Summary
Samenvatting Bestuursrecht (allesomvattend)
- Course
- Institution
Deze samenvatting bevat de slides van tijdens de les, aangevuld met lesnotities en aanvullingen uit boek. Het document is een kleine 200 pagina's.
[Show more]
Seller
Follow
imanmohameddierckx
Reviews received
Content preview
Iman Mohamed Dierckx Samenvatting Bestuursrecht 2022-2023BESTUURSRECHT
INHOUDSOPGAVE
Deel I. Bestuursrecht: Definitie, Indeling, Functies, Kenmerken en Bronnen ................................................... 8
Begrip ‘bestuursrecht’ ........................................................................................................................................ 8
Formeel-juridische definitie ........................................................................................................................... 8
Definitie vanuit de relaties die worden beheerst door het bestuursrecht .................................................. 12
Omschrijving vanuit de materiële bevoegdheid van het bestuur: het begrip openbare dienst .................. 12
Indeling van het bestuursrecht ......................................................................................................................... 14
Functies van het bestuursrecht ......................................................................................................................... 15
Kenmerken van het bestuursrecht .................................................................................................................... 15
Bestuursrecht is een uitzonderingsrecht ..................................................................................................... 15
Verklaringen voor de uitzonderingen van het bestuur ............................................................................ 18
Afdeling 2. Meergelaagdheid van het Belgische bestuursrecht ................................................................... 20
Opmars van het ‘Europees bestuursrecht ............................................................................................... 21
Bronnen van het bestuursrecht ........................................................................................................................ 22
DEEL II: Besluitvormingsinstrumentarium ..................................................................................................... 30
Globaal overzicht .............................................................................................................................................. 30
De eenzijdige bestuurlijke rechtshandeling (EBR)............................................................................................. 30
“Eenzijdige” .................................................................................................................................................. 31
“Rechtshandeling” ....................................................................................................................................... 32
Belang van het begrip EBR ........................................................................................................................... 34
Privileges waarmee de EBR is bekleed ......................................................................................................... 34
Verbindende kracht van de EBR .............................................................................................................. 35
Vermoeden van wettigheid ..................................................................................................................... 35
Verbindende kracht van de EBR (2) ......................................................................................................... 35
Uitvoerbare kracht van de EBR ................................................................................................................ 35
Typologie van de EBR’s ................................................................................................................................ 36
Reglementaire vs. individuele EBR’s ............................................................................................................ 36
EBR die rechten verlenen vs EBR die geen rechten verlenen ...................................................................... 38
Bestuurshandelingen o.b.v. gebonden bevoegdheid of discretionaire bevoegdheid.................................. 38
Declaratieve vs. constitutieve rechtshandelingen ....................................................................................... 41
Bestaande vs. onbestaande bestuurlijke rechtshandelingen....................................................................... 41
Schriftelijke vs. mondelinge EBR .................................................................................................................. 42
Analoge vs. elektronische EBR ..................................................................................................................... 42
Uitdrukkelijke vs. stilzwijgende EBR ............................................................................................................. 42
Bekendmaking en kennisgeving van de EBR ................................................................................................ 43
Termijnregeling voor de EBR ........................................................................................................................ 44
Normatieve termijnen ............................................................................................................................. 45
Ongeschreven redelijketermijneis ........................................................................................................... 46
Werking in de tijd van EBR ........................................................................................................................... 47
Einde van de gelding van de EBR ................................................................................................................. 47
Pseudowetgeving ......................................................................................................................................... 49
Bevoegdheid tot het opstellen van pseudowetgeving ............................................................................ 49
,Iman Mohamed Dierckx Samenvatting Bestuursrecht 2022-2023
Soorten omzendbrieven .......................................................................................................................... 50
Interpretatieve omzendbrief ............................................................................................................... 50
Indicatieve omzendbrief ...................................................................................................................... 50
Verordenende omzendbrief ................................................................................................................ 51
Bekendmaking en kennisgeving pseudowetgeving ............................................................................. 52
Hoofdstuk III ..................................................................................................................................................... 52
Het contractuele spoor: de overeenkomst met het bestuur ....................................................................... 52
Principiële vrijheid om te contracteren ....................................................................................................... 52
Tweewegenleer ............................................................................................................................................ 53
Contracten waarbij minstens één partij bestuur moet zijn vs. contracten die ook particulieren kunnen
sluiten........................................................................................................................................................... 54
Algemene beginselen van 2 typische overheidscontracten: overheidsopdrachten en concessies van
werken of diensten ...................................................................................................................................... 54
Begrippen ................................................................................................................................................ 55
Doel aanbestedingswetgeving ..................................................................................................................... 55
Bronnen........................................................................................................................................................ 55
Toepassingsgebied ratione materiae ........................................................................................................... 56
Toepassingsgebied ratione personae ........................................................................................................... 56
Algemene beginselen inzake de gunning van aanbestedingsovereenkomsten ........................................... 56
Uitvoering van overheidsopdrachten en concessies.................................................................................... 58
Leer van de afsplitsbare rechtshandeling .................................................................................................... 58
Algemene beginselen inzake de gunning van aanbestedingsovereenkomsten ........................................... 58
Kernwaarden, leidende beginselen en toekomstperspectieven .................................................................. 59
Deel III. Mensen en middelen ....................................................................................................................... 60
Hoofdstuk 1: Rechtsregime van het overheidspersoneel .................................................................................. 60
Personen binnen de overheid ...................................................................................................................... 60
Overheidspersoneel ................................................................................................................................. 60
Begrip ‘ambtenaar’ en cijfers................................................................................................................... 60
Ruimer begrip overheidspersoneel ......................................................................................................... 61
Statutaire tewerkstelling als principe ...................................................................................................... 61
Belang v/h onderscheid statutaire vs. contractuele tewerkstelling ........................................................ 62
Rechtsvorm ......................................................................................................................................... 63
Wijzigbaarheid arbeidsvoorwaarden .................................................................................................. 63
Sociale zekerheid ................................................................................................................................. 63
Vastheid van betrekking ...................................................................................................................... 63
Rechtsbescherming en art. 6 EVRM .................................................................................................... 64
Nuancering / afschaffing van het onderscheid tussen statutairen en contractanten? ........................... 64
Diversiteit van rechtspositieregelingen ................................................................................................... 64
Diversiteit naargelang het tewerkstellende bestuur ............................................................................... 65
Diversiteit naargelang de juridische aard van het statuut ....................................................................... 65
Krachtlijnen van de ambtenarenstatuten ................................................................................................ 65
Toelatings- en wervingsvoorwaarden ................................................................................................. 66
Objectieve wervingsprocedure ........................................................................................................... 66
Stage- of proeftijd ............................................................................................................................... 67
Rechten, plichten, nevenactiviteiten en onverenigbaarheden ........................................................... 67
Evaluatie .............................................................................................................................................. 69
Tuchtrecht ........................................................................................................................................... 70
Ordemaatregelen ................................................................................................................................ 72
Ambtsbeëindiging ............................................................................................................................... 72
Syndicaal statuut ..................................................................................................................................... 73
Vergelijkend schema statutair versus contractueel overheidspersoneel ................................................ 73
Kernwaarden, leidende beginselen en toekomstperspectieven .................................................................. 74
,Iman Mohamed Dierckx Samenvatting Bestuursrecht 2022-2023
Hoofdstuk 2: Rechtsregime van de goederen in het bestuursrecht .................................................................. 75
Afdeling 1.het domeingoederenrecht .......................................................................................................... 75
Openbaar vs. privaat domein .................................................................................................................. 75
Kwalificatie als goed openbaar domein .............................................................................................. 76
Affectatie en desaffectatie .................................................................................................................. 76
Statuut goederen van het openbaar domein...................................................................................... 76
Beslag .................................................................................................................................................. 77
Kennelijk niet nuttig voor de uitoefening van de (overheids)taak? .................................................... 77
Temperingen van het uitzonderingsregime ........................................................................................ 77
Statuut goederen van het privaat domein .............................................................................................. 78
Gebruik van goederen van het openbaar domein ................................................................................... 79
Domeinvergunning .............................................................................................................................. 79
Domeinconcessie................................................................................................................................. 79
Afdeling 2. Instrumentarium van het bestuur met betrekking tot de goederen van particulieren
(ondernemingen en dus niet- overheden) .................................................................................................... 81
Eigendomsrecht als fundamenteel recht ................................................................................................. 81
Onteigening ............................................................................................................................................. 81
Onteigeningsvoorwaarden .................................................................................................................. 82
Bevoegde rechter ................................................................................................................................ 84
Termijn om effectief over te gaan tot onteigening ............................................................................. 84
Opeising ................................................................................................................................................... 84
Erfdienstbaarheid van algemeen nut ...................................................................................................... 85
Vergoeding............................................................................................................................................... 85
GBOL-beginsel ..................................................................................................................................... 85
Vergelijkend schema onteigening – opeising – erfdienstbaarheid van openbaar nut ................................. 87
Kernwaarden, leidende beginselen en toekomstperspectieven .................................................................. 88
Deel IV. Bestuursorganisatie en begrip bestuur ........................................................................................... 89
Algemeen begrippenkader ............................................................................................................................... 89
Bestuursorganisatierecht: geen waardenvrij recht ...................................................................................... 89
Centrale begrippen ...................................................................................................................................... 89
Rechtspersoon ......................................................................................................................................... 89
Privaatrechtelijke vs. publiekrechtelijke rechtspersonen ................................................................... 90
Centralisatie ............................................................................................................................................. 91
Bestuurlijke verzelfstandiging .................................................................................................................. 92
Deconcentratie vs. decentralisatie .......................................................................................................... 92
Deconcentratie .................................................................................................................................... 92
Decentralisatie .................................................................................................................................... 93
Territoriale of politieke decentralisatie .......................................................................................... 93
Functionele decentralisatie............................................................................................................. 96
Motieven voor functionele decentralisatie ................................................................................ 96
Indeling functionele decentralisatie op basis van oprichtende overheid ................................... 96
Indeling functionele decentralisatie op basis van oprichtingstechniek ...................................... 98
Rechtstreekse toewijzing van bevoegdheid ............................................................................................ 98
Tweevoudige bevoegdheid ...................................................................................................................... 98
Adviesorganen ......................................................................................................................................... 99
Het bestuurlijk toezicht toegelicht .................................................................................................................... 99
Bestaansreden bestuurlijk toezicht .............................................................................................................. 99
Bestuurlijk versus hiërarchisch toezicht ....................................................................................................... 99
Toepassingsgebied en toetsingsbevoegdheid............................................................................................ 100
Bestuurlijk versus jurisdictioneel toezicht ................................................................................................. 100
Model en varianten .................................................................................................................................... 100
Model van de lokale besturen ............................................................................................................... 100
, Iman Mohamed Dierckx Samenvatting Bestuursrecht 2022-2023
Termijnen algemeen toezicht ............................................................................................................ 101
Termijnen bijzonder toezicht ............................................................................................................ 102
Beroepsmogelijkheden tegen toezichtsbeslissingen ................................................................................. 102
Het begrip bestuur .......................................................................................................................................... 103
Inleiding...................................................................................................................................................... 103
Begrip ‘administratieve overheid’: ............................................................................................................. 103
Geen wettelijke definitie ............................................................................................................................ 103
Negatieve criteria .................................................................................................................................. 104
Niet de Organen van de wetgevende macht ..................................................................................... 104
Niet Organen van de rechterlijke macht ........................................................................................... 104
Wel Organen van de uitvoerende macht, tenzij................................................................................ 104
Positieve criteria .................................................................................................................................... 105
Rechtspersonen met een private rechtsvorm ................................................................................... 105
De ‘imperiumbevoegdheid’ ................................................................................................................... 106
Vrije onderwijsinstellingen .................................................................................................................... 106
Rechtspersonen met een publieke rechtsvorm ......................................................................................... 107
Vlaamse bestuursbegrippen ...................................................................................................................... 107
Bestuur in de organieke vs. bestuur in de functionele zin ......................................................................... 107
kernwaarden, leidende beginselen en toekomstperspectieven ................................................................ 108
Deel V. Preventieve rechtsbescherming tegen het bestuur ..........................................................................110
Hoofdstuk I. Inleiding ...................................................................................................................................... 110
Inleiding...................................................................................................................................................... 110
Geen Awb ................................................................................................................................................... 110
Hoofdstuk II. Wettigheids- of legaliteitsbeginsel ............................................................................................ 110
Formele component wettigheidsbeginsel.................................................................................................. 110
Principieel verbod van delegatie ................................................................................................................ 111
Materiële component wettigheidsbeginsel ............................................................................................... 112
Hoofdstuk III. beginselen van behoorlijk bestuur............................................................................................ 112
Hoofdstuk III Beginselen van behoorlijk bestuur ............................................................................................ 117
Afdeling 7 Catalogus van de beginselen van behoorlijk bestuur ............................................................... 117
§1. Zorgvuldigheidsbeginsel .................................................................................................................. 117
§2. Hoorplicht (audi et alteram partem) ............................................................................................... 119
Uitzonderingen op de hoorplicht: ..................................................................................................... 121
Modaliteiten van het horen: (hoe moet je horen?) .......................................................................... 121
§3. Onpartijdigheidsbeginsel ................................................................................................................. 122
Grenzen van het onpartijdigheidsbeginsel: ....................................................................................... 124
§4. Motiveringsbeginsel......................................................................................................................... 125
§5. Redelijkheids- en evenredigheidsbeginsel ....................................................................................... 125
§6. Gelijkheids- en non-discriminatiebeginsel ....................................................................................... 126
§7. Rechtszekerheids- en vertrouwensbeginsel .................................................................................... 127
§8. Redelijketermijneis .......................................................................................................................... 128
§9. Het transparantiebeginsel: een nieuw, opkomend beginsel? ......................................................... 128
Afdeling 8. Beginselen van behoorlijk bestuur versus beginselen van behoorlijk burgerschap................. 129
Hoofdstuk IV Wetten of beginselen van de openbare dienst.......................................................................... 130
Benuttigingsgelijkheid ................................................................................................................................ 130
Continuïteitsbeginsel ................................................................................................................................. 131
Veranderlijkheidsbeginsel .......................................................................................................................... 132
Hoofdstuk V Formele motivering van bestuurshandelingen........................................................................... 133
Materiële- versus formelemotiveringsplicht.............................................................................................. 133
Rechter versus bestuur .......................................................................................................................... 133
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller imanmohameddierckx. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.84. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
72841 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now