Summary
Samenvatting beleidsthema's in de jeugdhulp
- Course
- Institution
Samenvatting van alle lessen van beleidsthema's in de jeugdhulp
[Show more]
Seller
Follow
mirtheherbots
Content preview
Samenvatting beleidsthema’s inde jeugdhulp
Vermaatschappelijking van de jeugdhulp
Inleidend: in de beleidsnota’s
Opfrissing: 6 doelstellingen van ITJ:
1. Vermaatschappelijking van de jeugdhulp
2. Continuïteit van de jeugdhulp bevorderen
3. Tijdige toegang tot de jeugdhulp bieden
4. Gepast omgaan met verontrusting
5. Maximale participatie van kinderen/jongeren + context
6. Crisishulpverlening voorzien
Wat is vermaatschappelijking?
= zorg in de samenleving, door de samenleving
- Ontstaan tussen 1960-1970
- Principe van getrapte zorg: subsidiariteit: beginnen
met de onderste treden niet genoeg?: volgende
trede(n) beklimmen
- Definitie wijst op inclusie = de samenleving moet zich
aanpassen aan mensen met de zorgvraag1
Andere voorstelling van getrapte zorg door WHO: concentrische cirkels:
Dus: maximaal respecteren van de krachten van
de cliënt en van zijn omgeving = krachtgericht
werken
2 elementen van de vermaatschappelijking van de zorg:
1. De manier waarop de hulpverlening
georganiseerd wordt veranderd
2. De inhoud van de hulpverlening veranderd
Wijzigingen in de organisatie:
- Extramuralisering = afbouw residentiële hulp,
meer ambulante, mobiele en semi-residentiële hulp
- De-institutionalisering = einde van de totale instituties
Balanced care (gebalanceerde zorg):
- Residentiële zorg mag nog, MAAR alleen als het niet op een andere manier kan (subsidiariteit)
- Als cliënten opgevangen moeten worden, doen we dat in een kleinschalige residentie 2
1
Tegenovergesteld van integratie = mensen worden opgevangen aan de samenleving maar het is aan de
mensen met de zorgvraag zelf om zich aan te passen aan de samenleving
2
Sommige mensen worden bv. gewoon in een huis opgevangen
, - Focus op informele zorg: mantelzorgers en vrijwilligers
Samenvatting evolutie naar gebalanceerde zorg:
Wijzigingen in de inhoud van de zorg:
- Autonomie van de zorgvrager! evolutie van medisch model3 naar cliëntgericht
ondersteuningsmodel
- Burgerschapsparadigma = een zorgvrager is in eerste instantie een burger die een zorgvraag heeft
(bv. We spreken niet van een gehandicapte, we spreken van een persoon met een handicap)
deze mensen zijn eerst personen vooraleer ze hun zorgvraag/probleem zijn
Aanleidingen van vermaatschappelijking komt geleidelijk:
- Maatschappelijke evoluties:
Veranderende zorgvraag: eigen context opgevangen, meer en meer autonomie, …
Nieuwe ideeën over wat de beste zorg is
- Medische en therapeutische ontwikkelingen, bv. In de psychiatrie
- Kostenbeheersing
Belang van het sociaal netwerk
Krachtgericht werken met het sociale netwerk is een belangrijk onderdeel van vermaatschappelijking
Krachtgericht = mobiliseren van krachtbronnen in individu en zijn omgeving empowerment
= uitgangspunt van vermaatschappelijking (voorkomen of verminderen van professioneel
ingrijpen)
Definitie sociaal netwerk =
3
= Paternalistisch model waarbij de hulpverlener zegt wat er moet gebeuren en patiënt knikt en volgt nu op
veel plaatsen niet meer!
, - Verschillende definities, van enge (enkel familieleden) tot ruime (familie, vrienden, buurt,
leerkrachten, hulpverleners, …) “Al de mensen met wie men min of meer duurzaam een relatie
heeft.”
- Formeel en informeel netwerk
- In het kader van vermaatschappelijking is het informeel netwerk belangrijk
Functies sociaal netwerk:
- Praktische ondersteuning: bv. Grootouders die kinderen van school kunnen ophalen
- Emotionele ondersteuning
- Normatieve functie: rolmodel/voorbeeldfunctie, bv. CIG’s bieden steun aan tienerouders, hierbij
worden er steunouders aan tienerouders gekoppeld tienerouders leren van de steunouders
Methoden om het sociaal netwerk te versterken en verruimen:
1. Eigen Kracht Conferentie (EKC)
- = gebaseerd op Family Conferences (Nieuw-Zeeland)
- Gezin maakt, samen met sociaal netwerk, een ondersteuningsplan om de zorg en bescherming
van kinderen in het gezin te verbeteren
- Hulpvrager en netwerk zitten samen om ondersteuningsplan te maken
- Regie en controle ligt bij hulpvrager en zijn netwerk
- Professionele hulpverlener faciliteert gesprek met netwerk
- Start met professionele hulpverlener die uitleg geeft over EKC gezin wilt dit? Dan stopt de taak
van de professionele hulpverlener vrijwilliger gaat verder aan de slag met dit gezin
Belangrijk dat een vrijwilliger dit doet: een professionele hulpverlener heeft vaak de neiging om
oplossingsgericht te gaan werken (zelf oplossingen zoeken) en niet vraaggericht
- Doelgroep: jeugdhulp, maar kan ook ruimer
2. Familienetwerkberaad
- Regie en controle ligt bij hulpvrager en zijn netwerk
- Professionele hulpverlener (geen betrokkene in de hulpverlening van cliënt) kan gesprek
opvolgen
- Doelgroep: oorspronkelijk vooral ingezet in pleegzorg, maar stilaan verruimd naar gezinnen waar
opvoeding in gedrang komt
3. Persoonlijke Toekomstplanning
- Cliënt en netwerk stellen ondersteuningsplan op
- Vrijwilliger volgt gesprek op
- Doelgroep: vnl. personen met een beperking
4. Signs of Safety
- Hulpverlener heeft samen met hulpvrager regie in handen
- Hulpvrager wordt beschouwd als iemand die bijdrage tot oplossing kan bieden
- Focus op het kerngezin
- Hulpverlener volgt gesprek op
- Werken met 3 vragen: wat loopt goed in dit gezin?, wat loopt niet goed in dit gezin?, wat zou de
ideale situatie zijn voor dit gezin?
- Driehuizenmethodiek: drie huizen tekenen en bij elk huisje telkens 1 van deze 3 vragen stellen
kinderen vullen dit in in het huisje (tekenvorm of schrijven)
- Doelgroep: gezinnen waar er zorgen over welzijn en veiligheid van kinderen
, Eigen aan al deze methodieken:
- Drie fasen:
Voorbereidingsfase: netwerk wordt in kaart gebracht en uitgenodigd
Conferentiefase: gezin en netwerk stelt plan op plan wordt getoetst op veiligheid en
rechtsgeldigheid
Implementatiefase: plan wordt uitgevoerd
- Basis van deze methodieken: krachtgericht, participatief en vraaggestuurd werken
Voordelen netwerkgericht werken:
- Minder uithuisplaatsingen + eerdere terugplaatsing bij ouders
- Verhoogt welzijn van betrokkenen
- Verhoogt zelfvertrouwen
Uitdagingen bij netwerkgericht werken:
- Mattheüseffect: moeilijk voor kwetsbare gezinnen hebben vaak klein netwerk + moeilijker om
ondersteuning te vragen aan netwerk
- Netwerk rond wie? Rond minderjarigen? Rond ouder(s)? De noden/behoeften/belangen/...
Van kinderen kan soms heel anders zijn dan van de ouders
- Veilig netwerk?
- Willen zorgvragers wel met netwerk aan de slag? schaamte, …
Wat als de zorgvrager geen (voldoende) netwerk heeft? Lus VZW
= Organisatie die sociale netwerken van mensen herstelt en versterkt:
- Verbondenheid en betrokkenheid tussen mensen staat centraal
- Extra aandacht voor mensen in een kwetsbare positie, bv. minderjarigen in de jeugdhulp, ex-
gedetineerden, personen met een beperking, psychiatrische patiënten, ...
Voorbeelden van vermaatschappelijking in de jeugdhulp
Voorbeelden die we al kennen (ITJ):
- Pleegzorg: ondersteunende, perspectiefzoekende, perspectiefbiedende en behandelpleegzorg
- Artikel 107 (GGZ): afbouw residentiële bedden; meer ambulante en mobiele hulpverlening in de
GGZ
- M-decreet (onderwijs) Leersteundecreet
- Buddywerking: vrijwilligers die hulp bieden
- Meer focus op ambulante en mobiele hulp, bv. Crisishulp aan huis (CaH)
- Residentiële hulp meer in kleinschalige initiatieven, in de samenleving
- Outreachend werken
- …
Nieuwe voorbeelden:
- Vlaams Mantelzorgplan:
Opvolger van het eerste Mantelzorgplan (2016-2020)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller mirtheherbots. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.95. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
71498 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now