Summary
Samenvatting - Arbeidsrecht
- Course
- Institution
Samenvatting van eigen notities, powerpoints.
[Show more]
Seller
Follow
Veya86
Content preview
ARBEIDSRECHTARBEIDSDUUR
VOORAF
o Arbeidsduur is in de arbeidswet bijzonder complex geregeld
o Opgebouwd rond een reeks basisprincipes:
Begrenzing van het aantal uren dat een individuele werknemer mag werken
Maximumgrenzen en regels over pauzes en rusttijden
Verbod op: nachtarbeid, zondagsarbeid (niet echt geldig meer), arbeid op feestdagen
Bijzondere regels voor sommige categorieën van werknemers: jeugdige werknemers, zwangere
vrouwen
TOEPASSINGSGEBIED
ALGEMEEN PRINCIPE
o Zeer ruim toepassingsgebied voor de arbeidswet: op werknemers en werkgevers. Het overeengekomen
maandloon dekt alle prestaties, maar vermijdt dat overuren worden betaald wanneer je akkoord ging. Val
van de werkgever.
o Iedereen die arbeid verricht in een band van ondergeschiktheid, en iedereen die mensen tewerkstelt in een
ondergeschikt verband
UITSLUITINGEN
o Gedeelte van de overheidssector
o Huisarbeiders
o Familieondernemingen
o Artsen, veeartsen, tandartsen, specialisten en de studenten-stagiairs voor deze beroepen
BEGRIP ARBEIDSDUUR
ALGEMEEN
o Arbeidsduur = de tijd dat het personeel ter beschikking staat van de werkgever (ruimer dan het effectief
presteren van arbeidsinspanningen). Vb’en: naar klanten, werf, opleiding, kelner/kapster die wacht op klant
o Kan uitgebreid worden bij wet, KB of cao. Vb’en deeltijdse leerplicht, vervoerssector (zoals bij jeugdige
werknemers)
o Gelijkstelling effectieve arbeidsprestaties. Vb’en uren afwezigheid Vlaams opleidingsverlof
o Pauze vrijwillig niet opnemen is geen arbeidsduur maar kan een gelijkgestelde arbeidsprestatie worden.
o Over de 100 werknemers moet de organisatie een ondernemingsraad hebben. Boven de 50 werknemers
moet er een comité voor preventie en bescherming op het werk zijn. Het comité bestaat uit
ondernemersvertegenwoordigers, maar zij hebben ook nog een andere job binnen de organisatie. Wordt
meegerekend in de uren.
WACHT –EN RESERVEDIENSTEN
o Discussies in de rechtspraak: zie handboek
o Beoordeling aan de hand van de concrete omstandigheden en de mate waarin de vrijheid van de werknemer
wordt ingeperkt
VERPLAATSINGSTIJD
Staat de werknemer nog ter beschikking van de werkgever of niet?
o Verplaatsing woon-werkverkeer: niet
o Verplaatsing tussen twee arbeidsplaatsen: wel
o Discussiepunt uit de rechtspraak: eerste verplaatsing van thuis naar klant? Meestal niet
,Over de slapende wacht en de wachttijden thuis. Vb. Security man die in slaap valt bij het beveiligen van een
gebouw, want hij moet kunnen reageren. MAAR is arbeidsduur. Wachttijden thuis, persoon kan zich verplaatsen
door GSM. Als de persoon niet op tijd op zijn werk geraakt is het geen arbeidsduur. Door de digitalisering is dit
veranderd. Rechter beoordeeld naargelang de omstandigheden.
MINIMUMGRENZEN VAN DE ARBEIDSDUUR
MINIMALE GRENZEN PER WERKPERIODE
o 3-urenregel: elke werkperiode moet minstens 3 uur duren en kan worden onderbroken worden door een
korte pauze bv. koffiepauze
o Afwijkingen mogelijk
Voor bepaalde categorieën bij KB
Via cao (sector-onderneming)
o Inbreuken: strafrechtelijke vervolging of het opleggen van een administratieve geldboete. Indien de 3
urenregel niet wordt toegepast. Bv poetshulp kan niet voor twee uur komen, minstens 3 uur.
MINIMALE GRENZEN PER WEEK
o 1/3 regel: wekelijkse arbeidsduur voor deeltijdse werknemer moet minstens 1/3 van de voltijdse wekelijkse
arbeidsduur zijn.
o D.w.z. wekelijkse arbeidsduur 38 u per week: minstens 12,66 u voor deeltijdse werknemer
o Afwijkingen mogelijk
Voor bepaalde categorieën bij KB
Via cao (sector-onderneming)
Arbeidscontracten van minder dan één week
o Inbreuken: loonwaarborg tot 1/3 grens
MINIMUMLIMIET BIJ NACHTARBEID
o Nachtarbeid = arbeidsregeling die gewoonlijk prestaties voorziet tussen 20 uur en 6 uur
o Principieel verbod op nachtarbeid, maar zeer veel uitzonderingen
Dagelijks werkrooster van werknemer die gewoonlijk nachtprestaties levert. Moet per dag evenveel
uren bevatten als de voltijdse werknemers, met een minimum van 6 uren
Afwijkingen mogelijk via cao
PAUZES EN RUSTTIJDEN
PAUZETIJDEN TIJDENS EEN WERKDAG
o Men mag zonder onderbreking nooit langer dan 6 uur werken
o Vanaf 6 uur werken moet er een pauze van minstens 15 minuten zijn
o Bv. Werknemer werkt van 9u-17u. Om 15u heeft hij recht op 15 minuten pauze.
Uitzonderingen (op het principe van 6 u werken: geeft recht op 15 minuten pauze)
o Bij voorgekomen of dreigend ongeval
o Jeugdige werknemers vanaf 15j niet meer onderworpen aan de voltijdse leerplicht
Vanaf 4 uur en 30 minuten ononderbroken arbeid hebben zij recht op een pauze van minstens 30
minuten
Is de arbeidstijd 6 uur, dan hebben zij recht op minstens 60 minuten pauze, waarvan minstens 30
minuten ineens moeten genomen worden
Bij KB mag hiervan worden afgeweken BIJKOMEND
o Kinderarbeid bv in een film of serie
Kinderen tot en met 6 jaar: 30 minuten pauze na 2 uur arbeid
Kinderen van 7 tot en met 11 jaar: 30 minuten pauze na 3 uur arbeid
Kinderen van 12 tot einde voltijdse leerplicht: 30 minuten pauze na 4 uur arbeid
o Borstvoedingspauzes
o Pauzes ingevolge de temperatuur (afhankelijk van de temp en de aard van het werk) moeten bepaalde
rustpauzes ingelast worden.
,RUSTTIJD PER ETMAAL
o Meerderjarige werknemers hebben per periode van 24 uur recht op een verplichte rustpauze van minstens
11 opeenvolgende uren tussen het einde en het begin van een werkdag
o Minderjarige werknemers
Minstens 12 uur voor jeugdige werknemers
Minstens 14 uur voor kinderen
Stop werken om 19:00 dan mag die persoon ten vroegste terug starten om 6:00
RUSTTIJD PER WEEK
o Per periode van 7 dagen moet de rustperiode tussen twee werkdagen gevoegd worden bij de zondagsrust (of
de inhaalrust voor werken op zondag)
o Rustpauze per week is dus 24 + 11 = 35 uren
Uitzonderingen
o Werken als gevolg van een dreigend of voorgekomen ongeval in de onderneming of bij derden
o Dringende arbeid aan machines en materiaal in de onderneming of bij derden
o Onvoorziene werken
o Activiteit is onderverdeeld in verschillende werkperioden. Bv. in de horeca, in ziekenhuizen …
o Ploegenwisseling. Opgelet: het is verboden om in twee opeenvolgende ploegen tewerkgesteld te worden
o Andere gevallen bepaald in een algemeen verbindend verklaarde cao
MAXIMUMGRENZEN VAN DE ARBEIDSTIJD
GRENZEN PER DAG
In principe: arbeidsdag niet langer dan 8 uur per dag
o Dag = astronomische dag die begint op 0 u en eindigt op 24 u
o Deze 8 uren moeten tussen 6 u en 20 u gepresteerd worden (wegens het principieel verbod op nachtarbeid)
o In bijzondere gevallen wordt deze dag limiet echter opgetrokken
GRENZEN PER WEEK
In principe: wekelijkse arbeidsduur niet langer dan 40 uur per week
o Week = reeks van 7 opeenvolgende dagen die aanvangt op maandag
STRUCTURELE AFWIJKINGEN OP MAXIMUMGRENZEN (WEET JE OP VOORHAND)
Afwijking tot 9 uur per dag “Engelse week”
o Indien de arbeidsregeling per week een halve, een hele of meer dan een hele inactiviteit dag naast de zondag
bevat
o Echter niet mogelijk voor jeugdige werknemers
o Afwijking wegens verre verplaatsingen
Dag grens wordt op 10 uur gebracht als de werknemer niet dagelijks naar huis kan terugkeren
Bedoeld wordt: als de werknemer met het openbaar vervoer méér dan 14 uur per dag van huis zou
zijn
Ploegenarbeid
o Dag grens kan op 11 uur per dag en 50 uur per week gebracht worden
Geen recht op overloon als men de arbeidsroosters vastgelegd in het arbeidsreglement volgt
Gemiddelde arbeidsduur moet wel binnen een referteperiode nageleefd worden via inhaalrust.
Periode van een drietal maanden. Wat heeft de werknemer aan overuren gedaan, kijken dat er niet
meer werkt dan toegestaan = referteperiode
o Ook ‘s nachts mag er gewerkt worden
, Voor jeugdige werknemers die ‘s nachts niet mogen werken, worden de grenzen van “nacht”
gebracht op 22 uur en 6 uur, of 23 uur en 7 uur bij ploegenarbeid
Er moeten minstens 2 ploegen zijn die ongeveer identiek zijn samengesteld en elkaar opvolgen of
slechts beperkt overlappen in de loop van een arbeidsdag op dezelfde arbeidsplaats
De ploegen moeten soortgelijke arbeid verrichten
Een ploeg bestaat uit minstens 2 werknemers
Continuarbeid
o Om technische redenen moet het werk continu, 7 dagen op 7, doorgaan via elkaar opvolgende ploegen.
Afhankelijk van de aard van het werk: bv. petroleumraffinaderijen of ijzernijverheid.
o Dag grens kan dan op 12 uur gebracht worden, de weekgrens op 50 uur
Gemiddelde arbeidsduur moet binnen een referteperiode gerespecteerd worden via inhaalrust
Indien meer dan 143 uren boven de gemiddelde arbeidsduur in dat trimester, onmiddellijke
toekenning van inhaalrust
o Werk mag ook ‘s nachts en op zon- en feestdagen voortgezet worden
Jeugdige werknemers: boven de 16 jaar: de grenzen van de nacht zijn 22u en 6u en 7u bij continue
arbeid
Werk in sectoren waar de normale grenzen niet kunnen worden toegepast:
o Afwijkingen moeten in een koninklijk besluit worden vastgelegd. Vb.: voedingsnijverheid, vervoer, tuinbouw,
ziekenhuizen, opvoeding…
o 11 uur per dag, 50 uur per week
Voorbereidend werk of nawerk (aan machines of materiaal) dat verricht moet worden buiten de normale
productietijd
Hier gaat het om werk dat gedaan moet worden voor of na de normale werkdag bv. onderhoud van machines
o Afwijkingen moeten in een KB worden vastgelegd
Vb.: petroleumhandel en -nijverheid, scheikundige nijverheid
o 11 uur per dag, 50 uur per week
Gemiddelde arbeidsduur moet binnen een referteperiode gerespecteerd worden via inhaalrust
Indien meer dan 143 uren boven de gemiddelde arbeidsduur in dat trimester, onmiddellijke
toekenning van inhaalrust
PUNCTUELE AFWIJKINGEN OP MAXIMUMGRENZEN (WEET JE NIET OP VOORHAND)
= door het onvoorzienbaar karakter ofwel m.b.t. het onverwachts plaatsvinden ervan of onvoorspelbaar
arbeidsvolume
Afwijkingen van de maximumgrenzen met toelating door een KB
o Werken van vervoer, laden en lossen
o Werk waarvan niet precies kan bepaald worden hoelang het duurt om het uit te voeren: verwerkte stoffen
die snel kunnen ontaarden
Afwijkingen met toelating van de vakbondsafvaardiging
o arbeid die door een onvoorziene noodzakelijkheid wordt vereist. Het mag hier niet om een seizoensgebonden
vermeerdering gaan: feiten moeten onvoorzienbaar zijn – presteren van overuren absoluut noodzakelijk
o Buitengewone vermeerdering van werk. Voorwaarden: uitzonderlijk van aard (niet regelmatig), niet
voorspelbaar, zowel betrekking op de gebeurtenis die het werk veroorzaakt als op de omvang van het werk
dat gedaan moet worden
o Bijkomende uren tijdens de zomer of bij intense activiteit in het bouwbedrijf
Afwijkingen zonder toelating
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Veya86. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.79. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
56326 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now