Summary
Samenvatting Materieel Strafrecht (B001632A)
- Course
- Institution
In deze samenvatting omvat de lessen, de powerpoint en het boek.
[Show more]
Seller
Follow
Naomitrem
Content preview
Strafrecht = materieel strafrecht + strafprocesrechtMaterieel strafrecht: geheel van rechtsregels waardoor bepaalde gedragingen strafbaar worden
gesteld en gesanctioneerd.
↠ Gaat niet alleen over de ongewenste gedragingen en de straffen die daarop staan, maar ook hoe
we bepalen wat de gepaste straf is voor een bepaalde persoon in een bepaalde context. Daderschap,
poging, herhaling en deelneming zijn ook belangrijk.
↠ De regels vh MS bepalen onder welke voorwaarden personen strafrechtelijk verantwoordelijk
gesteld kunnen worden & in welke situatie deze uitgesloten of beperkt kunnen worden. MS bepaald
ook de toepasselijke sancties en regelt hoe deze in concrete gevallen door de rechter moeten
worden toegepast. Het SR bestaat vooral uit verbodsbepalingen.
Boek 1 ↠ Basisprincipes en alemene beginselen van het strafrecht = fundament
Boek 2 ↠ Overzicht van de ongewenste gedragingen en de straf die je kan krijgen als je die
gedragingen stelt
Waarom straffen?:
• Retrospectief: omdat wat die in het verleden gedaan heeft ↠ doelstelling is vergelding
• Prospectief: Om te vermijden dat iemand die gedraging in de toekomst nog eens stelt ↠
doelstelling is preventie
• Instrumenteel: om iemand actief te wederopvoeden en ervoor zorgen dat die weer kan
meedraaien in de maatschappij ↠ doelstelling is resocialisatie
o Kan ook om verzoening draaien tussen dader en slachtoffer
, • Economisch: vermogensvoordeel bij dader weghalen of vermogensnadeel bij het slachtoffer
herstellen ↠ doelstelling is herstel naar situatie van voor de feiten zowel voor de dader als
voor het slachtoffer.
De doelstelling van de straf kleurt de invulling van de regels
“Geheel van regels waardoor bepaalde gedragingen worden strafbaar gesteld en gesanctioneerd”:
• Misdrijven & Straffen
• Strafrechtelijke verantwoordelijkheid
• Algemene beginselen ↠ poging en deelneming
• Toepasselijke sancties ↠ soorten en toemeting
• Strafuitvoeringsrecht
↠ SR kan beschouwd worden als een sociaal controlemechanisme, het is een middel waarmee de
maatschappij sociaal ongewenste gedragingen controleert.
↠ Ook op internationaal vlak bestaan regels die tot het MS en strafprocesrecht horen. Meer en meer
regels uit het nationale SR komen uit het internationaal SR. Ook bv het EHRM, europol, eurojus etc
hebben hun invloed.
, 1. A R C H A I ̈ S C H
Geen strafrecht:
• Primitieve maatschappij, strafrecht bestaat nog niet
• Talio-recht = oog om oog, tand om tand
o Vergelding & verzoening
• Uiteindelijk ook verzoening tussen de familie van de dader en die van het
slachtoffer
o Geen proportionaliteit ↠ vaak duren familivetes jaren aan een stuk doorheen
generaties en het is niet altijd duidelijk waarom er vijandigheid is tegen een andere
clan, soms invloed op de hele streek
o Recht van de sterkste, niet echt gerechtigheid
↠ Veiligheidsproblematiek = katalysator voor het ontstaan van idee van
overheidstussenkomst in de middeleeuwen
• Privé-aangelegenheid, recht wordt in eigen handen genomen, niet door rechter of overheid
• Voorbeeld Albanië Reizen Waes: De Bloedwraak ↠ hier vinden we het talio-principe vandaag
nog
2. M I DD E L EE U WE N
Overheid als bemiddelaar
• Compositio | Fredus ↠ verklaren de achtergrond van de schadevergoeding en de boete
o Compositio: bloedgeld waarmee je de wraak afkoopt van de tegenpartij
o Fredus: vredegeld waarmee je een vorst vergoed voor het verstoren van de rust op
zijn territorium en voor het vergoeden van de inspanning die de koning heeft moeten
leveren ten gevolge van het misdrijf
• Vorst moet de rust in de sameleving bewaren, hij werpt zich op als een soort bemiddelaar en
neemt het conflict uit de handen van de partijen, reageren op een misdrijf is een publiek
gebeuren ↠ strafrecht is een publiekrecht
, Principes oud-Germaanse strafproces (NK):
• Passieve rechter
o Er zijn rondrijdende rechters en die zich verplaatsen doorheen het land en die
rondvragen of er ergens in het vorstendom een misdrijf is gepleegd (= enquête du
pays)mensen moesten dan onder eed daders aanduiden. Als dat het geval was het
niet de rechter die de bewijzen ging verzamelen.
• 2 procedures:
o Infamia-procedure: op zoek naar de naam en faam, status nagaan was heel
belangrijk ↠ Verdachte moest zelf de onschuld bewijzen
o Irrationele bewijsvoering: godsbewijzen en experimenten
• Ongelijke & wrede straffen straffen
o Verschillende straffen naargelang de rang en het geslacht van de dader.
o Straffen werden in het openbaar uitgevoerd
Verandering dringt zich op ↠ inquisitoire strafproces:
• Vanaf de 13e eeuw werden godsbewijzen op veel plaatsen verboden en kwam de inquisitoire
procedure op gang onder maar nogsteeds onder onvloed van het canoniek recht
• Doel ↠ vinden van de waarheid, vervolgende partij heeft bewijslast, proces grotendeels
gesloten, SU wel nog openbaar, beste bewijsmiddel was de bekentenis.
• Minder ernstige misdrijven = capitale misdrijven (wat we nu overtredingen zouden noemen)
o Civiel strafproces, heeft accusatoire kenmerken
o Passieve rechter blijft
o Verdachte en OM op gelijke voet
o Bewijzen van schuld en onschuld
• Ernstigste misdrijven => Inquisitoire strafproces
o Actieve rechter (die ook OM is !) gaat zelf op zoek naar de waarheid, heeft alle macht
o Aanpassing bewijsvoering
▪ Godsbewijzen verboden
▪ Infamia vervangen door waarheidsvinding
▪ Overmatige focus op bekentenis, alles werd in het werk gesteld om die te
krijgen, foltering werd bijna overal aanvaard
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Naomitrem. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.59. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52510 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now