Praktisch Burgerlijk Procesrecht 6e druk
HBO Rechten
Hoofdstuk 1 Basisbeginselen en deelnemers burgerlijk
procesrecht
Inleiding
Het Nederlandse rechtssysteem kan worden ingedeeld in het publiekrecht en het
privaatrecht.
Het publiekrecht is een recht waarin de overheid altijd een rol heeft in haar relatie tot
burgers en bedrijven. De rol kan uitgeoefend worden op nationaal niveau, door
bijvoorbeeld de regering of het openbaar ministerie. Maar het kan ook op lokaal
niveau worden uitgeoefend, door bijvoorbeeld een gemeente. Onder het
publieksrecht vallen het strafrecht, staatsrecht en bestuursrecht.
Het privaatrecht gaat over alle juridische verhoudingen tussen personen onderling,
waarbij de overheid geen rol speelt. Het privaatrecht wordt ook wel het burgerlijk
recht of civiel recht genoemd. De hoofdonderdelen van het privaatrecht zijn het
personen-en familierecht, het vermogensrecht en het ondernemingsrecht.
Nederlands Recht
Publiekrecht Privaatrecht
Personen- en
Strafrecht Staatsrecht Bestuursrecht Ondernemingsrecht
familierecht
, 1.1 Functies burgerlijk procesrecht
Bij het privaatrecht kan het ook gaan om de rechtsverhouding tussen
rechtspersonen, bijvoorbeeld een bedrijf of stichting. Bij het aangaan van een
koopovereenkomst zijn voor beide bedrijven rechten en plichten ontstaan. Het
privaatrecht bevat grotendeels regelend recht. Regelend recht houdt in dat de rechter
bij een beginsel eerst kijkt naar de afspraken tussen partijen en pas daarna, wanneer
partijen bepaalde aspecten niet of nauwelijks hebben geregeld naar de aanvullende
regels van het Burgerlijk Wetboek (BW).
Het materiële burgerlijk recht omvat inhoudelijke rechten en plichten, dit zijn
rechtsregels om situaties, rechtsverhoudingen en handelingen juridisch te definiëren
en te kwalificeren. Het materiële burgerlijk recht bepaalt welke rechten en plichten
het bedrijf en de koper hebben.
Het formeel burgerlijk recht antwoord op de vraag welke procedureregels van
toepassing zijn. Het gaat hierbij over de manier waarop een procedure moet worden
gevoerd.
Het verschil tussen het materiële burgerlijk recht en het formeel burgerlijk recht is dat
het materiële recht de rechten en plichten van burgers en bedrijven inhoud, het
formele recht omvat de regels van het aan deze rechten en plichten gekoppelde
procesrecht.
Er wordt bij het formeel burgerlijk recht ook wel gesproken over het burgerlijk
procesrecht, dat omvat voorschriften en procedureregels waarmee een persoon in
een civiele procedure zijn materiële rechten en plichten kan effectueren, laten
vaststellen, tot stand laten brengen, wijzigen of beëindigen.
De belangrijkste functies van het burgerlijk procesrecht zijn:
o Het handhaven en beïnvloeden van materiële burgerlijke rechten en plichten
o Het voorkomen van een gerechtelijke procedure
o Het voorkomen van eigenrichting
Effectueren van rechten en plichten
Voorbeeld
Fouad heeft bij Doe Het Zelf bv zes deuren besteld, die hij volgens met afspraak
direct bij aankoop heeft betaald. Doe Het Zelf heeft inmiddels drie deuren
geleverd, maar weigert (om onbekende redenen) de resterende deuren te
leveren. Op vordering van Fouad veroordeelt de rechter Doe Het Zelf tot levering
van de overige drie deuren binnen een termijn van tien dagen na de betekenis
van het vonnis (art.3:296 BW). Hiermee wordt het recht op levering
geëffectueerd.
Vaststellen van rechten en plichten
Voorbeeld
Saar is met Zoë een recht van vruchtgebruik overeengekomen op de woning van
Saar aan de Grachtsingel te Delft. Na het overlijden van Saar betwisten haar
erfgenamen dat er een recht van vruchtgebruik is. Zoë stapt naar de rechter, die
een rechterlijke verklaring afgeeft waarin staat welke rechten Zoë ten aanzien van
de woning heeft (art. 3:27 lid 1 BW).
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller puck223. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.97. You're not tied to anything after your purchase.