Summary
samenvatting deel 2 inleiding tot het recht
- Course
- Institution
samenvatting deel 1 tot 4 inleiding tot recht
[Show more]
Seller
Follow
hanaxxl
Content preview
Inleiding tot het RechtDeel I – Wat is recht?
1. Kenmerken en definitie van het recht
1.1 Kenmerken van het recht
Recht is overal: wat mag, wat moet of wat niet mag wordt door het recht geregeld. ( bv: als minderjarige mag niet
deelnemen aan verkiezingen, onder de 18 jaar; je mag niet door rood licht rijden als wordt je bekeurd)
Recht= het geheel van afdwingbare regels die het menselijk handelen in de samenleving ordenen.
Het recht is onderverdeeld in verschillende rechtstakken: grondwettelijk recht, het personen- en familierecht, het
verkeersrecht, het strafrecht, het aansprakelijkheidsrecht, het erfrecht, het fiscaalrecht… (verder hoofdstuk 3)
Om goed te kunnen uitmaken waarin het recht zich onderscheidt van een andere maatschappelijke verschijnselen
zoals moraal, godsdienst, cultuur, economie,… moeten we nagaan wat die fundamentele kenmerken van het recht
juist zijn.
1.1.1 Kenmerk 1: Het recht heeft als doel de samenleving te ordenen
Om onze doelen als mens te kunnen na streven, moeten we handelend optreden want het komt niet vanzelf. Een
belangrijke voorwaarde om het menselijke handelen in de samenleving doeltreffend te laten verlopen is daarom
“duidelijkheid over wie wat mag doen met welke middelen”. Als er niet ordelijk wordt gewerkt, telkens als er
iemand een middel zou willen produceren of gebruiken, zou dat kunnen leiden tot een ruzie met anderen.
1.1.2 Kenmerk 2: Het recht wordt opgelegd door de samenleving
De oorsprong van het recht ligt in de wil van de samenleving.
Het dagdagelijks samenleven leidt ertoe dat problemen rijzen die een oplossing vergeven
Voorbeeld:
ontstaan van E-commerce ➔ nieuwe vorm van kopen waarbij consument meer bescherming krijgt
Regels die ontstaan naar aanleiding van een gewijzigde samenleving.
Voorbeeld:
Je koopt op je laptop een product dat heel mooi lijkt. Nadat je het uiteindelijk hebt aangekregen is het niet zoals het
eruit zacht.
In de moderne maatschappij wordt het aanpassen van het recht toevertrouwd aan specifieke wetgevende organen
(parlementen), die bij (grond)wettelijke regels in het leven geroepen zijn.
Die parlement vertegenwoordigen de wil vd leden vd samenleving
= Ze zijn de stem van het volk ➔ als zij akkoord gaan met nieuwe regels dan betekend dat wij dat ook zijn
1.1.3 kenmerk 3: De naleving van het recht kan worden afgedwongen
Rechtsregels zijn duidelijk te onderscheiden van andere MAATSCHAPPELIJKE GEDRAGSREGELS (= Morele, conventionele en
religieuze regels) ➔ ze regelen waarop iemand zijn rechten en vrijheden behoort te gebruiken
Ontbreken van structuur bij maatschappelijke gedragsregels waardoor het moeilijk afdwingbaar & veranderbaar is
= niet verplicht na te leven
Rechtsregels zijn afdwingbaar → niet naleven heeft gevolgen (sancties) (bv: te snel rijden= boete)
VOORBEELD
Regels thuis zijn niet juridisch afdwingbaar, maar buiten zijn rechtsregels wel afdwingbaar.
pag. 1
, 1.2 Soorten regels
1. GEDRAGSREGELS
Het recht bevat regels die het gedrag van de leden in de samenleving ordenen door vastkeggen van subjectieve
rechten namelijk zodat bevoegdheden middelen hebben om over te beschikken=> : gebodsregels en verbodsregels
- Gebodsregels → in bepaalde situaties moet je je zo gedragen => buurman zit in de wagen te stikken, het is
verplicht om hulp te verlenen
- Verbodsregels → wat niet mag of niet kan => polygamie is verbod
2. Toepassingsregels en -structuren (rechtsbescherming!):
Indien leden van de samenleving zich niet aan gedragsregels houden en de rechten van anderen aantasten, dan
moet het recht voor regels en structureren zorgen waarmee de toepassing van die gedragsregels kan worden
afgedwongen.
VOORBEELD
Als iemand een verkeersovertreding begaat, dan wordt die gesanctioneerd in de politierechtbank.
3. Regels voor maken en wijzigen van het recht
Regels en structureren → niet eeuwig dezelfde/ ze zijn niet vast
Nood aan evolutie door verandering in publieke opinie, gedragspatronen en technieken.
= regels over juridische gedragsregels en toepassingsregels en -structuren kunnen worden gewijzigd of afgeschaft
VOORBEELD
Door Covid-19 zijn we verplicht om een mondmasker te dragen, maar natuurlijk niet voor altijd
1.3 Definitie van het recht
Het recht heeft essentiële elementen:aéz
Definitie: Recht= het geheel van afdwingbare regels die het menselijk handelen in de samenleving ordenen
opgelegd door eigen vertegenwoordigers
1.4 Objectief recht versus subjectieve rechten
HET OBJECTIEF RECHT (WETGEVING, RECHTSPRAAK, ..)
Verschillende soorten rechtsregels die in algemene (objectief), abstracte zijn geformuleerd en niet mogen
veranderen (gedragsregels, afdwingingsregels, wijzigingsregels)
Ze staan los van de concrete persoon en situaties waarop ze toepasbaar zijn.
VOORBEELD
het objectief recht bevat het eigendomsrecht (in België art. 544 Burgerlijk Wetboek), maar daar kan men concreet
niets mee aanvangen.
SUBJECTIEVE RECHTEN
Een subjectief recht is een recht dat iemand kan hebben en door iedereen moet gerespecteerd worden
Telkens wanneer objectieve rechtsregels toepassing vinden in concrete situaties en op concrete personen, spreken
we van subjectieve rechten.
VOORBEELD
ik heb het recht van vrijheid van meningsuiting, en ik heb als eigenaar het recht mijn fiets te gebruiken, en die
eventueel te verkopen. Objectief recht gaat over regels: de eigenaar van een fiets heeft het recht die te
verkopen - wie die eigenaar ook is.
pag. 2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller hanaxxl. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.27. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
78998 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now