Declaration of Independence, 1776 (Jefferson) + Déclaration des droits de l’homme
et du citoyen, 1789
< charters en keuren Ancien Régime (beperken macht vorst < machtsstrijd vorsten
⟷ kerk/adel/burgerij)
FUNCTIES VAN GRONDWET
DEMOCRATISCHE ORGANISATIE OVERHEIDSMACHT
positieve functie : constitueert overheid
primaire rechtsbron : regels over totstandkoming en geldigheid andere
normen
verrechtelijkt macht : feitelijke macht wordt juridisch legitiem
volkssoevereiniteit : maatschappelijk contract volk en heerser (<
pessimistisch mensbeeld)
: volk staat macht af in ruil voor bescherming !! opzeggen bij
misbruik
!! GW ≠ democratisch Islamitische Republiek Iran, Nazi-
Duitsland, Sovjet-Unie
moderne concept : gebaseerd op democratische principes
: volkssoevereiniteit via procedures
BEPERKEN VAN OVERHEIDSMACHT
negatieve functie : macht beperken
beschermen : machtsmisbruik vermijden
technieken : verankeren fundamentele vrijheden en rechten +
verdelen overheidsmacht
filosofie : Locke en Montesquie (grote invloed op Amerikaanse en Franse
grondwet)
VERANKERING RECHTEN EN VRIJHEDEN
,= onvervreemdbare rechten
= inhoudelijke beperking overheidsmacht : vrijheden beschermen tegen overheid én
overheid verplichten
< Magna Carta, Blijde Inkomst Brabant, Bill of Rights (Virginia), Déclaration, UVRM,
EVRM …
< Locke : life, liberty and property
!! evident : pas later toegevoegd aan AM GW via amendementen (Bill of Rights)
, MACHTENSCHEIDING
horizontaal machtenscheiding
= taakverdeling : tussen instelling van een bestuursniveau of overheid
gemeenteraad én college
= trias politica : WM + UM + RM
< Montesquieu : le pouvoir arête le pouvoir (geïnspireerd op Britse
parlementaire monarchie)
+ geen machtsconcentratie
+ arbeidsverdeling
+ functionele specialisatie en onafhankelijk ⟷ legitimiteit (niet verkozen)
rechters, ECB, VREG …
absolute machtenscheiding checks and balances
(machtsevenwicht)
= onafhankelijke organen = onderlinge controle en participatie
⟶ jurisdictioneel dualisme ⟶ jurisdictioneel monisme
(pas later controle op bestuurshandelingen) (geschillen burger en staat ook bij
gewone rechter)
FR GW 1791 !! administration-juge VS < controlemechanismen
(Madison)
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller juliette5. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.64. You're not tied to anything after your purchase.