Summary
Samenvatting doelgroepen 2
- Course
- Institution
Dit is een samenvatting van het vak doelgroepen 2.
[Show more]
Seller
Follow
celeste2
Content preview
Samenvatting doelgroepen 2Personen met een visuele beperking:
Terminologie:
Personen met visuele beperking weinigzeggend, verscheidene populatie waarbij het
belangrijk is naar ieder afzonderlijk individu en systeem te kijken
Drie groepen: oftalmologische indeling, etiologische indeling en functionele indeling
Goede visuele waarneming berust op veel uiteenlopende visuele functies:
o Lichtzien: licht(over)gevoeligheid
o Vormzien: waarnemen van vormen en details, gemeten met gezichtsscherpte
o Kleurenzien
o Gezichtsveld: datgene wat in één oogopslag gezien kan worden van een visuele
scène.
o Accommoderen: kunnen scherpstellen op objecten dichtbij of veraf
o Licht-donker adaptatie
o Contrastgevoeligheid
o Binoculair zien: fuseren van de beelden van beide ogen samen en diepte zien
o Oogbewegingen: volgen van bewegende objecten en gericht verleggen van de focus
o Gezichtsscherpte en gezichtsveld
Laatste twee functies spelen belangrijke rol bij de oftalmologische indeling
Etiologische indeling is gebaseerd op de lokalisatie en aard van de visuele aandoeningen
Oftalmologische indeling en etiologische indeling gaan uit van stoornis en functionele
indeling gaat uit van beperkingen van en voor persoon
Oftalmologische indeling:
Oftalmologische, oogheelkundige of medische indeling is gebaseerd op vaststellen of meten
van visuele waarnemingsvermogen
Voor officiële definitie van slechtziendheid zijn gezichtsscherpte en gezichtsveld belangrijk,
ernstige stoornis van één of beiden wordt beschouwd als persoon met visuele beperkingen
Beperkingen van andere visuele functies kunnen ook belangrijke gevolgen hebben voor
ontwikkeling en beleving van persoon, verstoord kleurenzicht, verminderde
contrastgevoeligheid, stoornis in licht-donker adaptatie, verminderd dieptezicht of
oogbewegingsstoornissen
Meestal komen beperkingen voor in combinatie met verminderde gezichtsscherpte of
verminderd gezichtsveld
Gezichtsscherpte of visus:
Gezichtsscherpte of visus laat toe bijzonderheden en vormen van voorwerpen te
onderscheiden
Maat om twee dicht bij elkaar gelegen punten op bepaalde afstand nog gescheiden waar te
nemen of maat voor de kleinste details die iemand nog kan onderscheiden
Bepaalt gezichtsscherpte door grootte van kleinste voorwerp dat op bepaalde afstand
duidelijk kan gezien worden
Grootte en afstand bepalen grootte van netvliesbeeld, kan gemeten worden voor veraf zien
en dichtbij zien
Ogen afzonderlijk en samen getest
, Onderzoek door middel van letters of figuren van verschillende grootte, E-figuren of
onderbroken cirkels die in alle richtingen gedraaid zijn, persoon moet aangeven wat de stand
van figuur is
Tekens hebben bepaalde groottes die theoretisch door normaal functionerend oog herkend
worden
Grootte bepaald voor 60m, 36m, 24m, 12m, 9m, 6m
Als men letter met waarde 6 op 6 meter afstand herkent, visus van 6/6 of 1, waarde 36 op 6
meter zien, visus van 6/36
Gezichtsscherpte uitgedrukt in breuk, afstand waarop iemand een voorwerp scherp kan
zien:afstand waarop iemand met normaal gezichtsvermogen dit voorwerp kan zien
Gezichtsscherpte voor dichtbij zien gemeten met leeskaarten met letters en cijfers, 30 cm
van ogen, testresultaten op deze afstand minder betrouwbaar
Meten van visus van kinderen rond 12 maanden of kinderen met meervoudige beperkingen,
gebruikt met geautomatiseerd auto- en photorefractometer
Testing leidt tot waarde die aanduiding geeft van ernst van problemen, doorheen jaren
herhalen
Bij kleuters gebruikt men leeskaarten met figuurtjes
In België wordt persoon als blind beschouwd als gezichtsscherpte van beste oog, met bril of
lenzen, op afstand minder is dan 1/20, meestal nog visuele mogelijkheden maar moet braille
leren
Persoon als zwaar slechtziend beschouwd als gezichtsvermogen op afstand van beste oog,
met bril, hoger is dan 1/20 maar lager of gelijk aan 3/10
Persoon met meer dan 3/10 maar minder dan gewone gezichtsvermogen is matig tot licht
slechtziend
Iemand met bril of lenzen die optimaal ziet is niet slechtziend
Grens die op basis van gezichtsscherpte tussen blindheid en slechtziendheid getrokken wordt
is in praktijk niet altijd duidelijk, indeling komt vaak niet overeen met reële visuele
mogelijkheden van persoon
Niet alle visuele beperkingen kunnen via meten van gezichtsscherpte vastgesteld worden
zoals blinde vlekken in gezichtsveld of kokervormig blikveld, van belang ook gezichtsveld
bepalen
Gezichtsveld:
Gezichtsveld totale gebied dat overzien kan worden als men het hoofd en ogen volkomen
stilhoudt, gezichtsvelden van beide ogen overlappen elkaar voor een deel
We zien enkel scherp in centrale gezichtsveld, met gele vlek centrale deel van netvlies
In gele vlek kegeltjes waarmee we scherp zien in daglicht en kleuren zien
Met rest van netvlies zien we onscherp, waarschuwingsapparaat en noodzakelijk voor
oriëntering perifeer gezichtsveld
Ogen draaien wanneer we in gezichtsveld iets belangrijk waarnemen, beeld valt op gele vlek,
die zorgt voor scherp zien
Gezichtsveld meestal voor elk oog apart bepaald
Meten van gezichtsveld gebeurt met perimeter koepel met centraal spiegeltje waarop
persoon blik moet fixeren, lichtje beweegt door koepel, persoon geeft aan wanneer hij lichtje
waarneemt
Perimeter pas vanaf 6 jaar betrouwbaar, op jonge leeftijd inschatting maken door
aantrekkelijk voorwerp in gezichtsveld van kind te bewegen
Gezichtsveld normaal in horizontale projectie 160° en verticale projectie 130°
, Persoon als blind beschouwd als gezichtsveld 10° of minder is, zwaar slechtziend tussen 10°
en 20°, matig of licht slechtziend gezichtsveld minder dan optimale maar meer dan 20°
In België persoon als blind beschouwd wanneer gezichtsscherpte 0 of minder dan 1 op 20 is
of gezichtsveld gereduceerd tot 10° of minder
Alles gemeten met correctie van bril of lenzen en met beste oog
Indeling volgens lokalisatie van het letsel:
Visuele stoornissen kunnen ingedeeld worden naar plaats waar stoornis voordoet
Plaats van stoornis kan verschillende gevolgen hebben
Optische systeem bestaat uit beide ogen, gezichtsbanen en optisch centrum in hersenen
Onderscheid tussen stoornissen aan ogen of oculaire stoornissen (OVS) en gezichtsbanen of
optische centrum in hersenen cerebrale virusstoornissen (CVS)
Cerebrale virusstoornissen komen vaker voor bij personen met meervoudige beperkingen bv:
moeilijkheden om blik te richten door korte aandacht, kijken afhankelijk van houding of
vertrouwd zijn met omgeving of niet
Functionele indeling:
Visuele beperking heeft voor ontwikkeling en opvoeding van kind grote gevolgen
Functionele diagnostische benadering geeft meer aangrijpingspunten voor nodige
begeleiding
Indeling baseert zich op resterend gezichtsvermogen, naargelang resterend vermogen gaat
persoon anders om met beperkingen
Onderscheid tussen:
o Personen die geen enkele visuele reactie vertonen
o Personen met minimale visuele reacties, mogelijkheid om door medisch ingrijpen of
stimulering visuele systeem tot verbetering te komen in visueel functioneren
o Personen die zich visueel kunnen oriënteren en toch stoornissen vertonen in
gezichtsscherpte, gezichtsveld of zien van kleuren, groep kinderen aangeduid als
‘slechtziend’ maar aard en omvang van beperkingen en voortvloeiende beperking
kan verschillen
Etiologie:
Voor oorzaken van blindheid en slechtziendheid belangrijk te kijken naar lokalisatie van letsel
Oorzaken:
o Erfelijke factoren: retinitis pigmentosa
o Problemen tijdens de zwangerschap: toxoplasmose
o Problemen rond de geboorte: tekort aan zuurstof of teveel aan zuurstof bij
kunstmatig toedienen van zuurstof
o Verwonding en vergiftiging
o Chronische ziekten: diabetes mellitus, nierziekten en vaatafwijkingen
o Tumoren in het netvlies
o Neurologische ziekten: multiple sclerose
o Hersenletsel na trauma
o Veroudering
Prevalentie:
, In 2015 wereldwijd 253 miljoen personen met visuele beperking, waaronder 36 miljoen
blinden en 217 miljoen slechtzienden, 75% in zuiden
Vooral ten gevolge van gebrek aan medische voorzieningen
Wereldgezondheidsorganisatie schat prevalentie van visuele beperking bij kinderen en
jongeren in welvarende landen op 0.1 tot 0.4% en voor blindheid 0.02%
Bij volwassenen ligt percentage hoger
Merendeel mensen met visuele beperking in westerse landen is ouder dan 50 jaar, in 2015
86% van blinde personen ouder dan 50, 80% van personen met matige tot ernstige visuele
beperking en 74% van personen met lichte visuele beperking ouder dan 50
Metastudie van Bourne blijkt door vergrijzing aantal personen met visuele functiebeperking
zal verdrievoudigen
Vrouwen vaker visuele beperkingen dan mannen
Metastudie van Bourne geeft aantal inzichten over prevalentie van voornaamste oorzaken
van visuele beperking in West-Europa bij 50 plussers, cataract, leeftijdsgebonden
maculadegeneratie, glaucoom en ongecorrigeerde refractiestoornissen voornaamste oorzaak
van blindheid bij senioren
Ongecorrigeerde refractiestoornissen oorsprong van 50% van gevallen
Lage inkomen landen visuele beperkingen ten gevolge van gebrek aan medische
voorzieningen, epidemieën, ziektes of genetische afwijkingen ook
Frequentie van visuele beperkingen bij minderjarigen ongeveer 1 op 1000
Ondersteuning op verschillende levensdomeinen :
Enkele diensten en voorzieningen in functie van doelgroep doorheen levensloop:
o Kind en Gezin
o Medisch: oogarts, optometrist
o Vroeg begeleiding, thuisbegeleiding…
o Onderwijs: type 6, voor kinderen met visuele beperking, nu ‘Ondersteuning voor
leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften’ De Leerexpert, Kasterlinden
o Centrum voor visuele revalidatie: De Markgrave, UZA Antwerpen
o Heropleiding volwassenen: De Markgrave, Sint-Rafael Instituut
o Wonen: De Markgrave, MFC
o Werk: ondersteuning via Expertisecentrum Visus, Brailleliga
o Vrije tijd: ondersteuning via Vereniging van Blinden en Slechtzienden, Brailleliga,
Blindenzorg Licht & Liefde
o Dienst Ondersteuningsplan of bijstand organisaties: ondersteuning bij
vraagverheldering en aanvraag PVB, Op Maat vzw, Absoluut vzw, MyAssist vzw
o VZW SENZO : non-profitorganisatie voor personen met een functiebeperking, hun
naaste familieleden en zorgverleners
Verschillende internationale organisaties waar België deel van uitmaakt in kader van
samenwerking, sensibilisering, ondersteuning en capaciteitsversterking: Tafersite care, Eyes
for the world vzw, See and Smile, Light for the World en Optiekers Zonder Grenzen
Orthopedagogische vraag en aanbod:
Omgeving kan vragen hebben en nood aan steun
Visuele beperking heeft invloed op cognitieve, sociaal-emotionele, communicatieve en
motorisch ontwikkeling van kind en bedreigt ontwikkeling van dialogisch opvoedingsproces
tussen ouder en kind
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller celeste2. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.54. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67474 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now