Summary
Samenvatting Een kwestie van vertrouwen, ISBN: 9789463938457 Deontologie
- Course
- Institution
- Book
Samenvatting deontologie - een kwestie van vertrouwen. Alles wat te kennen is vanuit het boek.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
maaritbaeyens
Content preview
DEONTOLOGIEEEN DEONTOLOGISCH PERSPECTIEF
We gaan in op ‘de letter van de wet’ maar staan vooral stil bij ‘de geest van de wet’ -> het waarom van
een bepaalde norm/regel
De wet is de wet
- Er bestaan ethische en deontologische codes -> concreet kader over wat we ‘moeten’ doen, wat we
horen te doen
- Het zijn tijdelijke, contextuele morele consensus
- Bepalen wat een samenleving in een bepaald punt in de tijd goed- en afkeuren
De deontologische invalshoek
- biedt een kader voor hoe we zouden moeten handelen.
- Het volgen van regels maakt je niet automatisch een goed mens -> we moeten bewust zijn van
kennis en bewustzijn van de deontologische principes
Deontologie is vanuit de normatieve ethiek een manier om morele problemen te benaderen.
Het bestaan van een regel impliceert geen pasklaar antwoord die ons verteld hoe we moeten handelen,
we moeten ons steeds de vraag stellen: “wat is het goede, in dit geval, op dit moment, bij deze cliënt?”
DEONTOLOGIE ALS DEEL VAN EEN BEROEPSETHIEK
‘Goed’ handelen
- = handelen via de ‘juiste’ regel.
- Een juiste regel is gebaseerd op een principe waar we allemaal achterstaan.
Het goede doen
- je houden aan (rechtvaardige) regels.
- Het goede is het ‘juiste’ doen -> doen wat we ‘zouden moeten doen’.
PROLOOG: HET GOEDE DOEN
MORAAL EN ETHIEK
Moraal => geheel van waarden en normen die richting geven aan ons handelen en zin geven aan wat we
denken en doen.
- In het dagelijkse leven doen we dat intuïtief.
- We vertrouwen onze zogenaamde morele intuïtie en op ons geweten.
Onze morele intuïtie is opgebouwd door socialisatie en trial-and-error. Zo hebben we een persoonlijk en
professioneel referentiekader opgebouwd.
Ons handelen laten we leiden door principes, regels en normen die bepalen
- wat kan en wat niet kan
- wat moet of wat net afkeurenswaardig is.
Theoretische studie van de moraal
=> waarde- en normenstelsels onderzoekt, brengt onder woorden en gaat na welk argument bepaalde
keuzes voor dat goede legitimeren.
- Discipline binnen de moderne ethiek
- Meta-ethiek
o fundamenten van ethiek
o bekijkt het morele taalgebruik en het argumenteren
- normatieve ethiek
o theoretische kaders waarbinnen morele problemen behandeld kunnen worden
DE VERWISSELBAARHEIDSGEDACHTE OF HET PRINCIPE VAN GELIJKHEID
- Bij het innemen van een standpunt gaat men de eigen belangen niet meer gewicht toekennen dan
de belangen van anderen. -> je mag jezelf niet anders behandelen dan de anderen en de
anderen onderling niet verschillen van elkaar.
- Oordeel is pas moreel/ethisch -> het handelen uit eigenbelang komt en het egoïsme overstijgt.
- Het geeft een antwoord op de vraag naar de ethische aanvaardbaarheid van een handeling of de
handeling ook ‘moreel juist’ of ‘goed’ is.
, - Belangrijke toetssteen binnen de normatieve ethiek en bepaalt of een theorie ethisch is.
DE RECHTSVAARDIGHEID THEORIEËN
CONSEQUENTIALISME
Een handeling is goed als die de best mogelijke gevolgen (consequenties) oplevert of de minst
schadelijk.
We moeten handelingen stellen die meer ‘goed’ dan ‘slecht’ veroorzaken en niet handelen vanuit egoïsme.
De gevolgen
- niet best mogelijke gevolgen voor mezelf
- maar de beste in belang zijn van iedereen (of minstens het grootste aantal van de groep)
DEONTOLOGIE
Beroepscode met richtlijnen voor professionals om ethisch te handelen. Hoe we ‘behoren’ te handelen,
waarbij concretiseringen van specifieke principes in regels het gedrag sturen
= plichtenleer/beginselethiek -> het zegt hoe we behoren te handelen en evalueert dus die
handelingen
Consequentialisme Deontologie
Weegt de handelingen af op basis van de gevolgen Kijkt naar de achterliggende intenties van het
handelen
GEVAAR: het proces negeren Een handeling is GOED als die vertrekt vanuit een
juiste intentie
Die intentie moet gebaseerd zijn op een principe of
beginsel
CONSEQUENTIALISME EN DEONTOLOGIE: EEN VERHAAL VAN ‘WORDEN’ EN ‘ZIJN’
De discussie over ‘worden’ en ‘zijn:
- Worden
o Het consequentialisme
o Het goede krijgt vorm in relatie tot elkaar
o Wat goed is ligt niet van tevoren vast maar wordt door ons allemaal bepaald
- Zijn
o De deontologische ethiek
o Handelen volgens universele principes
o Het is de taal van de wet en die van het hebben van onvervreemdbare (mensen) rechten
Deontologen -> dat handelingen vanuit verkeerde intenties verboden zijn
Consequentialisme -> dat een belofte verbreken wel kan MAAR alleen als dat meer voordeel oplevert.
De deontologische visie biedt het voordeel dat ze recht doet aan onze menselijke morele intuïtie
- waar principes zoals eerlijkheid en rechtvaardigheid een belangrijke plaats innemen.
- Streven naar sociale rechtvaardigheid, respect voor mensenrechten en bepalende normen zoals
zwijgplicht verbonden aan beroepsgeheim
Door geen rekening te houden met de gevolgen, blijft een handeling, gestoeld op goede intenties, sowieso
een goede handeling zelf als die gevolgen dat niet zijn.
Deontologen -> opteren voor de handeling die minder goede gevolgen veroorzaakt dan een andere
Consequentialisme -> de handeling moet nog steeds gekozen worden die het meest bijdraagt aan het
algemeen belang
HET GOEDE OF HET JUISTE DOEN
Consequentialisme
- leggen de prioriteit bij het goede ten nadele van het juiste
- priority of the good over the right
- meer ‘goed’ realiseren
- GOEDE -> moreel positief doel dat we bereiken door ons handelen
Deontologen
, - leggen de prioriteit bij het juiste ten nadele van het goede
- priority of the right over the good
- ‘juiste’ regels
- JUISTE -> geheel van regels of morele normen die onze zoektocht naar het goede mogelijk maken
of net binnen de perken houden
John rawls
- Pluralistische samenleving onmogelijk is om een consensus te vinden over het goede, terwijl we
door systemen als wetgevingen zien dat het daarentegen veel beter lukt voor het juiste
- Ethiek gaat over waar mensen ‘recht’ op hebben
o het goede is voor iedereen verschillend
o het juiste schept echter de mogelijkheidsvoorwaarden voor dat goede
Simon blackburn
- Een eigenaardig aspect van onze hedendaagse samenlevingen
- Hij ontwaart een dominantie van een deontologische discours, met een sterke focus op rechte, en
tegelijk een tendens waarbij vragen over ‘een goed leven’ eerder uit de weg gegaan worden
- We voelen ons ongemakkelijk bij het formuleren van het ‘goede’
Het volgen van een regel of een code maakt je nog geen ‘goed’ mens
- Het goede definiëren zou inderdaad neigen naar dogmatisme en paternalisme, wat niet wenselijk is
- maar het goede is ook niet geheel subjectief of louter een kwestie van voorkeur of smaak
TELEOLOGISCHE OF DEUGDENETHIEK
- Het ‘goede’ in de deugdenethiek bestaat uit de verwezenlijkingen van een aantal ‘goede’
individuen
- Elk individu bevindt zich in een unieke, particuliere situatie met eigen belangen, drijfveren, angsten
en hoop.
- Het streven naar het goede, het best mogelijke doen -> ‘wie doet wat hij kan, doet het goed’ –
aristoteles
Teologie -> telos = doel/richting van ons handelen
- Het geeft een richting naar ons handelen en kan nooit de vormen aannemen van een morele plicht.
- Men kiest altijd de gulden middenweg, om conflicterende waarden alsnog zo veel mogelijk te
realiseren
Goed handelen ligt niet besloten in dat handelen maar in de handelende persoon die een morele
grondhouding heeft die zich vertaalt in de:
- wil om te leren
- de durf om te twijfelen
- om te wikken en wegen
- om kritisch te kijken naar het eigen handelen
Persoonlijke ontwikkeling -> fundament en moraliteit kan enkel blijven uit doen
Door oefening en reflectie worden bepaalde goede handelingen steeds vanzelfsprekender
Inspiratie voor een zorgethiek -> kan gezien worden als een uitdager en een synthese van het
consequentialistische en deontologische perspectief
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller maaritbaeyens. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.49. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
50843 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now