BIJZONDERE VOEDING
Wetgevend kader
- KB van 18/2/1991 => Verordening (EU) nr.609/2013
o (gedelegeerde Verordening (EU) 2016/127)
- Bijzondere voeding: de voedingsmiddelen, die zich door hun bijzondere samenstelling
of door een bijzondere fabricatiewijze duidelijk onderscheiden van de
overeenkomende gewone voedingsmiddelen, die daarenboven geschikt zijn voor een
aangegeven bijzondere voeding en die zodanig in de handel worden gebracht, dat
wordt aangegeven, dat zij voor dit doel geschikt zijn
- Nutriënten: de voedingsstoffen die het menselijk organisme nodig heeft en normaal
zelf niet kan opbouwen en waarvan een voldoende hoeveelheid langs de
voedingsmiddelen in het organisme dienen te worden ingebracht, namelijk vitaminen,
mineralen en oligo-elementen, aminozuren en vetzuren.
Bijzondere EW- en AZsamenstelling
- Volwaardige eiwitten: bevatten de essentiële AZ, maar zijn ten aanzien van hun
vermogen om groei en onderhoud mogelijk te maken, niet gelijkwaardig
- 1,5-2g EW/kg (normaal 0,75)
- Fenylketonurie (PKU)
o Defect fenylalaninehydroxylasesysteem
o Aspartaam tegenaangewezen! (dipeptide van asparaginezuur en fenylalanine)
- Tyrosinemie (TYR)
o Defect tyrosinestofwisseling
§ I = fumarylacetoacetase
§ II = tyrosine-aminotransferase
- Maple syrup urine disease (MSUD)
o Stoornis in afbraak valine, leucine en isoleucine -> ketozuren
Bijzondere vetsamenstelling
- MCT = capron-, capryl-, caprine- en laurinezuur (=C6-12:0)
- Streefwaarden
o Totaalcholesterol <190mg/dL
o LDL <115mg/dL
o HDL >40 bij mannen en >46mg/dL bij vrouwen
o TG <150mg/dL
- Diabetici en pat met hart- en vaataandoeningen
o Totaalcholesterol <175mg/dL
o LDL <100mg/dL
- Atherogene VZ = laurine-, myristine- en palmitinezuur (=C12-16:0)
- EPA en DHA (omega3-poly-onverzadigde VZ) essentieel voor hersenontwikkeling
foetus/kind
- Totaal vet: max 30-35%
- Cholestrol <300mg/dag
1
, Bijzondere koolhydraatsamenstelling
- Totaal KH: minstens 45%-> richtwaarde 50-55%
- Diabetes
o Nuchter (³12u niet gegeten): bloedsuikerwaarde ³126mg/dL
§ Als 100-125mg/dL = prediabetes -> behandeling starten
o Niet nuchter: bloedsuikerwaarde ³200mg/dL
- Behandeling/dieet diabetici
o Doel
§ Normalisatie hyperglycemie
§ Optimaliseren plasmalipidenspiegels
§ Gezondheidsvoorlichting
o Principes dieet
§ Regeling energie-inname
§ Beperken van mono- en disachariden
§ Timing maaltijden
o Geïndividualiseerd dieet
§ 50% KH
§ Max 20% EW (hoger dan algemene richtwaarde)
§ Max 30% vetten
§ Uitwisselingslijsten
- Vezels vertragen de glycemiestijging
- GI>70 is hoog, GI<55 is laag
- Fructose is lage GI, maar afraden aangezien het de TGspiegel doet stijgen
- Alcohol: risico van hyper- naar hypoglycemie
Medisch gebruik
- Definitie: Speciaal bewerkte of samengestelde VM die door pat, met inbegrip van
zuigelingen, als dieetvoeding onder medisch toezicht moeten worden gebruikt. Deze
VM zijn bestemd voor de volledige of gedeeltelijke voeding van pat die een beperkt
aangetast of verstoord vermogen hebben om gewone VM, bepaalde nutriënten daarin
of metabolieten in te nemen, te verteren, te absorberen, te metaboliseren of uit te
scheiden, of die andere medisch bepaalde behoeften aan nutriënten hebben, voor de
behandeling waarvan louter met wijziging van het normale voedingspatroon kan
worden volstaan.
- Enterale voeding = via maagdarmkanaal
o Elementaire sondevoeding
§ Kleinste bouwstenen: glucose, AZ
§ Vetfractie 0,2g/100mL, geen VZ
§ Hoge osmolariteit = osmotische diarree (want vocht aangetrokken naar
darmlumen)
o Semi-elementaire sondevoeding
§ Voorverteerde of kleinere bouwstenen: peptiden
§ KH: monosachariden en dextrinen(= makkelijker verteerbaar)
§ Vetten: MCT en essentiële VZ (oliën)
§ EW: mengsel AZ onder de vorm van di- en tripeptiden
§ Minder osmotische diarree
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lauracarnoy. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.25. You're not tied to anything after your purchase.