Vitale functies bewaken via parameters
Observeren
Globaal beeld
Zintuigen: kijken, luisteren, voelen
Meten
Exacte waarden
Beïnvloed door gemoedstoestand en activiteit
vb inspanning, spreekuur hypertensie
Vergelijken
Regelmatig
R eferentiewaarden: verbetering/verslechtering
Frequentie: afhankelijk van de bedreiging van de vitale functies
Hartslag/polsslag
Bij elke hartslag: 70-100ml bloed in de arteriën
Pulsaties
- Golfbeweging
- Slagader is elastisch zet uit/neemt oorspronkelijke vorm weer aan
- Latijns: pulsus= polsslag
- Centrale pulsaties = perifere pulsaties
Opnameplaats
Voorwaarden:
- Waar arteria oppervlakkig ligt
- Boven een bot
Plaatsen:
- Arteria temporalis: slapen
- Arteria carotis: hals (slechts aan 1 kant voelen)
- Arteria brachialis: elleboogplooien (pinkzijde)
- Arteria radialis: polsen (duimzijde)
- Arteria poplitea: knieholten
- Arteria tibialis: binnenzijde enkels
Observaties: frequentie
= aantal slagen per minuut (sl./min.) -> afhankelijk van conditie, leeftijd en geslacht
Normaalwaarden volwassene: 60-90 sl./min
Bradycardie: verlaagde hartfrequentie
< 60 sl./min
Diepe slaap, hart- of hersenafwijking
Tachycardie: verhoogde frequentie
> 100 sl./min
Emoties, cafeïne, inspanning, bloeding of koorts
Observaties: ritme
Regulair ritme: hartslagen volgen elkaar op met regelmatige samentrekkingen
I I I I I I
Irregulair ritme of arithmie: hartslagen volen elkaar op met onregelmatige samentrekkingen
I I I II I I I II
Observaties: vulling
= hoeveelheid bloed die per samentrekking in de slagader wordt geperst
Grote/normale/geringe vulling
Bloeddruk
Observaties: systole en diastole
De bloeddruk bestaat uit 2 waarden:
- Systolische druk = systole = bovendruk: ontstaat op het moment dat het hart zich samentrekt
- Diastolische druk = diastole = onderdruk: ontstaat op het moment dat het hart zich ontspant
Het verschil tussen beiden (=polsdruk) mag niet hoger dan 40 mm
Observaties: normaal-abnormaal
Normaalwaarde: 115/75 mmHg
Hypertensie: verhoogde bloeddruk
- Diastole bloeddruk is van belang
- Normaal tussen 70 en 90 mmHg
- Verhoogde druk in de vaten bij ontspanning van het hart
- Schadelijk voor vaten lichaam, hersenbloeding,..
Hypotensie: verlaagde bloeddruk
- Duizelig, bleek, kalm, kans op flauwvallen (syncope)
- Waarden minder duidelijk dan bij hypertensie -> totaalbeeld
- Speciale vorm: orthostatische hypotensie = verlaging van de BD als men van liggende houding gaat
zitten of staan
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller liesoostvogels. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.80. You're not tied to anything after your purchase.