Summary
Samenvatting Praktisch Staatsrecht, ISBN: 9789001298821 Praktisch Staatsrecht
- Course
- Institution
- Book
Samenvatting H1 t/m H9 Praktisch Staatsrecht van Mr. Y. M. Visscher, 5e druk. Vak voor leerjaar 1 Hbo-Rechten semester 1.2.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Followchristineverbruggen
Reviews received
Content preview
Staatsrecht- Kenmerken van de staat:
o Gemeenschap van mensen
o Bepaald grondgebied
o Hoogste gezag
Geweldsmonopolie- alleen hoogste gezag mag geweld gebruiken om te
voorkomen dat burgers voor eigen rechter gaan spelen
Wordt uitgeoefend over burgers maar ook vreemdelingen
o (Erkenning van een staat)
- Staat- definitie kan een land zijn of het gezag in de staat (overheid)
o Drager van rechten en plichten (net als rechtspersoon)
o Zorgt voor de bescherming van de burgers door landsgrenzen te verdedigen en
orde te handhaven
o Zorgt voor algemeen belang (datgene wat in het belang is van meeste burgers
en de staat geheel)
- Staatsrecht- de manier waarop de inrichting van de staat en het optreden van de
overheid zijn georganiseerd alsmede de zo belangrijke grondrechten van burgers
- Bestuursrecht- de wijze waarop de overheid de samenleving bestuurt
- Strafrecht- vervolging en bestraffing van (rechts)personen
- Hoofdlijnen van het staatrecht: inrichting van de staat en verdeling van
bevoegdheden, handhaving individuele vrijheden van de burger, rechtspraak en
rechtsbescherming tegen de overheid, totstandkoming, gelding en handhaving van het
recht
- Het Koninkrijk der Nederlanden- Nederland, BES-eilanden (Bonaire, Sint Eustatius en
Saba), Aruba, Curaçao en Sint Maarten (deze laatste drie hebben een eigen bestuur,
wetgever en rechterlijke macht
- Statuut- staatsregeling waarin afspraken zijn vastgelegd over de onderlinge
verhoudingen in het Koninkrijk en de samenwerking
- Rijkswetten- wetten die van toepassing zijn in het gehele Koninkrijk (dus ook Aruba,
Curaçao, etc.)
- Rechtsgevolgen Nederlanderschap:
o Vrije toegang tot Nederland en Nederlanders mogen hier verblijven. Altijd in
Nederland toegelaten en nooit uitgezet
o Nederlandse Wetboek van Strafrecht is ook van toepassing op Nederlanders die
niet in het Koninkrijk misdrijven hebben gepleegd (exterritoriale werking)
o De Nederlander die in het buitenland gevangen genomen wordt, geniet
diplomatieke bescherming (vertegenwoordigers van NL moeten zich ervoor
inzetten dat hij goed wordt behandeld of in NL zijn straf mag uitzitten)
o Nederlanders worden niet aan andere staten uitgeleverd (overdragen om
berecht te worden) als niet zeker is dat zijn hun straf mogen uitzitten in NL
o Art. 4 Gw geeft Nederlanders recht om volksvertegenwoordiging te kiezen en ook
om zich kiesbaar te stellen
o Sommige openbare functies kunnen alleen door Nederlanders worden vervuld.
Bijv. burgemeester en rechter.
o Nederlanders kunnen aanspraak maken op voorzieningen of uitkeringen zoals
bijstand, kinderbijslag en huurtoeslag.
o Een vreemdeling heeft de eerste 6 rechten en de laatste als hij rechtmatig in NL
verblijft
- Nederlanderschap wordt doorgegeven door de ouders
o Ook derde generatie- kinderen van wie de niet- Nederlandse ouders in het
Koninkrijk zijn geboren uit hier woonachtige vreemdelingen
o Ook minderjarigen die geadopteerd worden door een Nederlander
o Vreemdelingen die voldoen aan art. 6 RWN kunnen Nederlanderschap verkrijgen
dmv een optie- vreemdeling legt op gemeentehuis in zijn woonplaats een
, zogeheten optieverklaring af die na onderzoek door de burgemeester kan
worden bevestigd
Vreemdeling die niet in aanmerking komt voor optie kan een verzoek tot
naturalisatie indienen bij de Immigratie- en Naturalisatiedienst die na
onderzoek kan instemmen
Moet een naturalisatie toets afleggen- in het Nederlands
verstaanbaar kunnen maken en iets weten over werk en inkomen,
wonen, gezondheid, verkeer, staatsinrichting en alledaagse zaken
Wordt dit gehaald vind er een verklaring van verbondenheid plaats
Afstandsplicht- de vreemdeling moet zijn uiterste best doen om zijn
eigen nationaliteit kwijt te raken, anders wordt het verzoek tot
naturalisatie geweigerd
- Nederlanders kunnen Nederlanderschap verliezen
o Nederlanders die onherroepelijk zijn veroordeeld wegens een misdrijf waarbij de
essentiële belangen van het Koninkrijk zijn geschaad
o Nederlander die zich vrijwillig in vreemde krijgsdienst begeeft van een staat die
betrokken is bij gevechtshandelingen tegen het Koninkrijk (of een bondgenoot)
o Kan voor problemen zorgen want burgers mogen niet stateloos zijn
- Identificatieplicht- met een paspoort, rijbewijs en vreemdelingendocumenten (visum,
verblijfsvergunning) kunnen burgers hun nationaliteit en identiteit aantonen
- Koppelingsbeginsel- wanneer een Nederlander of een rechtmatig verblijvende
vreemdeling een niet rechtmatig verblijvende partner of medebewoner heeft, hij of zij
geen enkele aanspraak meer kan maken op zorgtoeslag, huurtoeslag,
kinderopvangtoeslag of een kind gebonden budget uitkering.
- Visum- Nederland verleent hiermee toestemming aan een vreemdeling of gedurende
korte tijd in Nederland te verblijven
o In beginsel max. 3 maanden
o Verlengen? Machtiging tot voorlopig verblijf , daarna verblijfsvergunning
- Verblijfsvergunning asiel- voor toevlucht zoekende vreemdelingen
o Asielzoeker die een gegronde vrees heeft dat hij in zijn eigen land wordt
vervolgd wegens ras, godsdienst, nationaliteit, politieke overtuiging of omdat hij
tot een bepaalde sociale groep hoort wordt als vluchteling beschouwd
Jaarlijks ongeveer 500 vluchtelingen in NL
o Verblijfsvergunning mag alleen worden verleend:
Als Nederland hiertoe verplicht is vanwege een verdrag zoals het
Vluchtelingenverdrag, op rond waarvan een asielzoeker als vluchteling
wordt aangemerkt
Als met de aanwezigheid van de vreemdeling een wezenlijk Nederlands
belang is gediend; bijv. Maxima
Als er klemmende redenen zijn van humanitaire aard zoals ziekte of
hereniging met een kind of partner
o Vreemdelingen hebben inburgeringsplicht (liefst via betaald werk)
- Grondrechten- overheid mag alleen inbreuk maken als dit wettelijk is bepaald
- Bronnen van het staatsrecht:
o Staatsregeling/ constitutie- rechtsregels die het staatsgezag en de organisatie
van de staat vastleggen
Te vinden in de Grondwet, het Statuut voor het Koninkrijk, in verdragen en
in gewoonterecht. Ook organieke wetten bevatten regels van staatsrecht
o Het Statuut voor het Koninkrijk der Nederlanden- organisatie van het
Koninkrijk en de onderlinge verhoudingen en samenwerking tussen NL en de
overzeese delen
o De Grondwet- inrichting en functioneren van de Nederlandse staat en de
staatsorganen en de verdeling van de staatsmacht
, o Organieke wetten, reglementen – als de grondwet bepaalt dat iets nader
geregeld moet worden in een wet in formele zin spreken we van een organieke
wet
Wet op de Raad van State, Wet RO, RWN, Vw
o Gewoonterecht- als een bepaald gebruik waarvan men vindt dat het juridisch
gezien zo hoort, een zekere tijd voortduurt
Vertrouwensregel- een minister of de hele regering kan zijn functie niet
meer uitoefenen als deze het vertrouwen van de volksvertegenwoordiging
verliest
o Verdragen en Europese maatregelen- EU verdrag, Vluchtelingenverdrag,
BUPO, Europese verordeningen en richtlijnen
o Jurisprudentie- rechtersrecht; met uitspraken over een bepaald geschil
verduidelijken rechters de bestaande rechtsregels en passen zij deze toe op een
concrete geval
H2 Grondrechten in Nederland (grondrechten > omdat je mens bent) (verticale werking)
- Mensenrechten- ieder mens heeft bepaalde rechten die horen bij het mens-zijn; deze
rechten worden grondrechten genoemd
o Onvervreemdbaar: ze kunnen niet aan een ander worden overgedragen
- Klassieke grondrechten- waarborgen de vrijheden van burgers die de overheid moet
respecteren
o Waarborgnormen of vrijheidsrechten
- Sociale grondrechten- vormen als het ware een opdracht voor de overheid om
ervoor te zorgen dat er sociale gerechtigheid heerst in de samenleving en dat iedere
burger kan beschikken over voldoende gezondheidszorg, onderwijs en inkomen.
o Instructienormen
- Verdragen: Europees Verdrag tot bescherming van de Rechten van de Mens en de
fundamentele vrijheden; Europees Sociaal Handvest
- Verticale werking- relatie tussen overheid en burger
o Klassiek- onthouden van bemoeienis door de overheid
o Sociaal- overheid moet actief ingrijpen
- Horizontale werking- relaties tussen burgers onderling
o Burgers moeten elkaars grondrechten respecteren
- Self- executing/ Rechtstreekse werking- voor iedereen bindend
o Burgers in de staten die partij zijn bij het verdrag, bij een inbreuk op hun
vrijheidsrechten direct een beroep kunnen doen op deze bepalingen, ook als de
lidstaat ze zelf nog niet heeft vastgelegd in een (grond)wet
- Burgerschapsrechten- grondrechten die voorwaarden stelen aan de nationaliteit
(alleen gewaarborgd als je Nederlander bent)
- Geschil over grondrechten? Eerst spreken NL rechters hun oordeel uit. Daarna kan de
zaak nog worden voorgelegd aan de speciale Europese rechter voor geschillen over
mensenrechten: Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens
- Het beperken van grondrechten is gebonden aan deze voorwaarden:
o De mogelijkheid om grondrechten te beperken moet worden vastgesteld in de
Grondwet of in een verdrag
o De beperking dient ter bescherming van een bepaald doel dat in de grondwet of
het verdrag is aangegeven
Alleen beperken in dienst van een ander grondrecht
o De beperking en/of de bevoegdheid om te beperken moet worden vastgelegd in
een wet in formele zin of in een lagere regeling die daarop is gebaseerd
o De beperking moet noodzakelijk zijn in een democratische samenleving (soms)
- Mag de wetgever in formele zin dan delegeren?
o Als er staat: bij de wet : mag dat niet (wetgever in formele zin regelen)
o Bij of krachtens de wet : mag dat wel
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller christineverbruggen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.04. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67474 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now