Summary
Samenvatting multifactoriële stoornissen - schisis
- Course
- Institution
Samenvatting met het onderdeel schisis + notities
[Show more]
Seller
Follow
justinetimmerman
Reviews received
Content preview
Multi 2: schisisInleiding
Gespleten lip en verhemelte: meest voorkomende congenitale afwijking in hoofd- en
halsgebied
Prevalentie: 1/700
Herhalingsrisico: 2-5%
Oorzaak: multifactorieel
o Genetisch: voorkomen in familie
o Omgevingsfactoren: ligging in de baarmoeder, vitaminetekort, roken of alcohol
tijdens de zwangerschap, bepaalde types medicatie, diabetes, onderontwikkelde
prenatale gezondheidszorg … → niet altijd duidelijk, veel is nog niets gekend
Ontstaat al vroeg in de zwangerschap
o Ontwikkeling lip: 6-7 weken
o Ontwikkeling verhemelte: 8-9 weken
Diagnose: soms al zichtbaar op echo, maar doorgaans bij de geboorte
o Op 20 weken, gespleten lip is makkelijker te detecteren dan gespleten verhemelte
Vaak is het al bepaald voordat de mama weet dat ze zwanger is. De lip wordt
al zeer vroeg ontwikkeld.
Lipschisis is doorgaans makkelijk door het zichtbare aspect, het verhemelte
kunnen we niet zien op de echo.
o In 20-30% van de gevallen wordt de schisis prenataal opgemerkt.
Geïsoleerd of syndromaal
o De meeste vormen van schisis zijn geïsoleerd. Maar soms is het eens in een
syndroom.
1
,Velofaryngeale functie
Nasofaryngoscopie
Normaal gaan de spieren sluiten als een sfincter.
Bij schisis zal er altijd een opening blijven bestaan tussen het verhemelte en de
farynxwanden.
o Beetje nasaal klinken.
Neurologisch mechanisme van velumfunctie
Verschil spraak vs. geen spraak
o Spraak en geen spraak zit op een andere plek. Als we ons gehemelte opheffen bij
activiteit waar er geen spraak voor nodig is, zijn dat andere systemen in onze
hersenen die aan de slag gaan dan als we ons gehemelte activeren tijdens het
spreken.
Belangrijk voor behandeling van velofaryngale stoornissen
o Zuig en blaasoefeningen zijn goed voor de bewustwording van luchtstroom, maar
hiermee ga je spreken niet verbeteren.
o Als je wil werken aan een betere velofaryngale functie sluiting tijdens het spreken
moet je spraakactiviteit gebruiken. Voel je waar de luchstroom zit bij /s/ of bij de
/m/. Dit is een ander leersysteem in de hersenen dan bij zuig- of blaasoefeningen.
Niet spraakgerelateerd
Pneumatische activiteiten:
o Positieve luchtdruk: blazen, fluiten
o Negatieve luchtdruk, onderdruk in de mondholte: zuigen, kus geven
Niet-pneumatische activiteiten:
o Slikken
o Kokhalzen
o Braken
2
, Spraakgerelateerd
Timing van velofaryngale sluiting
o Bij orale klanken: velofaryngeale sluiting voor steminzet
o Bij explosieven: vroegere start velaire heffing
Qua timing, sluitingskracht en hoge van velumheffing de grootste activiteit
vragen van het velum.
o Uitdaging: afwisselen oraal-nasaal
Opspannen en ontspannen van het velum
Hoogte van velumheffing à hangt af van:
o beweging en hoogte van de tong tijdens articulatie
Hoe hoger de tongrug wordt getrokken hoe hoger het velum zal gaan heffen.
o mate van intraorale druk nodig voor een klank
Explosief: heel wat intraorale druk, dus hogere velofaryngeale sluiting.
Hoogte van velumheffing
o
o Nasalen hebben geen velumactiviteit
o De stemloze explosieven hebben de hoogste velumactiviteit zoals de /p/
Stevigheid van de velofaryngale sluiting: zelfde factoren als bij de hoogte van velaire heffing:
o steviger bij consonanten dan bij vocalen
o hoge vocalen: stevigere sluiting ivm laagfrequente vocalen
o Steviger bij explosieven ivm fricatieven
Spreeksnelheid en vermoeidheid
o Toename spreeksnelheid à minder stevige afsluiting en minder hoge heffing velum
Hoe sneller ze spreken hoe minder stevig de afsluiting van het velum zal zijn
en hoe minder hoog het velum gaat heffen. Het spreektempo vertragen
zorgt voor betere articulatie.
o Vermoeidheid à effect op velaire spieren
Spier iets minder gericht werken als we moe zijn.
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller justinetimmerman. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.64. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52510 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now