Dit document bevat alle hoofdstukken van het deel 'inleiding tot de anesthesiologie' van de cursus 'heelkundig zorgtraject' en de slides. Dit vak werd gegeven door prof. Van de Velde.
,Hoofdstuk 9: lange-termijn effecten van anesthesie ............................................................................................ 63
Metastasering en herval van kanker ................................................................................................................. 63
Neuronale ontwikkeling bij herhaalde anesthesie ............................................................................................ 63
Transitie van acute naar chronische pijn .......................................................................................................... 63
4
,HEELKUNDIG ZORGTRAJECT: INLEIDING
TOT DE ANESTHESIOLOGIE
HOOFDSTUK 1: GESCHIEDENIS VAN DE ANESTHESIE
GESCHIEDENIS VAN DE INHALATIE ANESTHESIE , LOKALE, REGIONALE EN IV-ANESTHESIE
Raymond Lillius (1275): ether → slaapverwekkende eigenschappen
- Gebruik in kermis
- Bevindingen door artsen → geen pijn en geen herinnering van verwondingen toebrengen
Crawford Long (1842): anesthetische eigenschappen van ether → verdoving
- Publieke demonstratie (1846)
- Gebruik tijdens operatieve ingrepen: wondinfecties, tandextracties, drainage van abcessen
- Ontploffingsgevaar → na 1960 vervangen door andere gassen
Acute stress respons = heelkundige ingreep veroorzaakt acuut reeks van hormonale, metabole en fysiologische
veranderingen
- Verhoogde secretie hypofysaire hormonen
- Activatie sympathisch ZS (neuronaal)
o Hypertensie
o Vasoconstrictie
o Katabolisme
o Anti-diurese
- Activatie stolling en inhibitie fibrinolyse
- Verhoogd katabolisme mobiliseert substraten voor energievoorziening (glucose, eiwitten, vetten)
- Water- en zoutretentie voor behoud van intravasculair volume en cardiovasculaire homeostase
- Humorale respons
o Immunomodulatie
o Hypercoagulatie
Doel: modifiëren van stress respons voor, tijdens en na de ingreep en negatieve gevolgen beperken voor de
patiënt
Reactie van lichaam op externe stimulus
- Lokaal en algemeen
- Grootte is afhankelijk van intensiteit, duur en ernst van stimulus
,Insuline (inhibitie van β-cellen in pancreas → daling insuline secretie)
- Minder glucose opname in spier- en vetweefsel → meer glucose in bloed
- Minder omzetting glucose naar glycogeen en triglyceriden (glycolyse)
- Meer katabolisme (afbraak) en lipolyse (afbraak vetten)
- Inhibitie cellulair antwoord op insuline → insulineresistentie
Glucagon (stimulatie α- cellen in pancreas → stijging glucagon secretie)
- Productie leukocyten, fibroblasten, endotheel van pro- (Th1: INF-γ, TNF-α, IL-2, IL-6, IL-12) en anti-
inflammatoire cytokines (Th2: IL-4, IL-5, IL-10, TGF-β)
- IL-6 belangrijk voor acute fase reactie:
o Koorts,
o CRP en fibrinogeen, α2-macroglobuline (lever)
o Neutrofiele leukocytose – granulocytose
o ACTH (hypofyse)
- Cave SIRS (systemic inflammatory respons syndroom) → sepsis → severe sepsis → septische shock
Post-operatieve fase: acute onderdrukking van functie van immuunsysteem
- Door rechtstreeks onderdrukkend effect van algemene anesthetica
- Door stress respons met cytokines, glucocorticoïden, adrenaline en PG
- Klinisch:
o Lymfocytopenie
o Inhibitie macrofagen
o Leukocytose (neutrofiele granulocyten)
o Inhibitie NK T-cellen
▪ Vertraagde wondheling
▪ Uitzaaiing tumorcellen
Activatie stollingscascade (hypercoagulatie intra-operatief tot post-operatief)
- Stress respons → intravasculaire trombusvorming en verbruik stollingsfactoren en BP
- Stijging plasmaconcentratie stollingsfactoren
- Daling plasmaconcentratie stollingsinhibitoren
- Stijging plaatjes activiteit
- Inhibitie fibrinolyse
- Postoperatieve immobilisatie
- Risico DVT en trombusformatie
- Toename hartfrequentie en contractiliteit → stijging CO
- Redistributie bloedvolume
o Perifere vasoconstrictie (niet naar andere organen, maar naar voorkeur)
o Voorkeur flow hersenen, coronairen, spieren
o Verstoorde nierfunctie: effect op flow, druk en volume
Respiratoir: toename ademhalingsfrequentie
Ileus: spinale reflexboog
- (+ water- en zoutretentie, hyperglycemie, hypercoagulabiliteit, immuunsuppressie)
Doel: identificatie medische problemen die een invloed kunnen hebben op perioperatief verloop en beleid dmv
gerichte en geschikte testen (raadpleging – vooraf aan toediening anesthetische zorgen)
- Kostenbesparend
- Kwaliteitsverbetering (efficiëntie verhogen)
- Risico en inherente morbiditeit van ingreep (+ ev aanwezige ziektes) bepalen
- Medische en psychologische voorbereiding op de heelkundige ingreep
Volledige toestand van patiënt bekijken → in samenspraak bepaalde anesthetische technieken kiezen
- Afhankelijk van urgentiegraad en toestand patiënt
o Anesthesie raadpleging: voorgeschiedenis, medicatiegebruik…
o Avond voor operatie ev op kamer
o Spoedgevallen of OK
- Risico-inschatting
o Risk/benefit bepaling voor heelkundige en anesthetische behandelingen
o Informed consent → in samenspraak met patiënt beslissingen nemen
- Risico-reductie
o Impact thuismedicatie
o Afstemmen heelkundig en anesthesie plan
o Concreet postoperatief zorgtraject vastleggen
▪ Opname ICU
▪ Specifieke medische opvolging (bv transplantatie, endocrinologie…)
ANAMNESE
Op raadpleging bij meeste patiënten, soms niet mogelijk door leeftijd (kleine kinderen) of mentale toestand
(dement, coma) → soms heteroanamnese bij ouders, kinderen, begeleider…
HUIDIGE ZIEKTEGESCHIEDENIS
- Reden voor heelkundige ingreep
- Klachten, symptomen, lichamelijke afwijkingen
ALLERGIEËN
- Medicatie: AB, anesthetica
o Misselijkheid, braken, schimmelinfectie → geen allergie, maar aspecifieke reactie!
- Ontsmettingsmiddelen, contrastmiddelen
- Voedingsmiddelen
- Intolerantie voor bepaalde medicatie
o Acetyl-salicylzuur of NSAID → maag/darm-ulcera
o ACE-inhibitoren → prikkelhoest
9
, MEDICATIEGEBRUIK
- Mogelijkheid nevenwerkingen of weerslag op orgaanfunctie
- Mogelijkheid interferentie met bepaalde anesthetica
➔ Bepalen welke medicatie peri-operatief moet worden gestopt of verder genomen
FAMILIALE VOORGESCHIEDENIS
- Overerfbare (genetische) aandoeningen:
o Hart- en vaataandoeningen
o Diabetes
o Stollingsaandoeningen
o Neuro-musculaire aandoeningen
o Maligne hyperthermie
PERSOONLIJKE VOORGESCHIEDENIS
- Heelkundig: nabloedingen, protheses, andere ingrepen
- Internistisch: hart, lever, nier, stolling…
o Kinderen < 6 m → zwangerschapsduur bij geboorte en gewicht navragen
▪ Gevoeliger voor opiaten en algemene anesthetica (indien prematuur)
- Verloskundig: mogelijkheid op zwangerschap?
- Anesthesiologisch: problemen of onverwachte gebeurtenissen tijdens ingreep of anesthesie in
verleden
o Allergieën voor anesthetica
o Vertraagd ontwaken
o Awareness
o Curarisatie
o Pseudocholinesterase deficiëntie
o Paradoxale reactie op medicatie
o Maligne hyperthermie
o Intubatieproblemen
o Type anesthesie
VERSCHILLENDE ORGAANSYSTEMEN
Mond en luchtweg
- Mondopening
- Aanwezigheid losstaande tanden, kronen, stiften, implantaten,
- Cervicale wervelzuil: mobiliteit en lengte nek
o RA → < RX van CWZ met aandacht voor atlanto-dentale overgang → kans op subluxatie bij
intubatie
10
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller zGNK. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.57. You're not tied to anything after your purchase.
