HEMATOLOGISCHE ONCOLOGIE
Leukemie
= bloedkanker kwaadaardige witte bloedcellen in het beenmerg.
Komen uit hematopoëtische stamcel, afwijking zorgt dat:
Cel niet kan uitrijpen= acute leukemie (korte tijd + agressief verloop)
Cel ongelimiteerd deelt = chronische leukemie (langer verloop + geen directe behandeling verreist)
Lymfoïde leukemie= leukemiecellen voortkomen uit stamcel die normaal ontwikkelen tot lymfocyten
Myeloïde leukemie= leukemiecellen voortkomen uit stamcel die normaal ontwikkelen tot RBC, granulocyten, bloedplaatjes.
Acute leukemie Chronische leukemie
Onrijpe cellen (blasten) Meer uitgerijpte cellen
Snel progressief Langzaam progressief
Klachten Vaak geen klachten
Intensieve behandeling “Lichte” behandeling
I.P. curatief IP. niet-curatief
Alle leeftijden Oudere leeftijden
ALL en AML CLL - CML
IP = intraperitoneale chemotherapie betekent dat de chemotherapie direct wordt toegediend in de buikholte, waar eventuele
resten van de kanker nog aanwezig kunnen zijn.
Gevolgen acute leukemie:
Sterke toename van leukemiecellen
Verdwijnen van normale bloedcelvorming
o RBC dalen bloedarmoede
o WBC dalen infecties
o Trombocyten dalen bloedingsneiging
Symptomen van leukemie
Gewichtsverlies – koorts – frequente infecties – zwelling van de lymfeklieren – vergroting milt – nachtelijk zweet – makkelijk
bloeden – makkelijk blauwe plekken – vlekjes op de huid – vergrote lever – botten/gewrichten pijn – kortademigheid – vermoeid
-- verminderde eetlust.
Acute myeloïde leukemie
Levensbedreigende aandoening
Risicofactoren: roken – eerdere behandeling met chemotherapie – radioactieve straling – toxische stoffen.
Meestal geen oorzaak voor AML
Symptomen:
Kort vooraf algemene malaise – oorzaak: pancytopenie (= vermindering van alle soorten bloedcellen in het bloed)
Ophoping van blasten zorgt voor:
Anemie bleekheid – moeheid – kortademigheid
Leukopenie keel- en luchtweginfectie + koorts
Trombopenie verhoogde bloedingsneiging met optreden van neusbloeding – tandvleesbloeding – versterkte
menstruatie - .....
Behandeling
Doel: bereiken van complete remissie bereikt indien herstel bloedwaarden < 5% blasten in beenmerg aanwezig zijn.
= spoedopname wegens levensbedreigende aandoening: kans op bloeding – snelle toename van leukemische massa – kans op
extreme anemie, leukopenie.
Standaardbehandeling:
- Intensieve chemotherapie + remissie-inductiekuur (cytarabine en antrachracycline) + consolidatiekuur (cytarabine en
antrachracycline)
- Cyclus van 4 weken
- Bijwerkingen: misselijkheid, braken, haaruitval, langdurige pancytopenie, koorts bij neutropenie en mucositis
- Na 2 cyclussen volgt een allogene stamceltransplantatie.
, Conventionele chemotherapie – bijwerkingen:
haaruitval, misselijk, braken, diarree, vermoeidheid, pijnlijke slijmvliezen van mond & keel, huidreacties
= supportieve therapie.
Tumorlysissyndroom (TLS)!!!!
= probleem dat zich meestal in begin van behandeling stelt omwille van snelle tumorafbraak.
Elektrolyten (kalium, fosfor, urinezuur) in verhoogde hoeveelheden voor in het bloed. Urinezuur slaat neer in de nier kan
tot nierinsufficiëntie leiden.
Rasburicase= medicatie die helpt om urinezuur uit het bloed te verwijderen.
Preventie:
1. Extra hydratatie (urinezuur slaat niet neer maar wordt uitgeplast)
2. Ph van urine controleren (voldoende alkalisch > 7, indien < 7 ARTS verwittigen)
3. Allopurinol (=Zyloric) = vermindert vorming van urinezuur.
Behandeling oudere pat:
- Pat verminderde conditie/ chronische aandoening
- Hypomethylerend medicijn: reactiveren genen van leukemiecellen waardoor ze afsterven OF gaan uitrijpen
- Mildere bijwerkingen
Hematopëtische stamceltransplantatie
= transplantatie van pluripotente stamcel.
Stamcellen zitten in beenmerg – in geringe mate in perifeer bloed.
Bronnen: autoloog (van pat zelf) – allogeen (van donor)
HLA-incompatibiliteit = vechtreactie (rejectie/ afstoting en GVHD (graft VS host disease))
Allogene stamceltransplantatie:
Een onverwachte donor
Kans op match bij broer/zus ¼
Vrijwillige niet-verwante donor die wel dezelfde HLA-typering heeft 1/50 000
Afname
o Via navelstrengbloed
o Via perifere stamceloogst (5 dagen G-CSF, procedure 3u + 2 opeenvolgende dagen)
o Via beenmergpunctie
, Autologe stamceltransplantatie:
Autoloog VS allogeen
Autoloog Allogeen
- Uitstekende tolerantie - Gezonde cellen, teen tumorcontaminatie
- Geen afstoot verschijnselen - Meer kans op blijvende genezing
- Contaminatie met tumorale cellen - GHVD
- Vertraagd herstel van hematopoëse - Zwaardere immunodepressie
Indicatie Indicatie
Vaste tumoren CML
Ziekte van Kahler ALL
AML – indien gene allogene donor AML
Mog. Problemen tgv stamceltransplantatie
Overvulling vnl bij kinderen
Allergische reactie
Hypertensie, braken en bradycardie op solumedrol
Problemen in posttransplantperiode:
Problemen door pancytopenie (infecties, mucositis + voedingsproblemen)
Opnieuw verschijnen van WBC op GVHD
Chronische leukemie
Bij toeval ontdekt bij bloedonderzoek een (forse) leukocytose wordt vastgesteld
Symptomen (aspecifiek): vermoeid – minder eetlust – gewichtsverlies – vol gevoel in de buik
Behandeling: afhankelijk van stadia maar vnl heel gunstig.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller EmilyBeurick. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.82. You're not tied to anything after your purchase.