Summary
samenvatting L-interculturaliteit
- Course
- Institution
samenvatting L-interculturaliteit, ook het handboek samengevat
[Show more]
Seller
Follow
MKUL02
Reviews received
Content preview
1 Interculturaliteit in het hedendaagse westerse denken: eenhistorisch-conceptueel kader (Nadie Lie)
1.1 Het historische debat
1.1.1 De ontdekking van Amerika (1492)
Veel mogelijke startpunten, 1492 als beginpunt; nog nooit eerder op dergelijke schaal in
contact gekomen met mensen van wie men het bestaan nt had vermoed
Start interculturele contacten 1492 (voordien waren contacten grenscontacten)
Todorov (1982):schrijft belangrijk werk over ontdekking Amerika, vormt aanvang modern
debat over interculturaliteit
o Beschaving versus barbarij
o Ontstaan v moderne mens en zelfbeeld
o Idee v één beschaving beschaving = gestoeld op Christendom
o Universalisme: de andere is zoals ik of moet worden zoals ik, eigen normen en
waarden voor algemeen geldend aanzien
Columbus: Middeleeuwse mentaliteit
o Onvermogen om “de Ander” te concipiëren
Cortés: “moderne” mentaliteit
o Opkomst modern zelfbeeld
o Vermogen zich in “de Ander” in te leven (eerste “interculturele communicatie”)
o Maar binnen christelijk denkkader > “verovering”
o Bevestiging een zelf tegenover negatieve anderen
Las Casas: het Dispuut van Valladolid (1550)
o Centraal vraag of het geoorloofd was geweld te gebruiken om indianen aan te zetten
tot bekering Christendom
o “Barbaar”: veel betekenissen > begin relativisme
o Universalisme leidde al in 16e eeuw tot relativistische standpunten; maar denkkader
in eu bleef dan van Christendom
1.1.2 Verlichting: universalisme
Universalisme v 18e eeuw krijgt overhand; niet meer wortels in geloof maar in universaliteit v
rede
Van geloof naar rede:
o Beschaving = kennis, ontwikkeling
o Verlichting is “cultuurneutraal”: Iedereen heeft burgerrechten onafhankelijk v zijn
cultuur
Verklaring van de Rechten van de Mens en de Burger (1789)
1.1.3 Romantiek: particularisme
Romantiek introduceert particularisme
1. Opkomst moderne begrip van IDENTITEIT
o Zoektocht naar uniciteit en authenticiteit
Reactie op verlichting (gelijkheidsideaal)
Reactie op industriële revolutie (ontworteling)
2. Van een uniek “ik” naar een uniek “wij”:
, o Bindmiddel v gemeenschap; cultuur ipv religie
o CULTURALISME: menselijk handelen bepaald door particuliere cultuur
o Grote invloed op proces: Johann Gottfried Herder (1744 – 1803): Volksgeist
o Visie op Cultuur binnen culturalisme
Wet een gemeenschap verbindt (cf. vroeger religie)
Wat ons wezenlijk onderscheidt van anderen
Vanaf romantiek is cultuur verbindende eigenschap; heeft twee gevolgen
1.1.4 Gevolg 1
Verschuiving van denken in ‘beschaving’ naar denken in ‘cultuur’
o = van universalisme naar particularisme (culturen)
o = van wat ik kan verwerven naar wat mij bepaalt vanaf geboorte
Particularisme=
o Filosofische stroming die het bestaan van algemeen geldende normen of waarden
ontkent, of ondergeschikt maakt aan specifieke normen of waarden
Particuliere identiteit=
o Bestaat uit specifieke kenmerken die je doen verschillen van ‘de mens’ in zij
algemeenheid of als biologische soort
1.1.5 Gevolg 2
Opkomst NATIE-STAAT
o “Staat” = gemeenschap van burgers (> verlichting)
o “Natie” = verbondenheid door cultuur (> romantiek), grote rol verbeelding
1.1.6 Synthese
Taylor: gelijktijdige aanwezigheid v Romantiek en Verlichting in ons denken vormt essentie v
moderniteit
Verlichting + Romantiek = MODERNITEIT
Verlichting en Romantiek blijven aanwezig in Moderniteit
Romantiek en verlichting vinden elkaar in belang dat beide hechten aan nieuwe waarde;
erkenning
1.1.7 Gespletenheid
Moderniteit impliceert gespletenheid
Twee haaks op elkaar staande opvattingen
o Alle mensen gelijk in een cultuurneutraal perspectief, universalistisch (Verlichting)
o Alle mensen verschillend en ieder zijn eigen cultuur (Romantiek)
1.1.8 Erkenning
Moderniteit impliceert behoefte aan erkenning
Erkenning v onze identiteit ipv vroegere waarde v eer
De nieuwe waarde van de moderniteit
o Hierin komen de twee tegengestelde opvattingen samen
Erkenning van de menselijke gelijkheid
Of
Erkenning van het Menselijke verschil
o Hoe?
Via de politiek
, Via ‘betekenisvolle andere’ (significant selves)
1.1.9 Opmerkingen: Implicaties
Verlichting Romantiek
Cultuur is neutraal Cultuur is expressie van mijn identiteit
Taal is neutraal Taal is expressie van mijn identiteit
Ik word lid van een groep Ik ben lid van een groep
Cultuur als mentale programmering: de mens ontwikkelt in de loop van zijn leven patronen
van denken, voelen en potentieel handelen. Maar elk individu beschikt ook over het
fundamentele vermogen om af te wijken van deze mentale programmering en op nieuwe,
creatieve en onverwachte manieren te reageren.
1.2 Multiculturalisme
1.2.1 Wat is multiculturalisme?
1. HISTORISCHE CONTEXT
o Debat over multiculturaliteit in W-Eu; 20 e-eeuwse fenomeen
o Vindt zijn wortels in spanning tussen Universalisme en particularisme
o EUROPA
Vluchtelingeproblematiek WWI
Postkoloniale migratie: ‘assimilatiegedachte’
Gastarbeiders: sinds 1980 ‘integratieproblematiek’
o VS
Vanaf 1950s: burgerrechtenbeweging (versus “melting pot”-gedachte):
bewustwording “minorities”
Term duikt sneller op dan in Eu (EU pas jaren 1980)
2. STUART HALL
o Multicultureel ≠ multiculturalisme
Multiculturaliteit Multiculturalisme
Feitelijke situatie Handelen (politiek)
Samenleven van verschillende culturen Strategieën en politieke maatregelen
binnen eenzelfde gemeenschap die gehanteerd worden om
multiculturele samenlevingen beter te
doen functioneren
Van alle tijden en plaatsen Sinds 1970s
o Kern multiculturalisme draait om 3 aspecten volgens Crowder
Erkenning van aanwezigheid van verschillende culturen in een moderne
samenleving als onvermijdelijk gegeven, het is niets tijdelijk; zal blijven
Engagement om positieve waardering voor culturen uit te drukken (= meer
dan tolereren)
Politisering (“politicization”) omzetten v positieve waardering in een politiek
beleid dat gericht is op publieke erkenning
3. CHARLES TAYLOR; politiek v erkenning bestaat uit 2 vormen
, Politics of Recognition
Politics of EQUALITY X Politics of DIFFERENCE
(dignity) (identity)
Stemrecht voor vrouwen Hoofddoekendebat
Stemrecht voor EU burgers (niet-belgen)
o Erkenning wordt centrale waarde binnen moderne samenleving; uit zich in een
politiek handelen dat gericht is op deze herkenning in het publieke domein= politics
of recognition
o Opsplitsing in 2 vormen; politics of equality en politics of difference
o politics of equality= gelijkwaardig herkend wil zien door toekenning v gelijke rechten
o politics of difference= erkenning v verschil tussen mensen, unieke karakter
o Multiculturalisme als politics of difference
Een gemeenschap heeft het RECHT op te komen voor haar culturele
particulariteit en die te laten erkennen (politics of difference)
Een politiek die alleen uitgaat van “gelijkheid” is blind voor onderdrukking
van groepen of individuen
o Taylor= gemeenschapsdenker; in zij visie bestaat geen identiteit los v erkenning van die
id door een andere persoon of gemeenschap
1.2.2 Kritiek op multiculturalisme
2010: Angela Merkel, “Multikulti ist gescheitert”
o Multiculturalisme heeft geleid tot verdeelde samenleving (cf. stemrecht, financieel,
gezinshereniging)
Andere punten van kritiek
o Political Correctness: codificering taal en gedrag bedoelt om te vermijden dat
minderheden zich gekwestst voelen
o Cultuurrelativisme: culturen gelijkwaardig ‘canon’
o Identity Politics: reductionistische visie op identiteit
1.2.3 Political correctness
Woke academische vrijheid
poging banning racistische en discriminerende opmerkingen uit taalgebruik te halen
volgens sommige schending vrije meningsuiting en leidt tot zelfcensuur en overgevoeligheid
1.2.4 Cultuurrelativisme
Canon-bashing
Strekt zich uit tot WAARDEN-debat:
o Bv. boerka’s, clitoridectomie
o Bv. vrije meningsuiting en religie (o.a. in humor)
Hoe kritiek uiten als alle culturen gelijkwaardig zijn?
alles wat westers is wordt verdacht terwijl alles wat niet westers is plots op een voetstuk
wordt geplaatst
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller MKUL02. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.66. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
49497 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now