Summary
Samenvatting klinische neuropsychologie
- Course
- Institution
Dit is een samenvatting van de lessen met uitgebreide notities van wat er gezegd geweest is in de les
[Show more]
Seller
Follow
noham
Reviews received
Content preview
Klinische neuropsychologie: HOC 1Klinische neuropsychologie: inleiding
• HOC en WPO
• Lessen worden opgenomen, werkcolleges NIET
• Examen 50% theorie (giscorrectie), 50% casusbespreking (open boek, eigen notities)
• Je moet niet geslaagd zijn op beide onderdelen om door te zijn (dus totaal 10/20)
• Deelvrijstelling niet mogelijk bij buis
• Studiemateriaal= slides + wat er in de les verteld wordt
• Handboek niet verplicht
Les 1: Historische inleiding en situering
Recente discipline
Vooral gebruikt door neurologen en psychiaters
Neuropsychologie= discipline die de relatie tussen hersenen en gedrag bestudeert
• Neuro: zenuwen/hersenen
• Psychologie: bestudering gedrag
Niet alleen overte (waarneembare) gedragingen, ook innerlijke gedragingen (emoties, …)
Wiki: “Neuropsychologie is de psychologie die zich bezighoudt met de functies van het brein en de
relatie daarvan met gedrag”
(onderzoek bij laesiepatiënten, mensen en dieren)
De relatie tussen hersenen en gedrag is een dubbele relatie → correlatie: tweezijdige relatie
bv. het ontbreken van gedrag kan een impact hebben op ons brein
De hersenen zijn geen statisch gegeven → het stellen van gedrag kan een impact hebben op het
functioneren van bepaalde delen van ons brein
Bv. in woonzorgcentra laten ze bejaarden bepaalde gedragingen uitoefenen, omdat het een positief
effect heeft op hun cognitief functioneren (geheugen gaat anders achteruit)
→ “rust roest”
Bv. patiënten die uit isolement kwamen, hadden minder het gevoel eenzaam te zijn
→ het had een positief effect op de cognitieve functies van het brein
,Heel veel kennis verkregen door hersenletsel patiënten
→ vaak enkelvoudige dissociatie/relatie in praktijk
→ maar dubbele dissociatie zorgt voor meer kennis
Situering
2 grote toepassingsgebieden
Neuropsychologie:
1. Als wetenschapsgebied die een oplossing tracht te vinden voor theoretische vraagstukken (bv.
lokalisatievraagstuk) → onderdeel van de (cognitieve) neurowetenschappen
bv. hoe werkt ons geheugen? wat zijn de onderdelen van ons geheugen? …
2. Als klinische toepassing die tracht om het cognitief functioneren op een systematische manier te
onderzoeken en te beschrijven
(<testinstrumentarium) → zelfstandige discipline
bv. psychologen in de praktijk
Vroeger: neurologen en psychiaters
Nu: klinische neuropsychologen
Goede neuropsycholoog: sterk op zowel theoretisch vlak als op praktisch toegepast vlak
→
Kennis en inzicht in cognitieve functies en ziektebeelden= noodzakelijk
→
(Stereotiep (incorrect!) beeld: neuropsycholoog is een diagnosticus die enkel “testjes” afnemen)
Klinisch neuropsycholoog: erkend beroep?
Op 16.02.2011 verscheen het KB dat bepaalt dat vanaf 1 april neurologen, psychiaters en geriaters
een RIZIV-nomenclatuurnummer (ter waarde van K90) kunnen gebruiken voor een
'Neuropsychologisch onderzoek met evaluatie van de cognitieve functies bij een patiënt met
vermoeden van beginnende dementie'. De technische uitvoering van dat onderzoek mag worden
toevertrouwd aan een gekwalificeerd helper met speciale kennis in de neuropsychologie die
samenwerkt als gekwalificeerde helper. *
→
“De verstrekking 477573 behelst het uitvoeren van een gevalideerd en omstandig (minimum
duurtijd van 45 minuten) neuropsychologisch onderzoek van de belangrijkste cognitieve functies
welke in een dementieel syndroom (volgens DSM-IV) zijn aangetast: het geheugen, de
taalvaardigheid, de visuospatiale vaardigheden en de aandachts-en uitvoeringsfuncties.”
Koninklijk besluit → wordt steeds meer erkend (maar wordt vaak nog gezien als een helper ipv een
afzonderlijke discipline)
Cognitieve functies en stoornissen
, • visuele waarneming (bv. prosopagnosie)
• ruimtelijke cognitie (bv. neglect)
• geheugen (bv. amnestische stoornis)
• taal (bv. afasie)
• aandacht en executieve functies (bv. dysexecutief sydroom)
• emotie en sociale cognitie (bv. problemen met theory of mind)
• actie en motoriek (bv. apraxie)
• …
Belangrijk: niet automatisch van uitgaan dat er alleen maar psychische problemen aanwezig zijn
Bv. niet alleen eetstoornis, maar ook een probleem in de hersenen → vrouw die bleef eten, had
gewoon geen inhibitie voor haar hongergevoel
Ziektebeelden
• multiple sclerose (MS)
• cerebro vasculair accident (CVA)
• traumatisch hersenletsel (TBI)
• schizofrenie → impact op de cognitieve functies
• epilepsie
• ontwikkelingsstoornis (ADHD, ASS)
• dementie
• …
Heel veel ziektebeelden gaan gepaard met cognitieve problemen
Historische inleiding:
Oudheid
Als mensen zich anders gedragen, werden ze gezien als “bezeten”
→ Gaten geboord in de schedel zodat de boze geesten konden vluchten
• craniotomie: openen van de schedel
• geen teksten over deze ingrepen
Egypte
Eerste studies van de hersenen
• +/- 1500 v Ch: Ebers papyrus
• Priester Imhotep (pionier in het begrijpen van hoe de hersenen werken)
, • Edwin Smith Surgical Papyrus (vertaald in 1930!)
• Geen magische, maar wetenschappelijke kijk op geneeskunde
• 48 medische casussen (incontinentie, hoofdtraumata, …) werden uitvoerig beschreven
(eerste keer dat het woord “brain” werd gebruikt) op papier
Overstap magische kijk → wetenschappelijke kijk
Medische casussen beschreven op papier
- Voorbeeld uit de tekst
: “bij palpatie van de hersenen kan de patiënt schudden” → epilepsie
- Hersenletsels hebben effect op meerdere delen van het lichaam (ogen, ledenmaten, …)
- Effecten van letsels aan het ruggenmerg (konden leiden tot incontinentie)
MAAR: Egyptenaren: “het hart is “the seat of the soul”
→ belangrijkste deel lichaam: HART (niet hersenen)
→ bij Grieken nadruk op het brein
Arabische wereld
Geneeskunde → wettelijk erkend beroep
- Tussen Tigris en Eufraat: geneeskunde = wettelijk beschermd beroep (grote beschavingen in
Assyrië en babylon)
- Maar: geen beschikbare info; kleiplaten zijn verdwenen
Grieken en Romeinen
Belangrijke namen: Plato en Hippocrates
→ ziel zit volgens hun in de hersenen
Onderscheidden 3 zielen:
1. Om te overleven via voedselopnamen (planten beschikken deze ook)
2. Om te kunnen interageren met de omgeving (dieren beschikken deze ook)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through EFT, credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying this summary from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller noham. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy this summary for $6.06. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
80461 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy summaries for 14 years now
Recently viewed by you
