Samenvatting wetenschappelijke vorming deel II bevat een samenvatting
van hoofdstukken 5 tot en met 8 + uitleiding
Siewan Kleve
1-4-2016
, 1-4-2016
H 5 wetenschap en werkelijkheid
Dit hoofdstuk verkent de relatie tussen wetenschappelijk denken en de
werkelijkheid waarover dat denken gaat.
Onderzoekers willen de werkelijkheid doorgronden. Hun blik op de werkelijkheid wordt
gevormd door begrippen, paradigma’s en maatschappelijke overtuigingen.
In 20e eeuw was schrijven van regionale monografieën het handelsmerk van geografen.
Maken van kaarten, tabellen, proza voor het inbeeld brengen van geografische
werkelijkheid; getrouwe afbeelding van de werkelijkheid. Dit geld voor zowel het
beschrijven van regio’s als het die van steden en hun inwoners
Voorbeeld: soicaal-geograaf H.N ter Veen maakte een portret-in proza in 1926 van de
lokale samenleving in Breille. Hij zag die beschrijving van de samenleving als een
‘waar’ portret. Objecti is dus de bevolking van Brielle en subject Ter Veen
Het beeld van Ter Veen zal voor mede wetenschappers objectief gezien gelijk zijn.
Kunstenaars zijn subjectief en is dit anders. Maar zijn de monografieën van
wetenschappers wel zo objectief (neutraal, kleurloos)? Of is het een vorm van situated
knowledge die ook iets zegt over de ontwerper? Beeld constructie wetenschapper of
juist weergave van het object? Deze vraagstukken staan dit hoofdstuk centraal. Het
gaat dus over de realtie van de kennende individu (subject/ onderzoeker) en de
werkelijkheid die ’t individu onderzoekt (object, vb. bevolking)
5.1 STANDAARDBEELD VAN WETENSCHAP IN EEN NOTENDOP
Standaardbeeld wetenschap en werkelijkheid vanaf 1920 met Wiener Kries die
kwam met het logische postivisme of logisch empirisme.
- Er bestaat een werkelijkheid die onafhankelijk van de mens en zijn denken
bestaat. Ook al is een deel van die werkelijkheid door de mens gecreëerd
- Die werkelijkheid kan direct en objectief worden waargenomen zoals die wekelijk
is en kan worden beschreven met behulp van theorie loze, objectieve woorden van
de waarnemingstaal (observational language); tomaat is rood
- De werkelijkheid kan getoetst worden met hypothese. Dus werkelijkheid als
scheidsrechter die bepaalt welke hypothesen goed/slecht zijn
o Hypothesen= uit de theorie afgeleide voorspellingen. Dus samengesteld uit
termen van de theoretische taal
- Scherpe scheiding tussen waarnemingstaal en theoretische taal. Deze kan
overbrugt worden door te operationaliseren; vertalen van theoretische termen in
waarnemingstermen
- Correspondentieopvatting; Ware kennis en de taal waarin de kennis is
geformuleerd, zijn qua structuur identiek aan van dat deel van de werkelijkheid
waarop de kennis betrekking heeft. de verhouding tussen taal en werkelijkheid is
vergelijkbaar met de relatie tussen topografische kaart en het gebied.
- Strikte scheiding tussen objectieve wetenschappelijke uitspraken en subjectieve
niet wetenschappelijke uitspraken
- Positivistische wetenschapsbeoefening brengt wetenschappelijke vooruitgang en
maatschappelijke progressie
Het standaardbeeld van Wiener Kreis uit 1920 kwam ook voor in de ruimtelijke analyse
uit jaren 1960/70, denk aan David Harvey (explanation in Geography) en Brian Berry
die als nu gezien alsnatuurwetenschapper zich tegen de marxist Harvey uitte.
1
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Sieww. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.23. You're not tied to anything after your purchase.