100% satisfaction guarantee Immediately available after payment Both online and in PDF No strings attached
logo-home
Samenvatting Recht voor Klinisch Psychologen en Orthopedagogen $7.49   Add to cart

Summary

Samenvatting Recht voor Klinisch Psychologen en Orthopedagogen

 102 views  2 purchases
  • Course
  • Institution

Dit is een volledige samenvatting van de lessen Recht voor klinisch psychologen en orthopedagogen (P0W40a). Het vak wordt gegeven door professor Put, professor Lierman en professor Boone. Het eerste deel van dit vak staat er niet aangezien dit achtergrondinformatie is voor de terminologie en geen l...

[Show more]
Last document update: 1 year ago

Preview 4 out of 105  pages

  • December 31, 2022
  • December 31, 2022
  • 105
  • 2022/2023
  • Summary
avatar-seller
RECHT VOOR KLINISCH
PSYCHOLOGEN/ORTHOPEDAGOG
EN
DEEL 2: PERSOON, FAMILIE & RECHT

1. STATUUT VAN DE MINDERJARIGE, KINDEREN EN OUDERS

MINDERJARIGE = persoon die de volle leeftijd van 18 jaar nog niet bereikt heeft (art. 388 oud BW)
 Oud wijst er niet op dat de regels niet meer geldig zijn, maar deel van de regels zijn al overgemaakt
naar het nieuw BW
 Minderjarigen genieten in ons BR van een bijzonder statuut dat als doel heeft hen een zekere
bescherming te bieden (= beschermingsstatuut)
o Waarom? Zijn zich nog niet ten volle bewust van hun daden en dergelijke
Beschermingsstatuut bestaat uit 2 aspecten:
 Handelingsonbekwaamheid
o Bescherming bij optreden in rechtsverkeer
o Vertegenwoordiging  Kunnen in principe niet zelfstandig optreden in het rechtsverkeer,
rechten worden niet door hunzelf uitgevoerd, maar door een vertegenwoordiger
 = de persoon die de wet aanduidt als vertegenwoordiger
 Minderjarige kan niet zomaar zelf alles beslissen  staan onder gezag
o Persoon en vermogen
o Ouders/voogd
 Nauw verband tussen deze 2 aspecten  degene die het kind vertegenwoordigen zijn dezelfde als
degene die het gezag uitoefenen
o In de regel: de ouders  gaat dit niet meer? Dan wordt er een voogd aangewezen die deze
rol op zich neemt


1.1. HANDELINGSONBEKWAAMHEID MINDERJARIGE
Handelings(on)bekwaamheid gaat bijvoorbeeld over de volgende vragen:
 Mag de minderjarige zelf een rekening openen?
 Mag een minderjarige zelf een gsmabonnement afsluiten?
 Mag een minderjarige zelf zijn patiëntenrechten uitvoeren?

Handelings(on)bekwaamheid = juridische (on)bekwaamheid
 Gaat hier om de vraag “wat mag een persoon zelf doen”
 Mag een persoon zelf optreden in het rechtsverkeer: handelingsbekwaam
o Vanaf 18 jaar ben je in principe handelingsbekwaam
 Mag een persoon dit niet: handelingsonbekwaam
o Voor 18 jaar ben je dit principieel nog niet (behalve uitzonderingen)

Wils(on)bekwaamheid = feitelijke (on)bekwaamheid
 Gaat hier niet om de vraag wat mag een persoon, maar wat kan een persoon
 Is een persoon ertoe in staat om zijn eigen belangen te vertegenwoordigen? Om op een
verantwoorde manier beslissingen te nemen?
 Er zijn meerderjarige personen waarvoor deze wilsbekwaamheid een probleem is  dan kunnen ze
handelingsonbekwaam worden verklaard (kan enkel door vrederechter)
o Wanneer dit gebeurt, wordt die persoon vertegenwoordigt door een bewindvoerder
 Men gaat ervan uit dat minderjarige wilsonbekwaam zijn en daardoor dus ook principieel
handelingsonbekwaam zijn



Pagina 1 van 105

,Minderjarige mag rechten en plichten niet zelf en zelfstandig uitoefenen
 Uitzondering: minderjarige wél handelingsbekwaam voor bepaalde rechtshandelingen

Vertegenwoordigingen door ouders of voogd
 Uitzondering: minderjarige stelt handeling wel zelf, maar niet zelfstandig (= beperkte
handelingsonbekwaamheid)

Uitzonderlijke handelings(on)bekwaamheid
 Geen specifieke leeftijdsgrens
o Bijvoorbeeld:
 Verzet tegen wegnemen organen ex mortuo
 Openen van spaarrekening
 Erkennen kind
 Patiëntenrechten
 Wet patiëntenrechten:
o Paragraaf 1 stelt dat de ouders deze rechten gaan uitvoeren,
paragraaf 2 nuanceert dit
o Art. 12 § 2: “De patiënt wordt betrokken bij de uitoefening van zijn
rechten rekening houdend met zijn leeftijd en maturiteit. De in
deze wet opgesomde rechten kunnen door de minderjarige
patiënten die tot een redelijke beoordeling van zijn belangen in
staat kan worden geacht, zelfstandig worden uitgeoefend”.
 Onderscheidt van 3 fasen voor minderjarigen
(arts/beroepsuitoefenaar bepaalt in welke fase de minderjarige zit):
 Onmondig
 Mondig maar niet wilsbekwaam: kind kan al iets
begrijpen en een zekere mening uiten, maar kan nog niet
volledig wilsbekwaam geacht worden  ouders voeren
rechten uit, maar minderjarige wordt betrokken
 Wilsbekwaam  MJ kan zelf rechten uitvoeren, maar
ouders worden in praktijk nog steeds betrokken
 Dagdagelijkse handelingen
 Minder belangrijke rechtshandelingen waarvan iedereen aanvaardt dat het
normaal is dat een minderjarige deze zelf kan stellen
 Bv: cinematicket kopen, kleren kopen (gsmabonnement afsluiten is al
andere zaak)
 Uitoefening van persoonlijkheids- en grondrechten
 Vanaf bepaalde leeftijd
o Bijvoorbeeld:
 Vanaf 12 j optreden in procedures inzake jeugd-beschermingsmaatregelen t.a.v.
minderjarige (Jeugdbeschermingswet)
 Vanaf 13 j account sociale media (art. 7 wet 30 juli 2018 verwerking
persoonsgegevens)
 Vanaf 16 j testament helft goederen (art. 904 oud BW)

Wie vertegenwoordigt het kind? Zelfde als degene die het gezag hebben over minderjarige (art. 376 oud BW)
 Machtigingsvereiste:
o Beginsel: ouder(s) als vertegenwoordiger(s) moet(en) geen bijzondere formaliteiten
vervullen
 Behalve bij rechtshandelingen met zware impact  Voorafgaande machtiging
vrederechter nodig (art. 378 § 1 en 410 oud BW)
 Bv: aangaan van lening, MJ komt in aanmerking om te erven
 Vrederechter gaat dan na of dit wel in het belang is van de minderjarige
 Verkoop onroerend goed minderjarige:
o Machtiging vrederechter + openbare verkoop (art. 1186 Ger.W.)



Pagina 2 van 105

, o Voor verkoop uit de hand: bijkomende machtiging vrederechter
(art. 1193 Ger.W.)
o Ouders zijn bij een machtigingbehoevende handeling opgetreden zonder vereiste machtiging
 als ouders dus niet de voorafgaande machtiging hebben gekregen
 Nietigheid  gevolgen van de daad van de ouders wordt uitgewist, nietig verklaard
 Ongeacht benadeling
o Minderjarige is zelf opgetreden voor handeling waarvoor niet bekwaam:
Geen
Onderscheidings-
onderscheidings-
vermogen
vermogen

Nietigheid = relatieve nietigheid  kan enkel
Altijd Geen formaliteiten
vereist: nietig bij worden ingeroepen in voordeel van de
nietig bewezen
benadeling minderjarige

Wel formaliteiten
vereist: nietig
ongeacht
benadeling




1.1.1. BEPERKTE HANDELINGSONBEKWAAMHEID
 Minderjarige kan zelf optreden, maar niet zelfstandig
 Wel zelf  geen vertegenwoordiging
 Niet zelfstandig  bescherming via
o Bijstand
 Minderjarige treedt zelf op, maar met bijstand van persoon die ouderlijk gezag
uitoefent, die samen met hem optreedt
 Voorbeelden:
 Eerste inschrijving in bevolkingsregister na verlaten ouderlijke woonst
 Vanaf 12 j. transgender verzoek tot voornaamsverandering
 Wanneer ouders de bijstand weigeren, kan minderjarige aan familieRB vragen om
toch de rechtshandeling te kunnen stellen
o Instemming
 Minderjarige treedt zelf en alleen op, maar met instemming van persoon die
ouderlijk gezag uitoefent
 Voorbeelden
 Aangaan van huwelijk
 Euthanasie
o Art. 3 § 1 Euthanasiewet 28 mei 2002: “de minderjarige patiënt
die oordeelsbekwaam is, zich in een medisch uitzichtloze toestand
bevindt van aanhoudend en ondraaglijk fysiek lijden dat niet
gelenigd kan worden en dat binnen afzienbare termijn het
overlijden tot gevolg heeft, en dat het gevolg is van een ernstige
en ongeneeslijke, door ongeval of ziekte veroorzaakte
aandoening”
o Bij meerderjarigen is psychisch lijden wel opgenomen in de wet
o Bij minderjarige: terminale ziekte  geen voorwaarde voor
meerderjarigen
 Opvragen vanaf 16 j meer dan 125 EUR/maand van een door hem
geopende spaarrekening

1.2. OUDERLIJKE RECHTEN EN PLICHTEN

1.2.1. OUDERLIJK GEZAG

Ouderlijk gezag = een verouderde term  gaat eerder over parental
Verplichtingen Rechten en responsibility
bevoegdheden




Pagina 3 van 105

, Ouders hebben rechten en bevoegdheden waaraan verplichtingen gekoppeld zijn


Ouderlijk gezag: wat houdt het in?
 Recht op persoonlijk contact (hfst 4)
 Gezag m.b.t. de persoon van de minderjarige
 Goederenbeheer en vertegenwoordiging (zie reader)

OUDERLIJK GEZAG M.B.T. PERSOON
Inhoud
 Verblijfsrecht (“recht van materiële bewaring”)
o Het recht om het kind bij zich te laten wonen
o Of ruimer: het recht om te beslissen waar het kind verblijft
 Zorgrecht
 Belangrijke beslissingen m.b.t. gezondheid, opvoeding, opleiding, ontspanning, godsdienstige of
levensbeschouwelijke keuzes (art. 374 § 1, tweede lid oud BW)

Beperkingen
 Recht op zelfstandige uitoefening door minderjarige van bepaalde persoonlijkheids- en grondrechten
o Naarmate de minderjarige ouder en meer matuur wordt, heeft de minderjarige meer en
meer recht om beslissingen te nemen  gezag van ouders neemt dan af
o Bv. fysieke integriteit & patiëntenrechten
 Fysieke integriteit: kledij, haar, anticonceptie
o Bv. privacy
 Belang van het kind
o Ouderlijk gezag is functionele bevoegdheid met het oog op het belang van het kind
o Uitgangspunt: ruime opvoedingsvrijheid ouders
o Overheidsingrijpen met oog op algemeen belang of belang van kind
 Bv: wettelijke verplichting om iedereen te laten vaccineren tegen polio  beperking
op gezag van ouder vanuit overheidsingrijpen
 Bv: leerplicht ih algemeen belang van kinderen
 Overheidsingrijpen in het belang van een specifiek kind:
 Jeugdhulprecht
 Familierecht: familieRB kan, op verzoek van ouder(s) of OM, alle
beschikkingen m.b.t ouderlijk gezag opleggen of wijzigen (art. 387bis oud
BW)
o Familierechtelijke beslissingen wordt meestal gevraagd in context
van scheidingen

OUDERLIJK GEZAG: TITULARISSEN
Juridische ouder(s)
 Vastgestelde afstammingsband = ouderlijk gezag (degene die op de geboorteakte staan)
 Oorspronkelijke afstamming (moeder, vader of meemoeder)
o Moeder: naam van persoon die bevallen is vh kind wordt in de geboorteakte vermeld en
daarom staat moederschap van die persoon zeker vast
o Hoe wordt afstammingsband vastgesteld van vaderschap/meemoederschap?
 Moeder = gehuwd? Man of vrouw die ermee gehuwd is, is automatisch vader of
meemoeder (enkel wanneer geboorte plaatsvindt tijdens huwelijk
 Moeder = niet gehuwd? Vader of meemoeder kan het kind erkennen
 Is handeling die je moet stellen bij een ambtenaar vd burgerlijke stand
 Wilt vader niet het kind erkennen, kan de moeder een aanvraag indienen
bij de familieRB om de afstammingsband te laten vaststellen
 Adoptieve afstamming
 Zodra afstammingsband vaststaat, ben je titularis vh ouderlijke gezag en heb je alle rechten en plichten




Pagina 4 van 105

The benefits of buying summaries with Stuvia:

Guaranteed quality through customer reviews

Guaranteed quality through customer reviews

Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.

Quick and easy check-out

Quick and easy check-out

You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.

Focus on what matters

Focus on what matters

Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!

Frequently asked questions

What do I get when I buy this document?

You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.

Satisfaction guarantee: how does it work?

Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.

Who am I buying these notes from?

Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller dagmarkestelyn. Stuvia facilitates payment to the seller.

Will I be stuck with a subscription?

No, you only buy these notes for $7.49. You're not tied to anything after your purchase.

Can Stuvia be trusted?

4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)

70055 documents were sold in the last 30 days

Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now

Start selling
$7.49  2x  sold
  • (0)
  Add to cart