HISTORISCHE INLEIDING TOT HET PRIVAATRECHT (010447)
Institution
Vrije Universiteit Brussel (VUB)
Book
Relaties en risico\\\'s. Economisch privaatrecht vroeger en vandaag
Samenvatting over het vak Historische inleiding tot het privaatrecht, gebaseerd op de powepoint van de hoorcolleges, het boek realties en risico's en ook op de extra informatie uit de colleges.
HISTORISCHE INLEIDING TOT HET PRIVAATRECHT (010447)
All documents for this subject (9)
1
review
By: vicdonker002 • 1 year ago
Seller
Follow
EmmaRose18
Reviews received
Content preview
Inleiding
Wat is recht(geschiedenis)?
= je maakt een onderscheid tussen wat nog relevant is en wat vroeger werd gedaan maar nu niet
meer relevant is
Recht is geen logica vb. art 1674: 7/12 als de verkoper in de verkoopprijs meer dan 7/12 is
benadeeld heeft hij het recht om de vernietiging van de verkoop te eisen, ookal had hij bij het
contract afstand gedaan van het recht vernietiging te laten doorgaan
eerst wilden ze voor 6/12 gaan maar in de stemming is het niet goedgekeurd 7/12 was het
politiek compromis de regel geld alleen voor onroerend goed (goeden die niet kunnen bewegen)
Keizer Justiniaunus heeft deze wet ingevoerd op het moment dat mensen hun huizen verkochten
aan te lage prijzen (voor hun schulden weg te krijgen) er was meer aanbod dan vraag
Het burgerlijk wetboek
is opgesteld in 1804 aangepast in 1949 omdat er tot 1949 gesproken werd over een keizer
maar hadden deze niet in België dit woord is uit het wetboek gehaald + woorden die vroeger
gebruikt werden maar uiteindelijk uitgehaald werden (vb; gebrekkige, myriameters)
path dependence = op een bepaald moment sta je een weg in en terugkeren is heel moeilijk als er
een oplossing in het verleden gevonden is gaan ze die meestal houden
vb. EOT (echtscheiding door onderlinge toestemming)
de twee echtgenoten zijn akkoord over het scheiden en zijn het akkoord over het onderlinge
akkoord (kinderen, huis,..)
Bronnen van het recht
Er zijn formele bronnen en materiële bronnen
Formele bronnen van het recht: factoren die de vorm en de inhoud van rechtsregels rechtstreeks
bepalen wetgeving door machthebbers: het wordt publiekelijk aangekondigd en deze dienen voor
iedereen + rechtspraak door rechters: de rechter gaat de rechten toepassen op je specifiek
geval/zaak + rechtsleer door geleerden: teksten/artikels die geschreven worden door
juristen/rechtsgeleerden die of het recht gaan uitleggen hoe het vandaag is of gaan rechten
aanpassen/verbeteren + gewoonte door de maatschappij: een handeling waarvan iedereen vind dat
die moet gebeuren voor een bepaald juridisch effect (vb. vroeger als er een koop werd gesloten op de
markt sloegen de koper en verkoper elkaar in de hand men ging er hierna vanuit dat de koop was
afgerond)
dit was niet altijd zo in de vroege middeleeuwen was er heel weinig wetgeving en was rechtspraak
van de volksvergadering veel belangrijker Late Romeinse Republiek (1100 ) rechtsleer wordt hier
het belangrijkste – professoren aan de unief schreven de rechten
,Materiële bronnen van het recht: ze worden opgesteld omdat er nood is aan een regel, op de
omstandigheden die de inhoud ervan bepalen de oorzaak/aanleiding waarvoor een rechtsregel
wordt opgesteld
Vb. 2 auto’s komen samen op een kruispunt terecht – wie heeft er voorrang? – hiervoor moet dus een
regel voor worden gevormd voorrang van rechts
Romeins recht
KENNISCLIP 1: De geschiedenis van Rome
Rome de bakermat van onze beschaving
- Als je het hebt over de invloed van de Romeinse geschiedenis op onze cultuur – is heel
moeilijk te zeggen maar je ziet dat veel zaken terugkomen
o Heeft te maken met recht en de cultuur
o De geschiedenis van wat zij gedaan hebben (veroveringen) maar vooral hun vieze op
veroveringen en territoriale uitbreiding was origineel + de problemen die gepaard
gingen met het enorme rijk
De stad en de wereld
- 9e – 8e eeuw V.c.: de tyber (rivier) en er ontstaan nederzettingen aan de oevers van de
rivier ontstaan allemaal kleine dorpjes (7) op heuvels staan en ze hebben niet met elkaar te
maken
o In de loop van 7e eeuw V.c. ontstaat er een stadsgemeenschap – dat alle
heuvelgemeenschappen een verbond hebben gesloten en de coalitie die we aangaan
tussen de dropen is een gemeenschap = één geheel dat elkaar steunt als ze worden
aangevallen maar ook als ze land veroveren dat ze dit dan gaan verdelen
- Er is een stadsgrens dat ontstond in de 3 e eeuw v.C. en die markeerde het verschil tussen het
territorium van de stedelingen (inwoners van stad) en aan de andere kant het hele grote
Marts veld van de goden en soldaten
o Het voeren van oorlog gaat op een rituele manier gebeuren hierom mogen goden
en soldaten op dezelfde grond
o Het Marts veld was aanvankelijk een groot gebeid dat in handen was van één van de
koningen (in Koningstijd) in de rijd van de Republiek werd dit veld een
oefenterrein voor de militairen (Romeinse burgers dat militairen vaardigheden
moesten onderhouden voor moest er oorlog komen)
- Aan de stadgrens zien we dat de belangrijkste heuvel het Capitool was deze stond centraal
o dit was de plaats waar de koning resideerden in de Koningstijd
o het Capitool werd gezien als de zetel van de Goddelijke macht in Rome
o Capitool stond naast de heuvel Jupiter (die van de Goden) aangezien de koning het
nauwst in contact stond met de Goden – hij kon bij daar langsgaan voor advies te
vragen
- Het forum lag tussen het Capitool en de palatijn (residentiële wijk) het forum was de plaats
die symbolisch de verbinding was tussen alle heuvelgemeenschappen
o Het forum is uitgegroeid tot de plaats waar aan recht gedaan werd
De pontifices liep daar rond en de processen werden hier ook uitgevoerd
, - Ovile: de 7 kleine dorpen waren klein en de Romeinen waren eigenlijk herder de traditie van
de herders zie je terug in de Ovile ( = een schaapskooi) dat gebouwd werd en op het Marts
veld stond en waar in de tijd van de Republiek mannen van wijken konden samenkomen in
volksvergadering dan kwam er een volkstribuun die hen een wetsvoorstel gaf en daar
konden ze ja of nee antwoorden
o Er wordt dus zowel aan ‘recht’ gedaan op het Matsveld als aan militaire training – er
is een grote verbinding tussen het religieuze en de macht
- Romulus was een stichter van de stad en Remus wenste de stad op een andere plaats te
zetten Romulus vermoord Remus en kiest voor Rome
o Men ging op de palatijn het huisje waar Romulus had geleefd in stand houden
- Elke sociale groep kreeg een eigen wijk: de patriciërs gingen op de palatijn, Capitool was voor
de koning,…
o De sociale groepen worden territoriaal verdeeld
o Als er een gebied werd veroverd gingen ze een bepaald gebeid gaan identificeren
met een bepaald volk vanaf dat dit niet meer mogelijk is en je een hele mix krijgt
van de mensen op een bepaald gebied stort de mentaliteit van Rome helemaal in
elkaar
Geweld als een bovennatuurlijk ritueel
- Hey Marts veld toont de verwevenheid tussen geweld, oorlog aan de ene kant en religieuze
en geloof aan de andere kant
- De oorlog was voor de God Mars en het maakte deel uit van het universum – geen enkele
Romein heeft de gedachte voor wereldvrede ze bekijken oorlog als iets noodzakelijk
- Het is een privilege van het bovennatuurlijke dat er geweld mag zijn - de mens moet erover
waken over het gebruik van het geweld want het geweld moet altijd worden goedgekeurd
door de Goden
o De goedkeuring kreeg men doormiddel van rituelen: men ging ervan uit dat als
rituelen als 100de jaren waren toegepast terugging naar een tijd waar Goden dat
ritueel zelf hadden overgeleverd aan de mensen als men dus eeuwen nadien dit
ritueel tot in de puntjes uitvoert wordt dit gezien als goedkeuring van de God
o De tradititie moest tot in de kleinste details worden uitgevoerd
- Men ging die rituelen ook toepassen in het strafrecht
o als men verraad had gepleegd (vb. de porten van de stad had opengezet voor de
tegenstander) dan werd je ter dood veroordeeld je werd dan van een rots
gegooid aan het Capitool – dat moest alleen op die manier gebeuren en op die plaats
Way of life
- de Romeinen hebben/waren eerst
o een cultuur van stedelijkheid gekend en gepromoot – stedelijkheid = een groot
verschil tussen platteland en steden bewoners
stedenbewoners: zijn open, gaan consumeren, hebben luxe artikelen,
winkelstraten
plattelandsbewoners: geen luxe maar hebben er ook geen nood aan
o belang gehecht aan hygiëne: de baden
o in hun communicatie op grote afstanden
, o politiek: de gedachten dat de samenleving moet bestuurd worden – en dat dat
bestuur een gevolg is van een clash van ideeën waar mensen hun werk van maken
om daar mee bezig te zijn
o ingenieurs: de kunst van het creëren van gebouwen en het zoeken naar oplossingen
Grote veranderingen
- De overgang van Koningstijd naar Republiek ( 509 v.C.)
- De verovering van het Italiaanse schiereiland (390 v.C.)
o Hier worden voor het eerst volkeren gelinkt aan Rome en krijgen de volkeren een
eigen plek
- Vanaf 100 v.C. komt er een beroepsleger – het zijn professionals
o omdat veel van de vroegere soldaten werkers waren en die plots weg waren om te
gaan vechten er komt een ineenstorting van landbouw
- 27 v.C. komt er een keizer – in de Keizertijd evolueerden we van vazalstaten naar een
annexatie ( = de groepen trekken door en zijn opzoek naar nieuwe gebieden ze verjagen
de volkeren die er dan zijn en nemen het in beslag)
- De culturele diversiteit had ook te maken met de populariteit van het christendom vanaf de
vroege 4e eeuw
o Vanaf het begin van de 4e eeuw verdwijnt de traditie van de schaapskooi en de
tempel van Jupiter het katholieke geloof gaat aanhangen er is dus 1 God
o Het hele symbolische kader van het Romeinse rijk gaat verbrokkelen
Problemen
- Het Romeinse rijk eindigt de val van het Romeinse rijk
- Men heeft heel sterk het gevoel dat de samenstelling van het volk wijzigt en er veel andere
religies komen en dat de cultuur verdwijnt
- De grensbewaking (bewaking aan de grens voor geen andere volkeren binnen te laten) is niet
vol te houden in de loop van de 3e – 4e eeuw gaat men over tot foederati (groepen
Germanen gaan de grenzen bewaken)
- De val van het Romeinse rijk is er gekomen door:
o De decadentie: de Romeinen wisten niet meer waar ze voor stonden en hun cultuur
verdween + de keizers werden enkel geldzoekers die geen aandacht meer hadden
voor de bescherming van het Romeinse rijk
o De invallen van de barbaren van 16e eeuw: die zijn binnengevallen en hebben alles
kapot gemaakt
o De staadverarmde + de consumenten hadden niet langer de mogelijkheid om zaken
aan te kopen + de grote van het leger daalde
o Het idee dat de bodem was uitgeput in het Romeinse rijk – de gronden werden
minder en minder waard waardoor de mensen hun gronden verlieten doordat de
Germanen wisten dat ze hun gronden verlieten gingen ze ernaartoe
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller EmmaRose18. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.18. You're not tied to anything after your purchase.
