive functions that appear justified and those that, despite much hype, do not....49
Gedragsproblemen 2:...........................................................................................................................50
Hoofdstuk 7: Depressieve gevoelens (Lieshout & Deth)...................................................................50
Sijp et al. (2018). Zie mij: een literatuurstudie naar disclosure en het zoeken van hulp door
leerlingen met internaliserende problemen in het primair en voortgezet onderwijs.......................52
Gedragsproblemen 3:...........................................................................................................................54
Hoofdstuk 4: Angst (Lieshout & Deth)..............................................................................................54
Hoofdstuk 5: Faalangst (Lieshout & Deth)........................................................................................56
Werner-Seidler et al. (2021). School-based depression and anxiety prevention programs: An
updated systematic review and meta-analysis.................................................................................59
Gedragsproblemen 4:...........................................................................................................................60
Hoofdstuk 11: Autismespectrumstoornis (Lieshout & Deth)............................................................60
Van der Steen et al. (2020). Teaching students with Autism Spectrum Disorders: What are the
needs of educational professionals?................................................................................................64
Gedragsproblemen 5:...........................................................................................................................65
Hoofdstuk 10: Oppositionele, normoverschrijdende en agressieve gedragsstoornissen (Lieshout &
Deth).................................................................................................................................................65
Van Dijk et al. (2022). Was het wel expres? De invloed van ouder-kindgesprekken over sociale
conflictsituaties op vijandige interpretaties door jonge kinderen....................................................70
Gedragsproblemen 6:...........................................................................................................................71
Hoofdstuk 9: Aandachtsdeficiëntiestoornissen met en zonder hyperactiviteit (AD(H)D) (Lieshout &
Deth).................................................................................................................................................71
Wienen et al. (2019) The advantages of an ADHD classification from the perspective of teachers. 73
2
,Gedrag in de klas – PABA-A308
Interventies:.........................................................................................................................................74
Rademaker et al. (2021). It also takes teachers to tango: Using social validity assessment to refine
an intervention design......................................................................................................................74
Prenger et al. (2022) How can educational innovations become sustainable? A review of the
empirical literature...........................................................................................................................76
NJI (z.d.) Werken aan effectiviteit.....................................................................................................77
Boeken
Van der Ploeg, J. (2018). De sociale ontwikkeling van het schoolkind. Houten: Bohn Stafleu
van Loghum
Goossens, F.A. (2018). Observeren in psychologie en pedagogiek: Methodologie en
rapportage. Bussum: Coutinho bv.
Verschueren, & H. Koomen (2016). Handboek diagnostiek in de leerlingenbegeleiding: Kind
en context. Antwerpen-Apeldoorn: Garant
Van Lieshout, T. & Van Deth, R. (2018). Pedagogische adviezen voor speciale kinderen. Een
praktisch handboek voor professionele opvoeders, begeleiders en leerkrachten. Houten:
Bohn Stafleu van Loghum.
3
, Gedrag in de klas – PABA-A308
Sociaal-emotionele ontwikkeling 1:
Hoofdstuk 1: Het sociale ontwikkelingstraject (Van der Ploeg)
Sociale vaardigheden
3-5 jaar: kinderen leren samen spelen en omgaan met andere kinderen.
6-12 jaar: kinderen hebben vriendschappen, doen mee met groepsactiviteiten, begrijpen anderen
steeds beter, begrijpen het belang van regels.
- Relaties met anderen (omgaan en onderhouden)
- Oog hebben voor de ander
- Overleggen met de ander
- De ander aanvoelen
- Beheersen van eigen emoties
- Controleren van eigen gedragingen
- Oplossen van problemen
- Respecteren van regels
Aspecten van sociale competentie
- Situatieafhankelijk: gedrag is in de ene situatie wel sociaal competent, in de andere niet.
- Nieuwe situaties: in alledaagse en in nieuwe, onverwachtse en gespannen situaties sociaal
competent handelen.
- Integraal begrip: combinatie van emotionele en cognitieve aspecten.
- Perspectief van betrokken personen: sociaal competent handelen verschilt vanuit
verschillende perspectieven.
- Sociale competentie komt tot uiting in relatie tot anderen.
Het ik en de ander: Jonge kinderen zijn egocentrisch, ze moeten leren rekening houden met
anderen. De sociale ontwikkeling is het vinden van een evenwicht tussen rekening houden met jezelf
en met anderen. De uitdaging is: enerzijds jezelf realiseren en anderzijds je verbonden voelen met
anderen.
Een verwant begrip
Perspectief nemen: kinderen moeten leren begrijpen vanuit welk perspectief de ander denkt en
handelt, goed perspectief nemen = jezelf kunnen verplaatsen in de ander. Dit is voorwaarde voor
goede omgang met andere kinderen.
- De gevoelens van jezelf en de ander begrijpen
- Begrijpen dat jouw gedrag invloed kan hebben op (de gevoelens van) een ander
- Niet alleen letten op waarneembaar gedrag, maar je verplaatsen in de beweegredenen van
een ander
Interpersoonlijke sensitiviteit: dit is een antenne voor wat er speelt in onderlinge relaties.
Ontwikkelingsverloop van sociale vaardigheden
- 0-2 jaar: rudimentaire interacties met de omgeving
- 2-3 jaar: rudimentaire interacties met andere kinderen, spelen in aanwezigheid van elkaar
- 3-5 jaar: relaties buiten het gezin, interactief samenspelen
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller HannavdM. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.52. You're not tied to anything after your purchase.
