- Sociale en culturele diversiteit aan kul
▪ Kenmerken diversiteit
. Migratieachtergrond
. Pionier: eerste generatie in gezin dat naar hoger onderwijs gaat
. Beursstudent
. Anderstalige student
. -> minstens een van deze kenmerken: 32.97%
. -> geen van deze kenmerken: 67.03%
▪ Kenmerken hangen samen met studieloopbaan
. Sneller stoppen, uitval,…
. Veel studenten halen deze schade wel in en halen uiteindelijk een bachelor
Maar heeft een psychologische kostprijs
Minder contacten met medestudenten, minder werkcolleges gebruik maken,…
. Systematische resultaten die samenhangen met SES -> universiteiten proberen omgeving te
creëren waar iedereen dezelfde kansen krijgt (schoolpsychologen grote rol)
▪ KUL is de minst diverse school in België
Onderzoek yes
- Opvolging van kansgroepen doorheen het secundair onderwijs
▪ Longitudinaal dakpan design
▪ 3 cohorten in 1ste, 2e, 3e middelbaar 3 jaar volgen
- Onderzoeksdoelen
▪ Leven
. Welbevinden
. Probleemgedrag
. Sociale relaties met peers en leerkrachten
▪ Leren
. Studiemotivatie
. Studieresultaten
▪ Schoolomgeving
. Diversiteit en kansarmoede
. Schoolklimaat
Algemeen: duidelijke regels? Wat zijn verwachtingen?
Specifiek: diversiteitsbeleid?
- Opzet: leerlingenperspectieven in context
▪ Klassen
▪ Sociale netwerken (vriendschappen, pesten)
▪ Klastitularis
. Moest ook lln raten
. Academisch en psychische kwetsbaarheid
▪ School zelf en hun beleid/reglementen
▪ Vragenlijsten voor ouders
Superdiversiteit
- Superdiversiteit: meer dan 100 herkomstlanden in de steekproef
- Vaak ook dat leerlingen zelf divers zijn (ouders beide verschillende talen)
▪ Kruispunt kinderen
. In welke context zijn culturele dingen in je voordeel/nadeel
▪ Diversiteit zit ook binnen personen
- Heel veel criteria waarop je divers kunt zijn
1
, ▪ Migratie (ouders, persoon zelf)
▪ Thuistaal (52%)
▪ Zelfidentificatie (41%)
. In welke mate belg?
. Andere identiteiten die van belang zijn?
▪ Religieuze tradities (36%)
▪ Herkomstlanden van lln/ouders/grootouders (61%)
. Niet zelfde als zelfidentificatie
. Niet omdat je ouders van marokko zijn, dat je je marokkaans voelt
- Verschillende criteria overlappen niet volledig!
Informele segregatie
- Diversiteit gaat samen met segregatie
- Lln die divers zijn komen geconcentreerd terecht in bepaalde klassen
▪ In scholen, in campussen, in klassen, in kliekjes
- Binnen ‘diverse’ scholen kunnen kinderen toch in niet-diverse klassen zitten
- Meer diversiteit -> meer diverse vriendschappen
- Niet zelfde als formele segregatie
▪ Echte beleid
▪ Bv: gevolgen van getrapt onderwijs
▪ Hoe hoger, hoe meer witte lln
Diversiteit is ongelijk
Prestatiekloof en ongelijke onderwijskansen
- Prestatiekloof: door een diversiteitskenmerk systematisch minder goede resultaten halen dan een kind zonder
deze kenmerken
Sociale klasse
- 68 scholen, 10-12j oude kinderen
- gemiddelde op wiskunde
▪ Kinderen van werkeloos & handenarbeid vader
▪ Kinderen van kaderleden vader
- Resultaten
▪ Kaderleden vader doet het beter
▪ gradiënt ifv beroepsstatus van ouder en resultaten van kinderen op einde lagere school
Minderheden
- Resultaten op wetenschapstest (blauw)
▪ Migratieachtergrond -> doen het slechter
- Resultaten op leestesten (groen)
▪ Zelfde verhaal
- kan het zijn doordat de eerste generatie nog niet goed de taal kent?
▪ Zo ja -> enkel minderheden van 1ste generatie hebben moeite
▪ Kijken naar belgen, 1ste en 2e generatie
▪ Verschil blijft bestaan
- Pisa: in vergelijking met andere landen
▪ Pisa: wiskunde, lees en wetenschap toetsen voor 15 jarige, om de 3j
▪ Vlaanderen is heel ongelijk
▪ Bepaalde landen waar migratieachtergrond geen voorspeller is van slechtere prestaties (ierland)
▪ In meeste landen wel een kloof
- Diversiteit en studierichtingen
▪ Migratie kinderen boven gerepresenteerd in b stroom en beroepsonderwijs
▪ migratie kinderen onder gerepresenteerd in a stroom en aso
. Aso is voorspeller om naar hoger onderwijs te gaan
2
, - Hoe hoger je komt in onderwijs -> hoe erger de ongelijkheid
▪ In engeland: omgekeerde, daar is er een inhaal beweging
▪ Lekkende pijplijn
- Onderwijsongelijkheid in vlaanderen
▪ Kijken naar hoogste opleiding van de moeder -> voorspeller hoger onderwijs kind
▪ minder lang in b stroom, minder kans om in a stroom te blijven
- Hardnekkige prestatiekloof in middelbaar onderwijs
Verklaringen
- Ze zijn te arm (ses)
▪ Bij alle 3 de groepen: hoe hogere ses hoe betere prestaties
▪ Bij minderheidsgroepen is stijging minder
▪ Kloof tussen belgische meerderheid en minderheidsgroepen
. Marokkaans met hoge ses even hoog als belg met lage ses
. Prestatiekloof verdwijnt niet als minderheden hoge ses hebben
- Ze zijn dom
▪ Bij alle 3 de groepen: hoe hoger iq, hoe betere prestaties
▪ Kloof belgische meerderheid en minderheidsgroepen
. Marokkaans in top 25% even hoog als belgen in 25-50% laagste
. Heel slimme minderheden scoren laag tot gemiddeld
▪ Iq testen niet cultuurgevoelig
. Situatie is dus wss nog erger dan we kunnen zien
. als je al hoog scoort op een test die niet cultuur is afgestemd,
Zou je nog veel hoger scoren op een cultuurvriendelijke test
- Ze spreken onze taal niet
▪ Geen verschil in prestaties voor minderheidsgroepen
▪ In belgische meerderheid maakt taal wel uit
. 1. Lln die thuis andere taal spreken voelen zich niet thuis op ned school
. 2. Frans/engelse ouders die ned spreken thuis, kunnen heel goed ned
Alleen maar voordeel, leren geen gebrekkig ned
- Conclusie
▪ Jongeren met migratieachtergrond (en arbeidsklasse) kunnen hun potentieel niet optimaal realiseren
Probleem en oplossing
- Individuele factoren van kind of thuissituatie
▪ verklaart een deel, niet alles
- Structurele factoren van schoolsysteem en beschikbare middelen
▪ Belangrijk!
▪ Kunnen we niet veel aan doen als psycholoog
▪ Bv: getrapt systeem, grote klassen
- Schoolcultuur: hoe kijken en omgaan met diversiteit
▪ Preventiepiramide
▪ Niveau 0: schoolsysteem en macrosysteem
. Maatschappelijke trends en politieke maatregelen
. Kunnen niet veel aan doen als psychologen
▪ Niveau 1: schoolcultuur
. Psychogen kunnen rol spelen
. Niet-probleemgerichte aanpak
▪ Niveau 3: specifieke preventie
. Psychologen kunnen rol spelen
. Probleemgerichte aanpak
3
, Diversiteit-ideologieën en praktijken
Assimilationistisch
- Assimilationistische ideologie: de enige socio-culturele achtergrond die ertoe doet, is de Vlaamse
▪ Als school hebben we de taak om iedereen te laten assimileren aan de Vlaamse cultuur
▪ Cultuurverschil niet accepteren op school, heeft hier geen plaats
. Bv: geen hoofddoeken op school
. Bv: geen thuistaal op oudercontact, op speelplaats
- Thuis ook Nederlands spreken!! Anders kunnen wij niet helpen
Kleurenblind
- Kleurenblinde ideologie: socio-culturele achtergrond en identiteiten doen er niet toe
▪ Als school de taak om elke unieke lln te ondersteunen en gelijk te behandelen, ongeacht afkomst
- Iedereen erkend en gerespecteerd als uniek persoon
- Geen onderscheid obv culturele afkomst, focus op talenten
- 70% van de scholen
Intercultureel
- Interculturele ideologie: diverse socio-culturele achtergronden en identiteiten willen we erkennen en omarmen
▪ Als school de taak om diverse leerlingen elkaar te laten ontmoeten en in dialoog te laten gaan
- Verbinden studenten en leerkrachten zich ertoe om culturele diversiteit te begrijpen en te waarderen.
- Cultuur belangrijke plaats inneemt en zichtbaar wordt door projecten, seminaries en in de vrije ruimte
- Nuance
▪ Multicultureel: erkent diversiteit, gaat er niet mee aan de slag
▪ Intercultureel: gaat wel aan de slag -> benoemen, zichtbaar/bespreekbaar maken,….
Impact - YES onderzoek
- Hangen verschillende benaderingen samen met de schoolresultaten?
- Stap 1: nagaan van diversiteit ideologie van school
- Stap 2: linken met welbevinden, punten wisk, ned
- Resultaten
▪ Meer kleurenblind (totale punten op school)
. Alle jongeren gaan slechter presteren
. Hardere daling voor minderheden
. Hoe meer kleurenblinde praktijken -> hoe groter kloof
▪ Meer intercultureel (punten Nederlands)
. Vooral helpend voor scholen met hoge diversiteit
. Helpt bij iedereen (maakt minder uit voor minder culturele scholen)
. Toch wel prestatiekloof tussen laag en hoog diverse scholen
- Conclusie
▪ Diversiteit ideologieën en praktijken kunnen een verschil maken van 10% van de studieresultaten
▪ Kan verschil zijn tussen A B C attest
Psychologische processen
Impact op thuisvoelen/mate van beloning
- Meer assimilatie
▪ Migratie kinderen voelen zich minder thuis
▪ Geen impact op Belgen -> zorgt voor kloof
▪ Kleurenblinde manier -> zelfde effecten, niet significant
- Meer intercultureel
▪ Geen verschil in mate van thuisvoelen van beide groepen
▪ Kloof gedicht
. Doordat minderheden zich meer thuisvoelen
- Thuisvoelen is mediator
▪ Hoe meer intercultureel -> hoe meer thuisvoelen -> betere resultaten
▪ Motivatie kan ook een rol spelen
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller PsychologieStudent1303. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.82. You're not tied to anything after your purchase.