Hoorcollege aantekeningen Inleiding Europees recht. Bachelorvak Rechtsgeleerdheid/ Notarieel recht/ Fiscaal recht op de Universiteit van Leiden. Ik heb een 8 gehaald voor dit vak.
Europees recht
Week 1
HC 1 Geschiedenis van het Europees recht
I. Intro: recht en politiek
EU-recht is hoogst veranderlijk, niet te begrijpen buiten politieke en historische context.
Het recht is een weerslag van politiek en geschiedenis, omdat:
- Elke wet is ontstaan
- Elke wet kan worden gewijzigd (of verdwijnen)
2 soorten activiteiten:
1. Regels instellen of wijzigen Politiek (incl. ‘de Wetgever’) (Regelmakers)
2. Regels uitvoeren, handhaven en interpreteren Ambtenarij & rechtelijke macht
(Regeltoepassers)
Belangrijke nuance (vooral in het EU-recht): een gezaghebbende interpretatie kan regels
soms wijzigen; in het Europees recht is het EU-hof in Luxemburg ook regel-maker.
Het recht is erg veranderlijk. Er zitten politieke keuzes en motieven achter Mensenwerk
Europees recht en geschiedenis:
Het recht heeft altijd te maken met de wereld buiten het recht.
Het Europees recht probeert de krachten en verhoudingen tussen Europese staten een vorm
te geven en te zorgen dat die staten hun burgers beschermen.
Europees recht = antwoord op Europa’s politieke geschiedenis en gestalte geven aan
Europese politiek.
II. De Gemeenschap (1950-1989)
1. De stichting:
1871: Het Duitse rijk was voor het eerst één rijk. Het
machtsevenwicht tussen de verschillende machten is niet meer
houdbaar. Hierna volgen de 2 wereldoorlogen.
De wereldoorlogen vernietigen het Europese continent en de
economie. Hierna is Duitsland in 4 delen opgeknipt.
Na de eerste wereldoorlog is er al geprobeerd om de
verhoudingen tussen de staten een nieuwe grondslag te geven. De ‘Volkenbond’ is toen
opgericht, dit is de voorloper van de Verenigde Naties.
Het gevoel na 1945: we moeten het anders doen!
2 projecten:
1. 19 september 1946: Winston Churchill in Zürich
o “Verenigde Staten van Europa”
o Dit mondt uit in: Europa Congres van Den Haag, 7-11 mei 1948. 750 politici
(etc) komen samen om te discussiëren over de toekomstige vormgeving
(politiek en consitutioneel) van het Europese continent.
o Dit mondt dan weer uit in: Raad van Europa (1949)
, 2. De Schumanverklaring van 9 mei 1950
o Verklaring van Franse minister van Buitenlandse zaken (Schuman) in
samenwerking met het initiatief van Jean Monnet
o Jean Monnet: heeft het idee bedacht: “Overheersing uitbannen”. We moeten
met een klein ding beginnen, maar daar heel radicaal in zijn.
o Schuman: “Een punt van beperkte strekking en beslissend betekenis”. Hij
roept Europese landen op om zich te voegen bij een organisatie van Kolen en
Staal.
o Ze wilden de soevereiniteit over kolen en staal, die op dat moment in
Frankrijk en Duitsland lag, te bundelen (te Europeaniseren) en daar de
instellingen bij te bouwen. Schuman stuurde brief naar Konrad Adenauer.
o Konrad Adenauer: zag dit als een kans voor het jonge Duitsland om weer mee
te doen met de andere landen. Hij was voormalig burgemeester van Keulen
en was Bonskanselier van West-Duitsland.
o EKSG: Frankrijk (uitnodiging), Duitsland (ja-woord), Nederland, België en
Luxemburg (deelname), Italië (Deelname), VK (afhoudendheid).
o Dit leidt tot: Verdrag van Parijs tot de oprichting van de Gemeenschap voor
Kolen en Staal (EKSG)
1. Verdrag en instellingen:
De Gemeenschap:
Gemeenschap betekent breuk met bestaand internationaal recht vanwege:
1. Er werd veel hoop gesteld in het Verdrag. Het Verdrag moest zekerheid brengen. Er
was een grote verwachting van het recht als middel voor politiek doel.
2. De manier waarop het werd gedaan was nog meer revolutionair. De instellingen van
het verdrag van Parijs stonden deels los van de nationale regeringen:
a. Commissie (Was: Hoge Autoriteit)
i. Bestond uit 9 mensen die onafhankelijk moesten spreken, handelen
en besluiten
b. Raad van ministers
i. Hier was er wel verbinding met de lidstaten
c. Parlement (aanvankelijk ‘Vergadering’, alleen adviserend)
i. Dit waren afgevaardigde van de 6 nationale parlementen die
samenkwamen
d. Hof van Jusitie (vroege drijvende kracht)
i. Hierbij kon je in beroep gaan
Een serie verdragen:
- Verdrag van Parijs:
o Europese Kolen- en Staalgemeenschap (1951)
o Europese Defensiegemeenschap (1952)
Strandt in Franse Assemblée nationale (1954). Na zeer intens debat in
Frankrijk. De tegenstanders wonnen dit. Het Europese leger is
heirdoor niet doorgegaan.
- Verdragen van Rome (25 maart 1957):
o Europese Economische Gemeenschap (EEG)
,
Nederland nam hierin het initiatief. Wij waren een handelsland en
wilden zaken doen in Europa.
o Euratom (Atoomenergie)
3. Europa als markt:
Economische integratie:
Vanaf 1957:
- Niet ‘hoge politiek’ (Veiligheid: NAVO)
- Maar ‘lage politiek’ (economie)
Europa ‘Marché Commun’; ‘Common Market’.
2 aanjagers:
1. Jan Willem Beyen, onbezongen held. Hij is zeer belangrijk geweest voor de EEG.
Nederlandse minister.
2. Paul-Henri Spaak. Meester van de Belgische compromissen. Hij is met de eer gaan
strijken. Zijn naam is verbonden met het herlanceren van de Europese integratie.
Ontwikkeling markt (1958-1992):
- 1ste fase: Gemeenschappelijke markt en sectoraal beleid (1958 – 1985)
o Duane-unie. Vier vrijheden. Handelspolitiek. Mededingingsbeleid. Landbouw-
& visserijbeleid …
de
- 2 fase: Interne markt en sectoraal beleid (1985 – 1992)
o Europese Akte (1986). ‘Europa 1992’
12 lidstaten spraken af om een Europa zonder grenzen te maken. Een
open markt waarin goederen vrij kunnen bewegen.
o Cohesiefondsen
Dynamiek (1958 – 1992)
Er was een intrinsieke dynamiek in de markt. Als je over bepaalde onderwerpen afspraken
maakte, dan kwam je al snel terecht op andere gebieden waar je ook afspraken over moest
maken.
Spill-over = van het een komt het ander
Het Hof van Jusitie was hier belangrijk bij. Zeker in de eerste periode. Een belangrijk arrest:
Cassis de Dijon (1978):
- Zwarte bessen likeur die onterecht werd geweigerd op de duitse markt
Sfeer in die jaren: Technische consensus:
Er was een mix van enerzijds idealisme (hoge roeping/ vrede bewerkstelligen) en anderzijds
saaie, taaie bureaucratie (regulering)
Dempen van nationalisme en politieke passies; de Belofte van einde aan machtspolitiek.
Tegelijkertijd uiterst technische regulering in onzichtbaarheid en anonimiteit; Europa =
saai
Charles de Gaulle (1958 – 1969):
- ‘De generaal’
- 11 jaar president van Frankrijk
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Tessalj. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.60. You're not tied to anything after your purchase.
