Summary
Samenvatting - Denken helpt
- Course
- Institution
Samenvatting van het vak Religie, filosofie en psychologie. Van het boek 'Denken helpt' van Jan Drost. Hoofdstukken 1, 2 & 5
[Show more]
15 reviews
By: fundaeken • 5 year ago
By: kishabadu • 6 year ago
By: bartmagré • 6 year ago
By: mo97 • 6 year ago
By: aminatasowa • 6 year ago
By: hayer16 • 7 year ago
By: matildatoxopeus • 7 year ago
Fine if you want all of which came in the PP forward, however, taken literally much clear at a glance.
Seller
Follow
MDMD
Reviews received
Content preview
Samenvatting: Denken helptVak: Religie, Filosofie en Psychologie
Kwartaal: 3
Docenten: Jan Drost & Maaike Vonk
Boek: Denken helpt
Hoofdstukken: 1, 2 en 5
Schooljaar: 2015/2016
Inhoudsopgave
,1. Denken met Epicurus 3
1.1 Inleiding 3
1.2 Denken met Epicurus (342-271 v.C.) 3
1.2.1 Het wereldbeeld van Epicurus 3
1.2.2 Mensbeeld en ethiek van Epicurus 4
2. Denken met de stoïcijnen 6
2.1 Inleiding 6
2.2 De stoa 6
2.2.1 De filosofie van de Stoa 6
2.3 Wereldbeeld 6
2.3.1 De wereld is één 6
2.4 Mensbeeld 6
2.4.1 Kennis 7
2.4.2 Monisme 7
2.5 Ethiek 7
3. Denken met Sartre 8
3.1 Inleiding 8
3.2 Wereldbeeld 8
3.2.1 De vrijheid en haar ongemak 8
3.2.2 Over het existentialisme (1965) 8
3.3 Mensbeeld 9
3.4 Ethiek 9
3.4.1 Angst, verlatenheid en wanhoop 9
3.4.2 Existentialistisch humanisme 9
2
,1. Denken met Epicurus
1.1 Inleiding
Ons denken beïnvloedt ons kijken, kiezen, handelen en zelfs ons voelen. Ons
denken bewuster te maken en waar nodig te beïnvloeden. Denken helpt om beter
te kijken, ons beter te voelen, beter te doen en beter voor onszelf en anderen te
zorgen.
Elk hoofdstuk in deze samenvatting heeft dezelfde opbouw, en wel de volgende:
Wereldbeeld mensbeeld/zelfbeeld ethiek
Met ethiek wordt de vraag van het goede leven, naar vrijheid en geluk en hoe je
dat kunt bereiken bedoeld. Een soort drietrap dus, van groot naar klein.
1.2 Denken met Epicurus (342-271 v.C.)
De Griekse denken Epicurus (342-271 v.C.) wilde weten of hij reden had om
bang te zijn. Hij wilde niets liever dan genieten van het leven, maar merkte dat
dit niet lukte zolang hij bang was. Angst was volgens hem de grootste
spelbederver van het menselijk streven naar geluk.
Epicurus heeft veel invloed gehad op het denken van veel mensen, hij gelooft in
het zinloos bestaan. Epicurus liet zien dat je niet in een bepaalde godsdienst
hoeft te geloven. Epicurus is een atheïst: afwezigheid van geloof in een of
meerdere goden.
De Epicurist werd vaak in een kwaad daglicht gezet, waardoor er veel
misvattingen zijn ontstaan en er weerzien is naar hem toe (genotzuchtig persoon,
lust en genieten, seksorgies en vreetfestijnen). Epicuristen werden ook wel ‘die
lui van de tuin’ genoemd.
De kerntaak van de filosofie volgens Epicurus is het doorgronden van de aard
van de werkelijkheid om de mens van zijn angsten te bevrijden. Hierbij gaat het
eerst om logica en fysica, maar meteen daarna de ethiek. Waarbij de logica in
fysica in dienst staan van de ethiek.
1.2.1 Het wereldbeeld van Epicurus
Het antwoord van Epicurus op de vraag in wat voor wereld wij leven, is het
volgende:
1. De wereld is niet geschapen
a. De wereld is niet geschapen door een godheid, de goden spelen
geen rol in de wereld, er is geen besturende macht, heen ordening.
De kosmos is een toevallige, tijdelijke ordening
2. Alles bestaat uit atomen
a. De kosmos is ontstaan doordat er een paar atomen tegen elkaar
botsten, waardoor ze aan elkaar klitten en groter werden. Aan dat
grotere geheel bleven nog meer atomen kleven en zo ontstond er
gaandeweg de kosmos. De wereld waarin wij leven
b. Ook de ziel: bij de dood vallen lichaam en ziel uiteen. Dit wordt
optimistisch bedoeld: zolang wij er zijn is de dood er niet en zolang
de dood er is zijn we er niet. Angst voor de dood is een denkfout.
3
, De keerzijde van dat er geen god, geen noodlot en geen voorzienigheid is, is dat
wij leven in een wereld die zich niets van ons aantrekt. De kosmos is er niet voor
ons en is doelloos.
1.2.2 Mensbeeld en ethiek van Epicurus
1.2.2.1 Mensbeeld volgens Epicurus
Volgens Epicurus draait een gelukkig leven om twee dingen:
1. Zelfredzaamheid (autarkeia)
a. Gaat over het lichamelijke
2. Gemoedsrust (ataraxia)
a. Gaat over het geestelijke
1.2.2.1.1 Zelfredzaamheid
Epicurus stelt dat wij slechts de behoeften moeten toelaten waarvan wij de
bevrediging in onze macht hebben. Veel behoeften zijn namelijk ingedeelde
verlangens. Volgens Epicurus zijn er drie soorten genoegens:
1. Natuurlijke en noodzakelijke genoegens
o Deze verlangens houden het leven in stand (eten/drinken, slapen,
bescherming tegen kou, etc.). Volgens Epicurus moet je deze altijd
nastreven en liggen deze het meest binnen onze macht. Veel onrust
en afhankelijkheid zal het najagen ervan dus niet opleveren
2. Natuurlijke en niet-noodzakelijke genoegens
o Deze liggen in het verlengde van de eerste, maar dan met iets
extra. Onder deze verlangens behoren het overbodige (beter eten
en drinken). Je streeft dit na als je ze eenvoudig kunt bemachtigen,
geniet ervan. Wanneer het veel moeite kost en hard werken, laat
dan vooral zitten. Ze zijn niet noodzakelijk voor een gelukkig leven
3. Niet-natuurlijke en niet-noodzakelijke genoegens
o Resultaat van een ongegronde mening, bepaald door publieke opinie
(luxe, rijkdom, status). Dit moet je nooit nastreven. Hierbij behoren
luxe verlangens (de waanvoorstelling die wij eraan verbinden)
kennen geen genoeg, veroorzaken onbeheersbare lustgevoelens. Dit
is een bron van competitie, waar je alleen maar ongelukkig van
wordt
De laatste categorie van genoegens (niet-natuurlijke en niet-noodzakelijke
genoegens) noemt Epicurus ‘ongefundeerd’, dat wil zeggen ingebeeld. Alles
wat wij van nature nodig hebben is vanzelf gefundeerd.
1.2.2.1.2 Gemoedsrust
De lustopvatting van Epicurus kan nogal wat vragen oproepen. Het is belangrijk
om te begrijpen wat Epicurus precies met lust bedoeld. Lust is vrij zijn van
angsten en pijn. De voorkeur gaat uit naar geestelijke genoegens (die liggen
meer in de macht van het denken). Pijn te lijf gaan door er lustgevoelens
tegenover te stellen (bijvoorbeeld aangename herinneringen).
1.2.2.2 Ethiek volgens Epicurus
Zijn fysische wereldbeeld werkt door in zijn ethiek
o Binnen een eindig bestaan in een werkelijkheid die geen ‘natuurlijke
woning’ is, een eigen beperkte orde scheppen, waarin we ons even
thuis kunnen voelen
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller MDMD. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.32. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
50064 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now