Hierbij een samenvatting van ALLE stof voor het tentamen Inleiding Rechtspsychologie aan de Universiteit Leiden. Hierin staat een samenvatting van alle literatuur, de drie aanvullende bijlagen (vertaald) en bijvoorbeeld een schema om makkelijker te rekenen aan de hand van de diagnostische waarde. I...
It's a pretty long recap, but he's really good. Everything is well summarized and clear. With this summary, studying the lecture slides, I got a 9 for my exam.
,
,Week 1:
H1: Over de rechtspsychologie
Kenmerken van de rechtspsychologie:
- Rechtspsychologen bestuderen het recht op twee manieren:
1. Als gedragstechnologie.
2. Als gedrag dat onder invloed van het recht staat of zou moeten staan.
- Het betreft mensenwerk: het houdt zich bezig met hoe mensen zich gedragen en
welke invloeden zij daarbij ondergaan.
- Toegepast op gedrag en functioneren van alle rechtssubjecten en op professionals
die werkzaam zijn in de strafrechtsketen.
- Rechtspsychologie vormt overeenkomsten met de rechtswetenschap: beiden spreken
in termen van individueel gedrag en concrete zaken.
- Rechtspsychologie verschilt van de rechtswetenschap: het recht is een normatief en
prescriptief systeem, de psychologie is een descriptief systeem.
- Het nut van de rechtspsychologie:
Laat zien dat met de door juristen gebruikte middelen de beoogde toestand
(straffen van daders, vrijspreken van niet-daders) niet of slechts gedeeltelijk
wordt bereikt.
Het levert aanwijzingen voor verbetering van procedures.
Identificatie van valkuilen in juridisch denken en beslissen.
- De experimentele benadering overheerst (empirische wetenschap).
- Levert een actieve bijdrage.
Geschiedenis van de rechtspsychologie:
- (1871) William Stern is de grondlegger van de rechtspsychologie. Hij paste de kennis
over het herinneringsvermogen toe op getuigenverklaringen
(Aussagepsychologie / psychology of tesimony)
Conclusie van Wirklichheitsversuche / mock crimes: onmiddellijke
getuigenverklaringen zijn nauwkeuriger dan verklaringen die later worden afgelegd.
Gevolg: de psycholoog kreeg een vaste rol toegewezen als getuigendeskundige in de
rechtspraak.
- (1863) Hugo Münsterberg wilde graag pionier zijn van psychology and law. Hij was
niet erg populair, omdat hij veelal Sterns werk gebruikte voor zijn eigen stukken en
negatief was over juristen.
- John Wigmore schreef een satirische boekbespreking waarin hij Münsterberg voor
schut zette met zijn gebrek aan juridische kennis.
- Simon van der Aa is de grondlegger van de rechtspsychologie in Nederland. Hij
demonstreerde de feilbaarheid van getuigen mbv een Wirklichheitsversuche.
- Van Liszt, Seckel en Claparède bewezen dit al eerder.
- (1977) Een theorie over rechterlijke beslissingen van Hans Crombag, Johan de
Wijkerslooth en Job Cohen.
Gevolg: begin van het onderzoek naar rechterlijke beslissingen.
- (1988) De first European Conference on Law and Psychology van de Werkgroep
Psychologie.
- (1991) De menselijke factor van Van Koppen en Crombag.
Eerste handboek voor de rechtspsychologie.
- (1997) Het hart van de zaak van Van Koppen, Hessing en Crombag.
Tweede handboek voor de rechtspsychologie.
, - (2002) Het recht van binnen van Van Koppen, Hessing, Merckelbach en Crombag.
- (2003) Van Koppen produceert een rechtspsychologische constructie van de
Schiedammer Parkmoord.
Gevolgen: Kees B. bleek onschuldig
Programma Versterking Opsporing en Vervolging (PVOV) voor het voorkomen
van tunnelvisie dmv oa reflectie, alternatieve verklaringen overwegen,
onderzoeken en het vastleggen van ontlastend bewijs in het dossier en group
think tegengaan.
Programma Permanent Professioneel (PP) om tunnelvisie op het niveau van
de OvJ tegen te gaan (niet gelukt door tijd- en capaciteitsgebrek).
Project gerede Twijfel.
Commissie Evaluatie Afgedane Strafzaken (CEAS) om politiefunctionarissen
met gewetensnood om strafzaken waarover zij twijfelden te melden bij een
onafhankelijke commissie (is iemand terecht veroordeeld of niet).
Adviescommissie Afgedane Strafzaken (ACAS) die de procureur-generaal bij
de Hoge Raad onafhankelijk adviseert of een verzoek tot herziening moet
worden toegelaten. Dit verzoek moet wel een novum (= een nieuw feit dat
toentertijd niet bekend was, vaak door een deskundige) bevatten. Dit novum
moet substantieel zijn (een vermoeden aanwezig dat als de rechter dit had
geweten, hij anders had geoordeeld). Dit is het verlengorgaan van de HR.
- (2006) Dubieuze zaken van Crombag, Van Koppen en Wagenaar.
Beschrijving van fouten gemaakt bij de rechterlijke besluitvorming.
- (2010) Reizen met mijn rechter van Van Koppen, Merckelbach, Jelicic en de Keijser.
- (2017) Routes van het recht van Van Koppen, de Keijser, Horselenberg en Jelicic.
Forensische criminologie: komt voort uit de klinische psychologie en gaat over afwijkend
gedrag van individuen. Het verricht advieswerk naar de toepassing van de casuïstiek van
individuele daders en al dan niet potentiële slachtoffers. Er wordt weinig empirisch
onderzoek verricht.
Theorie van Verhaal en Verankering/Theory of Anchored Narratives (Dubieuze Zaken):
Het verhaal van de tenlastelegging heeft noodzakelijker de vorm van een verhaal.
Bewijswerk bestaat uit twee delen; verhaal en verankering. Wat het verhaal betreft gaat het
niet om de hoeveelheid en de betrouwbaarheid van de bewijsmiddelen, maar om de
behendigheid waarmee zij tot een verhaal worden gemonteerd. Wat betreft de verankering
gaat het om de verankering van het verhaal in de werkelijkheid door middel van
bewijsmiddelen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller annalouisedevos. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.11. You're not tied to anything after your purchase.
