5.5 Het ontstaan van straling in radioactieve bronnen
Waar ontstaat de straling uit radioactieve bronnen?
De bouw van een atoom
- Een atoom is opgebouwd uit positieve en negatieve deeltjes
- alfadeeltjes → positieve lading
- bètadeeltjes → negatieve lading
- De atoomkern kan alfadeeltjes terugkaatsen. Rond de atoomkern cirkelen in een
wolk de elektronen, dat zijn lichte deeltjes met een negatieve lading. Tussen de
atoomkern en de elektronen is veel lege ruimte.
- Hierdoor kunnen alfadeeltjes door een atoom gaan, behalve als ze botsen
tegen de atoomkern
- De atoomkern bestaat uit twee soorten deeltjes. Positief geladen deeltjes, protonen,
en de neutrale deeltjes, neutronen.
- Neutronen houden de kern bij elkaar, omdat protonen elkaar afstoten.
- Een alfadeeltje bestaat uit twee protonen en twee neutronen, en is een
heliumkern.
De massa van atoomdeeltjes
- De zware deeltjes van een atoom zijn het proton en het neutron, het lichte deeltje is
het elektron.
- Je gebruikt voor kernen en kerndeeltjes de atomaire massa-eenheid.
- Er geldt: 1 u = 1/12 van de massa van het C-12-atoom
- Massa proton = massa neutron = 1,01 u.
- De massa van het elektron is 0,00055 u.
- Elk atoom heeft een atoomnummer Z, gelijk aan het aantal protonen in de kern. Het
aantal neutronen wordt aangegeven met het neutronen getal N. Het aantal
kerndeeltjes is het massagetal A.
- Formule: A = N + Z
- A: massagetal = aantal kerndeeltjes
- N: aantal neutronen
- Z: atoomnummer = aantal protonen
- Voorbeelden:
- Koolstof-12: Z = 6 N=6 A = 12
- Neon-22: Z = 10 N = 12 A = 22
- IJzer-56: Z = 26 N = 30 A = 56
- Uranium-238: Z = 92 N = 146 A = 238
- Tussen protonen in de kern werkt de elektrische kracht. En tussen kerndeeltjes,
protonen en neutronen werkt ook de kernkracht.
- Er kan geen kern uit alleen protonen bestaan, de afstotende elektrische
kracht is dan groter dan de aantrekkende kernkracht.
- Instabiele kernen kunnen vervallen door deeltjes uit te zenden.
- Neutronenoverschot = een groter aantal neutronen dan neutronen.
- Dit komt voor bij atomen met een hoog atoomnummer
- Isotoop = een atoomsoort met vaste protonen en met een variabel aantal neutronen.
- Dimitri Mendelejev heeft het periodiek systeem bedacht met zeven perioden en
achttien groepen, per periode zijn de atoomsoorten gerangschikt volgens
atoomnummer en per groep om vergelijkbare chemische eigenschappen.
De halveringstijd
- De eenheid voor de activiteit is de becquerel (Bq)
- De activiteit = het aantal keren dat iedere seconde vervalt, dus de
hoeveelheid straling die per seconde vervalt.
- Iedere halveringstijd vervalt de helft van de aanwezige radioactieve stof,
ongeacht het begintijdstip en de beginhoeveelheid.
Ik kan nu:
- uitleggen hoe een atoom is opgebouwd uit protonen, neutronen en elektronen.
- vertellen hoe je iets kunt weten over de bouw van een atoom.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller veroniquevandervorm. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.05. You're not tied to anything after your purchase.