Summary
samenvatting mondzorg bij personen met een beperking
- Course
- Institution
dit is de samenvatting van het deel mondzorg bij personen met een beperking van het vak mondzorg bij bijzondere doelgroepen
[Show more]
Seller
Follow
lanademu
Reviews received
Content preview
Mondzorg bijpersonen met een
beperking
Samenvatting mondzorg bij bijzondere doelgroepen
,Inhoud
1 Mondgezondheidstoestand van personen met een beperking ...................................................... 3
1.1 Benaderingen beperking ......................................................................................................... 3
1.1.1 Liefdadigheidsbenadering (charity approach)................................................................. 3
1.1.2 Medische benadering (medical approach) ...................................................................... 3
1.1.3 Sociale benadering (social approach) .............................................................................. 3
1.1.4 Benadering volgens mensenrechten (human rights approach) ...................................... 4
1.2 Terminologie............................................................................................................................ 5
1.3 Situatieschets .......................................................................................................................... 5
1.4 Mondgezondheid .................................................................................................................... 6
1.4.1 Gevolgen mondgezondheidsproblemen ......................................................................... 7
2 Determinanten mondgezondheid van personen met een beperking............................................. 8
2.1 Biologische factoren ................................................................................................................ 8
2.2 Leefstijl .................................................................................................................................... 8
2.3 Omgevingsfactoren ................................................................................................................. 9
2.4 Voorzieningen gezondheidszorg ............................................................................................. 9
3 Mondproblematiek bij patiënten met een ontwikkelingsstoornis ............................................... 10
3.1 Verstandelijke beperking....................................................................................................... 10
3.1.1 Etiologie: ........................................................................................................................ 10
3.1.2 Tandheelkundige behandelaspecten: ........................................................................... 11
3.2 Autismespectrumstoornis (ASS) ............................................................................................ 19
3.2.1 Psychologische inzichten ............................................................................................... 19
3.2.2 Diagnose ........................................................................................................................ 20
3.2.3 ASS en de tandarts/mondhygiënist ............................................................................... 21
3.3 ADHD (Attention Deficit/hyperactivity Disorder).................................................................. 23
3.4 Gedrags- en emotionele stoornis .......................................................................................... 25
4 Mondproblematiek bij patiënten met een sensorische beperking............................................... 26
4.1 Blind, slechtziend................................................................................................................... 26
4.2 Doof, slechthorend ................................................................................................................ 27
5 Mondproblematiek bij patiënten met een motorische beperking ............................................... 28
5.1 Terminologie.......................................................................................................................... 28
5.2 Tandheelkundige behandelaspecten .................................................................................... 28
6 Ongewenste kokhalsreactie .......................................................................................................... 30
7 Syndromen, casuïstiek en toepassingen ....................................................................................... 31
7.1 MUN-H en MHC app .............................................................................................................. 31
7.2 Aandoeningen, syndromen en casuïstiek.............................................................................. 31
1
,7.3 Doorverwijzing naar 2de en 3de lijnszorg ................................................................................ 37
2
,1 Mondgezondheidstoestand van personen met een beperking
1.1 Benaderingen beperking
1.1.1 Liefdadigheidsbenadering (charity approach)
▪ Mensen met een beperking zijn afhankelijk van jou goedheid en wil.
▪ Ze zien personen met een beperking als een tragische situatie
▪ Mensen met een beperking kunnen niet voor zichzelf zorgen
1.1.2 Medische benadering (medical approach)
▪ Mensen met een beperking moeten genezen worden
▪ We gaan ze herstellen zodat ze kunnen deelnemen aan de dagelijkse activiteiten
▪ Iemand met een beperking is abnormaal
▪ Mensen met een beperking kunnen onmogelijk onafhankelijk leven
Consequenties liefdadigheidsbenadering en medische benadering:
▪ Segregatie
o Organisatie van leven en leren met andere personen met een beperking
o Geïsoleerd van personen zonder beperking
o Gebrek aan diversiteit
o Kan leiden tot marginalisatie
▪ Geforceerde institutionalisering
▪ Stigmatisering
o Niet intelligent, raar, niet in staat te werken, onvoorspelbaar, gevaarlijk,…
▪ Daling zelfvertrouwen
▪ Machteloosheid
▪ Optionele liefdadigheid in plaats van plicht/recht
▪ Afhankelijkheid
1.1.3 Sociale benadering (social approach)
De sociale benadering is een antwoord/ oplossing voor de problematiek van de voorgaande
benaderingen.
▪ Het is een probleem van de maatschappij dat er niet genoeg middelen zijn om mensen met een
beperking te kunnen laten deelnemen
▪ Beperking is het resultaat van een foutief georganiseerde maatschappij
▪ Mensen met een beperking kunnen, en moeten deelnemen aan de maatschappij
▪ Elimineer omgevingsbarrières die de deelname van personen met een beperking tegenhoudt
▪ Maak alle publieke plaatsen toegankelijk en inclusief
3
,1.1.4 Benadering volgens mensenrechten (human rights approach)
▪ Iedereen krijgt dezelfde kansen
▪ Geen discriminatie
▪ Zorg voor erkenning
▪ Zie mensen met een beperking as recht-houders
▪ Inclusie
▪ Participatie
▪ Toegankelijkheid
▪ Respect voor verschil en diversiteit
▪ Respect voor de waardigheid
Verklaring terminologie:
▪ Uitsluiting = toegang tot deelname aan de samenleving wordt geweigerd
▪ Segregatie = geïsoleerd leven van personen zonder beperking
▪ Integratie = toegang als je je kunt aanpassen
▪ Inclusie = recht op volwaardige deelname aan de samenleving op gelijke voet met anderen
Ideale benadering?
▪ Trend: Shift medisch model → sociaal model
o Naast elkaar gezien
▪ Beter: bio-psycho-sociaal model
o Werkbaar compromis tussen medisch en sociaal model
o Beperking: dynamische interactie tussen:
▪ Gezondheidsconditie
▪ Context (persoonlijke en omgeving)
4
, 1.2 Terminologie
Handicap = elk langdurig en belangrijk participatieprobleem van een persoon dat te wijten is aan het
samenspel tussen functiestoornissen van mentale, psychische, lichamelijke of zintuiglijke aard,
beperkingen bij het uitvoeren van activiteiten en persoonlijke en externe factoren.
Gebied Negatief beïnvloed (probleem
Lichaamsfunctie/structuur Impairment (aandoening/stoornis) = symptoom van bepaalde
gezondheidsconditie (bv blindheid)
Activiteiten Activity limitations= moeilijkheden met uitvoeren van activiteiten
Participatie Participation restrictions = bv discriminatie in werk, transport,…
1.3 Situatieschets
▪ Wereldwijd: matige tot ernstige beperking
o 15,6% -19,4% van de populatie >15 jaar
o 190 miljoen personen (3,8%) ernstige beperking en aanzienlijke problemen in
functioneren
▪ België: in 2012, 15,8% van de populatie tussen 15 en 64 jaar
Vlaanderen:
▪ Eind 2017: 341.668 personen met een erkenning van handicap
▪ Eind 2020: 25.399 meerderjarige personen met een handicap
▪ Persoonsvolgend budget
o Volwassenen, vanaf 21 jaar
o Intensieve handicapspecifieke ondersteuning
Levensverwachting:
▪ Verstandelijke beperking
o Lagere levensverwachting dan algemene bevolking
o Trend stijgende levensverwachting
▪ Betere behandelingen aandoeningen
▪ Bv Down syndroom (gem leeftijd overlijden 9-56 jaar)
Verblijf:
▪ Proces van deïnstitutionalisering in Europa bij personen met een verstandelijke beperking
▪ Deïnstitutionalisering personen zorgt voor verbetering:
o Adaptief gedrag
o Competenties en persoonlijke groei
o Deelname binnen de gemeenschap
o Deelname aan betekenisvolle activiteiten
o Tevredenheid
o Contact met familie en vrienden
o Zelfvertrouwen en eigen keuzevrijheid
o Quality of life
▪ Deïnstitutionalisering impliceert uitdagingen:
o Toegankelijkheid tot kwalitatieve zorg behouden
o Toegankelijkheid preventieve programma’s (bv vaccinatie, voeding,…)
5
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lanademu. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.21. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
77858 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now