- Ontwikkeld vanuit de Karolingische periode + indirecte banden met de romeinse bouwkunst.
- Vanaf +/- 1000 specifieke unieke stijl.
Kenmerken
- Ruimtelijk complexere structuur
- Houten plafonds vervangen door gewelven van steen omdat er gewichtstoename was van de zoldering.
- Deze gewichtstoename leidde tot de ontwikkeling van nieuwe constructies:
▪ Zuilen vervangen door pijlers om de zijwaartse druk van de bogen en gewelven van de
muren op te vangen.
▪ Gewelf werd versterkt door een gordelboog terwijl de pijlers ondersteuning kregen van
half-of-driekwartzuilen.
▪ Zoldering werd geleidelijk hoger.
Interieurs
- Eenvoud en soberheid, gewelven van steen, boogconstructies, zware onderdelen, kleine ramen
Opbouw gebouwen/kerk
ALGEMEEN
- Middenschip met een dwarsbeuk + op kruising een kruisingstoren
- Romaanse gebouw was eerder lang en breed dan hoog
- Bouwtechniek stenen tonggewelf
- Ronde boogvorm ten op zichtte van houten zoldering
- Bevorderd de brandveiligheid en akoestiek van het koor
KERK: horizontale indeling of grondplan volgens Latijns kruis
1. Narthex of voorportaal
2. Zijbeuken
3. Schip of middenbeuk
4. Torens
5. Transept
6. Viering of kruising
7. Koor
8. Halfronde Absis
▪ Kan verder opgedeeld worden in koor + kooromgang of ambulatorium met daarrond
straalkapellen
▪ Verdere evolutie vindt ook plaats aan de transepten, daar komen er kapellen of
nevenabsiden en transept kan vanaf nu ook dwarsschip genoemd worden.
KERK: verticale indeling binnen
A. Zuil
B. Pijler ondersteuner van het gewelf
C. Halfzuil
D. Gordelboog loopt door tot de zoldering, accentueren de vierkanten van het
grondplan
E. Kruisgewelf minder zware constructie mogelijk door zijdelingse
krachtverdeling.
Nog steeds dikke muren om constructie te dragen en ramen bovenaan nog
steeds zeer smal.
F. Arcade
G. Galerij of tribune
H. Lichtbeuk
, KERK: verticale indeling buiten
A. Blinde arcade
B. Dwerggalerijen
C. Boogfriezen
D. Lisenen
E. Radvenster
F. Portalen en vensters met afgeschuinde en geprofileerde boven-zijkanten
Opmerking
- Bedevaarten, pelgrimsroutes en kruistochten droegen bij een de verspreiding van deze bouwstijl
- Er komen wel regionale ontwikkelingen en verschillen
Toepassingen
1. Abdij van Cluny, Frankrijk: 1000-1200
Kenmerken: buitenkant en grondplan
a) Buitenkant versierd met vele architecturale ornamenten
b) Basilicaal grondplan met dwarsbeuk
c) In het oosten een kooromgang en straalkapellen
d) In het westen stevige muren en vesting
e) Rondbogen en zware muren met kleine vensters!
f) Buitengewoon uitgebreid plan 5 beuken, 2 dwarsbeuken, kooromgang, kranskapellen
Kenmerken: binnenkant (interieur)
a) Tweede afb.: opslagplaats met houten zoldering, enorme schaal
b) Derde afb.: afwerking kapiteel
2. Basiliek Sainte-Marie-Madeleine, Vezelay: 12ste eeuw
Kenmerken: algemeen
a) Lengte 62m
b) Boven de grote rondboogarcade hoge vensters van de bovenste zijmuren.
c) Tien traveeën: negen kruisgewelf gescheiden door ronde gordelbogen met
afwisselend licht en donkere secties.
d) Gordelbogen steunen op pijlers in drie verdiepingen
e) Opvallend licht, vergeleken met andere romaanse gebouwen, d.m.v. 4 factoren:
▪ De ligging van het gebouw op de top van een heuvel waardoor
zonlicht overvloedig invalt.
▪ De lichtbeuk met hoge vensters directe belichting middenschip.
▪ Geen gebrandschilderde ramen
▪ Brede vensteropeningen in de zijbeuken
Laatste travee van het schip: spitsbogen overgang viering, dwarsbeuken en koor, GOTISCH.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller femkesmaers. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.75. You're not tied to anything after your purchase.