Samenvatting Methodisch Handelen 2
Inhoudsopgave
9. Gedragsveranderingstechnieken voor het aanleren of wijzigen van vaardigheden..............2
9.1 Werken met de uitlokkende prikkels: perceptietraining en verstrekken van informatie
over uitlokkende prikkels........................................................................................................3
9.2 Werken met uitlokkende prikkels: wegnemen en/ of aanbieden van uitlokkende
prikkels (stimuluscontrole).....................................................................................................4
9.2.1 Prikkelvermijding.......................................................................................................4
9.2.2 Aanbieden van prikkels: prompting...........................................................................4
9.2.3 Het uitdoven van prompts (fading)............................................................................5
9.3 Werken met uitlokkende prikkels: modeling en het geven van instructies.....................5
9.3.1 Leren naar voorbeeld (modeling)..............................................................................6
9.3.2 Instructieleren............................................................................................................6
9.4 Werken met aangename gedragsgevolgen: bekrachtigingsprocedures..........................8
9.4.1 Vormen van bekrachtiging.........................................................................................8
9.4.2 Bekrachtigingsschema’s...........................................................................................10
9.4.3 Keuzegedrag: de matching law................................................................................11
9.4.4 De beloningswaarde van een bekrachtiger.............................................................11
9.4.5 Specifieke bekrachtigingsprocedures: token economy, shaping en chaining.........11
9.5 Werken met onaangename gedragsgevolgen: bestraffingsprocedures........................13
9.5.1 Vormen van bestraffing...........................................................................................13
9.5.2 Nadelige neveneffecten van positieve bestraffing..................................................14
9.5.3 Richtlijnen voor het werken met positieve bestraffingsprocedures.......................15
9.5.4 Specifieke bestraffingsprocedures...........................................................................15
10. Gedragsveranderingstechnieken voor het reduceren van aan de stoornis gerelateerde
hinderlijke emoties...................................................................................................................16
10.1 Werken met de uitlokkende prikkels: Prikkelvermijding..............................................17
10.2 Werken met de uitlokkende prikkels: perceptietraining en verstrekken van informatie
over prikkels en situaties......................................................................................................17
10.2.1 Verstrekken van informatie...................................................................................17
10.2.2 Perceptietraining....................................................................................................17
10.3 Werken met de uitlokkende prikkels: blootstellingsprocedures..................................18
10.3.1 Exposure in vivo.....................................................................................................18
1
, 10.3.2 Contraconditionering.............................................................................................19
10.4 Inwerken op de betekenissen: methoden voor cognitieve herstructurering..............20
10.4.1 Rationeel Emotieve gedragstherapie (REBT).........................................................20
10.4.2 Cognitieve Therapie (Aaron Beck).........................................................................21
10.4.3 Mindfulness & acceptance strategieën.................................................................22
10.5 Rechtstreeks ingrijpen op emoties: Relaxatie...............................................................23
10.5.1 Is rechtstreeks ingrijpen op de ‘afhankelijke variabele’ geen tegenstrijdigheid?. 23
10.5.2 Relaxatietechnieken...............................................................................................23
9. Gedragsveranderingstechnieken voor het aanleren of
wijzigen van vaardigheden.
Indicati estelling: Wanneer meteen operant ingrijpen, d.w.z.
vaardigheidstraining?
1. Nog geen negatieve betekenissen en/of emoties (vb kind stottert zonder hier mee in
te zitten of zich te schamen)
- vroege detectie – onderzoek – behandeling
- secundaire preventie (ASHA, 1988)
2. Emotionele triggers zijn verdwenen, maar probleemgedrag nog wel aanwezig
3. Eenvoudige problematiek
4. Hoge mate van persoonlijke veerkracht
Examen: wanneer gebruik je operante technieken wanneer respondente?
Handelingen uitlokken en aan- of ontmoedigen via operante
gedragsveranderingstechneken.
Twee manieren waarop operante gedragingen kunnen worden aan- of afgeleerd:
1. Uitlokken
2. Bekrachtigen of bestraffen
Door iets te doen met de antecedente stimuli – de prikkels die aan het gedrag
voorafgaan en de aanleiding vormen, en door iets te doen met de consequente stimuli –
de prikkels die volgen op het gerag en het aanmoedigen of ontmoedigen.
Gedragsanalyseschema:
2
, Respondente stuk wordt er even tussenuit gelaten want we houden ons nu bezig met
operante technieken om de emoties en cognities wat beter te krijgen.
Uitlokkende prikkel of situatie
= discriminatieve prikkel of situatie
= context waarin gedrag leidt tot gunstige gedragsgevolgen
Gedrag aan-/afleren of wijzigen
= via uitlokkende prikkels
= via gedragsgevolgen
9.1 Werken met de uitlokkende prikkels: perceptietraining en
verstrekken van informatie over uitlokkende prikkels
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller fienversmissen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.49. You're not tied to anything after your purchase.