Summary
Samenvatting begrippenlijst Nieuwste Tijd
- Course
- Institution
Bevat een volledig overzicht van belangrijke personen, plaatsen en gebeurtenissen met hierbij een uitleg.
[Show more]
Seller
Follow
MDB02
Reviews received
Content preview
Belangrijke namenIsala van Diest 1842-1916
Was de eerste Belgische vrouwelijke arts en een feministe. Geboren in
Leuven. Belang voor de geneeskunde
Marie Popelin 1846-1913
Ze was een Belgische voortrekster van de vrouwenrechten. Ze vocht
samen met Isabelle Gatti de Gamond voor het onderwijs voor meisjes
en werd de eerste vrouwelijke doctor in de rechten. Geboren in
Schaarbeek. In 1892 stichtte ze samen met onder andere Isala Van
Diest de Ligue belge du droit des femmes (Belgische Liga voor
Vrouwenrechten)
Gevochten voor vrouwenrechten, 1e vrouw in België die rechten
studeerde. Mee gezorgd voor seculier onderwijs voor meisjes
Adam Smith 1723-1790
Hij was een schotse moraalfilosoof en een pionier op het gebied van de
politieke economie. Hij was een belangrijke verlichtingsdenker. Smith
wordt alom genoemd als de vader van de moderne economie. Ook
wordt hij beschouwd als een van de grondleggers van het klassieke
liberalisme. Tegelijk hoort Adam Smith thuis in het rijtje van de grote
economische denkers uit de (vroeg)moderne tijd.
Catharina de Grote 1729-1796
Ze was van 1762 tot 1796 Tsarina van Rusland.
Het bestuur werd gedecentraliseerd en er was sprake van een tendens
naar deling van macht. Hiermee werd haar reputatie in het Westen
gevestigd. Toch was de heerschappij van Catharina, die zich vanaf die
tijd de Grote liet noemen, in de praktijk allerminst verlicht. Catharina
gaf de adel volledige controle over hun lijfeigenen en landgoederen. Ze
zorgden ook voor expansie van het Russische rijk. Er was echter nog
geen sprake van echte democratie
Montesquieu 1689-1755
Frans filosoof, een van de belangrijkste filosofen van de verlichting. Zijn
idee v scheiding der machten.
Voltaire 1694-1778
Hij was de voortrekker van de Franse verlichting
Rousseau Voorvader van de romantiek. Hij was zowel voor de verlichting als voor
de romantiek. Denker die regels van de rede volgde maar stond ook
krititsch tov rede en wetenschap. Hij was gekant tegen de scheiding der
machten, hij zei dat vrijheid ontstaat op het moment dat iedereen een
contract afsluit zodat het algemene belang is gegarandeert.
Hij had een grote invloed oa op de Duitse Kultur.
Toussaint de l’Ouverture 1743-1803
Leider van de Haitiaanse revolutie die leidde tot de onafhankelijkheid
van Haiti
Het was het eerste zwart onafhankelijk land.
Robespierre 1758-1794
Hij trad op de voorgrond tijdens het schrikbewind en was
verantwoordelijk voor een groot aantal arrestaties en slachtoffers door
de guillotine.
Edmund Burke 1729-1797
, Grondlegger van het modern conservatisme. Afkomstig uit Ierland. Hij
was aanhanger van traditie en vond het idee van een maakbare
maatschappij een liberale illusie. Tegen de Franse Revolutie
Napoleon 1769-1821
Verlicht dictator, hij zorgde voor bestuurlijke en juridische
modernisering( code Napoleon), territoriale en intellectuele expansie
en verspreiding idee van nationale identiteit. Kwam als jonge militair
aan de macht in 1799 door het plegen van een staatsgreep.
Olympe de Gouges 1748-1793
Franse schrijfster, ze was pol actief. Haar bekendste werk is Déclaration
des Droits de la Femme et de la Citoyenne
Karel Marx 1818-1883
Duitser, centraal figuur in het socialisme en communisme. Zijn
belangrijkste werk; das kapital.
Bedacht samen met Engels de term utopisch socialisme om zich te
onderscheiden van het socialisme van Simon.
Friedrich Engels 1820-1898
Filosoof en stichter van de marxistische theorie samen met Marx.
Pierre-Joseph Proudhon 1809-1865
fransman
een van de eerste anarchistische denkers . Hij verzette zich tegen het
autoritair socialisme en tegen het kapitalisme. Hij bepleitte in de plaats
hiervan een coöperatieve samenleving, zonder regering.
Michail Bakoenin 1814-1876
was een Russische anarchistische denker en organisator. Zijn visie op
een anarchistische samenleving wordt het collectief-
anarchisme genoemd.
Isabelle Gatti de Gamond 1839-1905
Zorgden voor seculier onderwijs voor meisjes, ze stichtte middelbare
scholen voor meisjes Gatti de Gamond zag het onderwijs zelfs als een
belangrijk wapen in de strijd voor gelijke rechten.
Florence Nightingale 1820-1910
Florence zorgt ervoor dat verpleegkunde wordt geprofessionaliseerd,
trekt naar de krim om voor de Britse soldaten te zorgen. Na haar
terugkomst in Engeland richtte ze in 1856 een verpleegstersschool op in
het St. Thomashospitaal in Londen, een van de eerste opleidingen op
dit gebied en de invloedrijkste.
Leopold I Eerste belgische koning, afkomstig uit een duitse adellijke familie
Hendrik Conscience Hij werkte zich door talent en ijver op tot een Vlaams volksschrijver. Er
wordt van hem gezegd dat hij "de man was die zijn volk leerde lezen."
Zijn populairste werk, De leeuw van Vlaanderen, is een historische
roman geschreven door de Vlaamse schrijver Hendrik Conscience in
1838. Het boek vertelt het verhaal over de Guldensporenslag in 1302.
Otto von Bismarck Zorgt voor eerste systeem met aandacht voor gezondheid en onderwijs,
inperking macht van Vaticaan. Hij wordt opzijgeschoven door de Duitse
keizer Willem II
ls minister-president van Pruisen, van 1862 tot 1890, hield hij toezicht
op de Duitse eenwording. In 1867 werd hij Bondskanselier van
de Noord-Duitse Bond. Hij was de ontwerper van het Duitse
Keizerrijk in 1871, werd er de eerste rijkskanselier van en domineerde
de staatszaken tot hij in 1890 opzij werd gezet door de nieuwe
, keizer, Wilhelm II van Duitsland
Het was Bismarck gelukt de Duitse staten te verenigen. Het Duitse Rijk was
een feit,
Eduard Bernstein 1850-1932
Bernstein staat bekend als grondlegger van het revisionisme of
"evolutionair" socialisme. Bernstein bekritiseerde de marxistische
leerstelling dat de middenstanders en
zelfstandige boeren weggeconcurreerd zouden worden. Bernstein
verwees naar statistische gegevens over de Verenigde Staten, Groot-
Brittannië, Duitsland en Frankrijk waaruit bleek dat het aantal kleine
bedrijven juist was toegenomen en dat de landbouw hoofdzakelijk
bestond uit kleine bedrijven. Volgens Bernstein veroorzaakte ook de
groei van naamloze vennootschappen een toename van het aantal
aandeelhouders.[1]
Bernstein bestreed het idee dat het kapitalisme aan de vooravond
stond van haar ondergang
Vladimir Lenin 1870-1924
een Russisch revolutionair, eerste leider (premier) van de Sovjet-Unie
Lenin wordt gezien als de grondlegger van het communistisch
partijwezen in Rusland. De Russische Communistische Partij (zoals de
bolsjewistische partij sinds 1918 heette) werd door Lenin een strak en
centraal geleide politiek waar het democratisch centralisme werd
ingevoerd.
Einde v burgeroorlog in 1921; NEP
Jozef Stalin 1878-1953
was een Sovjet-Russisch politicus die in de jaren 1920 dictatoriale
macht verwierf over de Sovjet-Unie en deze tot zijn dood in 1953 bleef
behouden. Stalin was een van de bolsjewistische revolutionairen die
meehielpen met de Oktoberrevolutie in Rusland.
Leon Trotski, de grootste criticus van Stalin en zijn beleid, werd uit de
Sovjet-Unie verbannen in 1929, en later in Mexico door een agent van
de Russische geheime dienst vermoord. Onder Stalins bewind versnelde
de industrialisatie van de Sovjet-Unie en groeide het land uit van een
achtergebleven boerenmaatschappij tot een wereldmacht. Aan de
andere kant bewerkstelligde zijn meedogenloze totalitaire bewind
tevens, direct en indirect, vele miljoenen slachtoffers onder de Russen
en andere volkeren. Politieke tegenstanders werden op grote schaal
"weggezuiverd" en gedeporteerd naar de goelags.
Maakt komaf van niewe eco pol
Overgaan naar vijfjarenplan; gecoördineerd door een orgaan. Gosplan
Moest voor twee zaken dienen
; industrie inhalen dmv collectivisering en ontheemding
Miljoenen fam hun gebieden genationaliseert
Periode v pol terreur
Brutale onderdrukking v kulakken
Periode zuiveringsprocessen; alle vormen van pol protest werd
onderdrukt
Woodrow Wilson Amerikaanse democratische president. Hij komt met idee voor een
internationaal orgaan; Volkenbond 1919: hetzelfde als het vroegere
congressysteem, afstappen van idee v allianties. Binnenlands beleid was
zeer problematisch: racistisch, een dubbele figuur. Een van wilson
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller MDB02. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.39. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67474 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now