Summary
Graduaat Orthopedagogie | Samenvatting Biologische Basis van Gedrag
- Course
- Institution
Samenvatting deel 1 biologische basis van het gedrag van het vak Psychologische Perspectieven. Cursus:
[Show more]
8 reviews
By: azranur1 • 2 months ago
By: naimaabt • 1 year ago
By: katovandenbranden • 1 year ago
By: vandammebenthe • 1 year ago
By: angiem71 • 1 year ago
By: jstudent91 • 1 year ago
Can you provide more information about the reason for this low rating?
By: mel_bracke1 • 1 year ago
By: aurelievandenbrandt17 • 11 months ago
was not of the correct year (the social brain was not mentioned)
By: jstudent91 • 11 months ago
Hi Aurelie, the social brain is definitely included in the summary starting on page 13. Can you give me more explanation please?
Seller
Follow
jstudent91
Reviews received
Content preview
Biologische basis van gedragDeel 1: Impact van biologie op gedrag – (Geërfd) genetisch materiaal
1.1 Mensbeeld en uitgangspunten
Het mensbeeld en de uitgangspunten van een biologisch perspectief op mensen en gedrag, omvat de
volgende kenmerken:
- We bestaan in 1e plaats biologisch, dan pas psychologisch of in gedrag (m.a.w. zonder
lichaam en lichaamsfuncties bestaan we niet).
- Gedrag vindt zijn oorsprong in fysische, chemische en biologische processen in het lichaam.
Gedrag is dus te verklaren vanuit interne lichamelijke factoren. Men kan de oorzaak dus
achterhalen door inzicht in de werking van het lichaam.
- De structuur en het functioneren van de hersenen spelen daarin een centrale rol. Gedrag
(van mensen) wordt vooral gestuurd vanuit de hersenen, die de informatieverwerking
verzorgen. M.a.w.: we zijn geen baas in eigen brein en heeft eigen gedrag niet zonder meer
onder controle (grotendeels autonome werking hersenen).
- De mens is bij het begin van zijn bestaan een beschreven blad. Van bij de conceptie heeft
elke mens een enerzijds algemene menselijke, anderzijds een uniek individuele combinatie
gekregen van erfelijk materiaal. Hierdoor is de mens genetisch gepredisponseerd. Bij het
verklaren en begrijpen van gedrag dienen we dus de erfelijke bagage in rekening te nemen.
Mensen zijn het product van een langdurige evolutionaire geschiedenis. Gedrag van mensen kan dan
ook begrijpelijk worden gemaakt door het te plaatsen binnen de evolutie.
1.2 Genetica – De impact van genen en erfelijkheid op gedrag
Aangeboren Niet-aangeboren
Geërfd en verworven (bv. Syndroom van Verworven (bv. door bepaald gedrag van de
Down). moeder tijdens de zwangerschap).
Geërfd Genetisch
Genetische info gaat over van ene generatie op Wat aan DNA aanwezig is (wil niet zeggen: van
andere ene op andere generatie)
1.2.1 De zygote, het huis van ons geërfd genetisch materiaal
Ons eigen materiaal bestaat uit wat onze ouders ons aan genetische informatie hebben bezorgd. Het
is m.a.w. de overgeërfde genetishe informatie van zowel de moeder als de vader (met inbegrip van
wat zij vanuit hun voorgeschiedenis aan geërfd genetisch materiaal hebben meegekregen).
De zygote (of de bevruchte eicel) is het resultaat van de conceptie waarbij de eicel (met het
genetische materiaal die de moeder meegeeft) en de zaadcel (met het genetische materiaal die de
vader meegeeft). M.a.w.: in de celkern van de zygote zit dus ons volledige menselijke genetische
materiaal dat we hebben geërfd van onze ouders.
1.2.2 De zygote ontwikkelt zich tot mens: vermenigvuldigingsdeling
De ontwikkeling van zygote tot mens is het resultaat van celdeling en meerbepaald, van de
vermenigvuldingsdeling of mitose. Dat houdt in de eerst cel (de zygote) deelt zich zodat er twee
1
,cellen zijn, deze twee delen zich zodat er vier cellen zijn, deze vier delen zodat er acht cellen zijn,
enz.
De vermenigvuldigingsdeling zorgt ervoor:
- Dat alle ‘nakomelingen’ van de zygote volledig genetisch identiek zijn aan deze zygote.
- Dat we letterlijk groeien, waardoor de oorspronkelijke kiem of vrucht letterlijk groter wordt:
van embryo tot foetus tot baby tot volwassene en dit de leeftijd van pakweg 25 jaar wanneer
de laatste menselijke functies volledig zijn ontwikkeld of uitgerijpt (nl. de prefrontaalkwab
van de hersenen).
- Dat we onszelf als individu in leven kunnen houden.
Alle voortkomende cellen uit de zygote zijn genetisch identiek, wel nemen ze verschillende taken op
zich. Dit noemen we het differentiatieproces: sommige cellen specialiseren zich om de hartfunctie op
zich te nemen, andere om de longfunctie mogelijk te maken, nog andere om te functioneren als
zenuwstelsel, enz.
Ondanks de verschillende vormen en groottes van cellen en hun specifieke functie, is elke cel
opgebouwd uit drie gemeenschappelijke onderdelen:
- Het celaanbraam
- Het celsap, maar daarin de mitochondriën
- De celkern, dat het genetische geërfde materiaal bevat.
1.2.3 Het commonda van het differentiatieproces: instructies vanuit genen en omgeving
bouwstenen DNA genen chromosomen genoom epigenoom
Ons genetisch materiaal is opgebouwd uit losse 4 DNA-bouwstenen: (A+T) en (C+G).
Microscopisch toont de DNA-structuur zich als een dubbele spiraal.
bouwstenen DNA genen chromosomen genoom epigenoom
Een reeks koppels DNA-bouwstenen vormen een gen. Een gen geeft gecodeerde instructies om
biologische processen in gang te zetten en ze richting te geven: wat moet een cel doen, wat is haar
functie, wat wordt van de cel verwacht, …
bouwstenen DNA genen chromosomen genoom epigenoom
Een chromosoom is opgebouwd uit tientallen tot honderden genen. Ze bevatten dus miljoenen
basenparen in hun oneindige variaties. Precies deze verscheidenheid maakt dat ieder mens uniek is.
Dus, ook al hebben we allen hetzelfde aantal chromosomen (46 informatiedragers), de informatie bij
elk van ons is genetisch uniek. Chromosomen zijn dus grote informatiedragers.
Er zijn twee groepen van chromosomen:
- 1 paar geslachtschromosomen of ‘gonosomen’ (= dus 2).
- Anderzijds 22 paar ‘autosomen’ (= dus 44).
Elke chromosomenpaar (zowel autosomen als gonosomen) zijn samengesteld uit één chromosoom
van de vader en één chromosoom van de moeder.
2
, bouwstenen DNA genen chromosomen genoom epigenoom
Het geheel van alle 46 chromosomen is het genoom, uitgedrukt in twee types karyogrammen
(genetisch paspooort), één voor mannen, en één voor vrouwen.
Mannen Vrouwen
bouwstenen DNA genen chromosomen genoom epigenoom
Ons genoom dat bestaat uit een ordening van losse geërfde bouwsteentjes die samen genen vormen
en die verdeeld zitten op 46 informatiedragers of chromosomen is zelf ook nog eens omgeven door
een laagje van receptoren die gevoelig zijn door omgevingsinvloeden. Deze laag van receptoren
wordt het epigenoom genoemd.
Het epigenoom is ook wel de aan- en uitknop van het genetische materiaal. Het bepaalt welk
genetisch materiaal actief mag/moet zijn en de welke niet, m.a.w.: het is verantwoordelijk voor het
commando van het differentiatieproces.
De receptoren waaruit het epigenoom bestaat, zijn erg gevoelig voor omgevingsfactoren. Afhankelijk
van gunstige of ongunstige omgevingsinvloeden kunnen de wekring van de genen positief of negatief
beïnvloeden.
Echter, het is geen enkelvoudig causaal (oorzaak en gevolg) verband, veeleer kettingreactie:
omgevingsfactor → invloed op gen
→ op zijn beurt op andere genen → ander gedrag
→ impact op omgeving →…
1.3 Het erfelijkheidsprincipe
Vermenigvuldigingsdeling (mitose): zygote (en nadien elke cel) maakt kopie van zichzelf (tijdelijk dus
96 chromosomen).
Consequenties:
- 1. moedercel (zygote) = dochtercel die zelf moedercel wordt = 46 CHR.
- 2. houdt ons als individu in leven: sterven, delen, creëren.
- 3. letterlijk groei + rijping (tot 25 jaar: prefrontale kwab van de hersenen).
Vermenigvuldigingsdeling: genetisch identiek èn differentiatieproces: activering deel genetisch
potentieel geactiveerd.
1.3.1 De reductiedeling (meiose)
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jstudent91. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.97. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52510 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now