Samenvatting Grondslagen van het (straf)recht: hedendaagse deel
49 views 2 purchases
Course
Grondslagen Van Het Strafrecht
Institution
Universiteit Gent (UGent)
Dit document bevat de powerpoints met daarbij lesnotities. Alle lessen werden bekeken adhv opnames van het jaar waardoor alles erin staat aangezien ik mijn tijd ervoor genomen heb.
1. OPZET EN DOELSTELLINGEN CURSUS
- Eindcompetentie:
• theorie en praktijk “begrijpelijk” maken
• juristen begrijpen (akten, pers)
- Hoe
- Grote INDELINGEN (een probleem plaatsen in de ‘rechtstakken’)
- BasisTERMINOLOGIE
- Grote lijnen van de METHODE, o.a. hiërarchie normen
- INHOUD van de “belangrijkste” delen v.h. recht
vanuit standpunt privé-persoon
grote lijnen kennen
Misdrijf: algemene term voor een inbreuk op het strafrecht. Er zijn 3 onderverdelingen:
- Overtreding: politierechtbank (verkeer)
- Wanbedrijf: correctionele rechtbank
- Misdaad: hof van Assisen
Wel heel veel uitzonderingen
2
, 2. WAT IS RECHT?
Nut van een definitie?
- Definitie ‘RECHT’ is moeilijk.
- Is een definitie nuttig?
- Ja, enkel een juridisch probleem behoeft juridische ‘oplossing’
- Is ze mogelijk
- Nooit volledig sluitend, maar wel enkele essentialia (want ze verandert continu)
Poging tot definitie
Recht gaat uit van instellingen en toegepast wordt door instellingen.
Recht = regels
1vd fundamentele rechten: recht op toegang tot de rechter = als we recht hebben op iets
en we krijgen het niet, dan kunnen we naar een rechtbank gaan en dat recht claimen.
Recht kun je dus opeisen/ afdwingbaar via de overheid/verschillende
instellingen/overheid. Dit geldt enkel voor juridische problemen.
Recht evolueert doorheen de tijd. Bv. Vroeger: man mocht vrouw slaan. Vandaag:
Huishoudelijk geweld is verboden.
- Meestal ‘recht’ = ‘rechtstregels’
- = afdwingbaar via overheid (geweldmonopolie)
- Maar is ook methode, jargon,…
- De facto meestal: financiële balans
Recht is een geheel van rechtsregels die afdwingbaar zijn via de overheid. (de belangrijkste
overheid is hier de rechtbank)
Enkel de overheid heeft geweldmonopolie en zo rechtsregels afdwingen. We hebben geen recht
op eigenrichting!!
Methode: hoe woorden opzoeken
Jargon: specifieke juridische taal
Overheid heeft niet alle middelen om alle normen te doen naleven => gevolg: overtredingen.
Vandaag wordt vooral via de financiële (geld) balans dingen rechtgezet. Dit is wel geen ‘oplossing’
(tis een maatschappelijk aanvaarde oplossing)
3
, A. Rationeel (vooral): opbouw, logica
B. Begrippen, normen, instellingen
- Strikte terminologie! (vaktaal/volkstaal)
C. Middel om maatschappelijke orde
- Te REGELEN, te HANDHAVEN, te HERSTELLEN
- (beperkt) beleid
- !? (de)regulering!?
D. “Sanctie” (door of erkend door overheid)
- Met oog op HANDHAVING
E. + korreltje zout…
+ er zijn diverse rechtsstelsels (BELGIË: civil law-systeem)
Recht is een rationeel opgebouwd geheel van begrippen, normen en instellingen die worden
ingezet als middel om de maatschappij te ordenen en waarbij een sanctie kan worden opgelegd
via de overheid indien de orde verstoord wordt.
RATIONEEL:
Logisch opgebouwd, het is rationeel. Het recht voelt niet, het is de rede. Regels moeten rationeel
kunnen toegepast worden. Bv. Rechter mag zich niet laten leiden door zijn emoties, wel door
juridische principes.
(wel bij familiezaken zal de beslissing altijd genomen in het voordeel voor de kinderen)
BEGRIPPEN, NORMEN, INSTELLINGEN
We nemen maatschappelijke beslissingen (zoals rechts rijden). Daarop volgen normen en die
worden toegepast.
MIDDEL OP MAATSCHAPPELIJKE ORDE
Handhaven: ervoor zorgen dat alle regels worden toegepast. Je kunt ook naar de RB als je recht
niet gerespecteerd wordt.
Herstellen: niet altijd in natura, vaak financieel
Middel: iedereen die dat recht inzet moet dat middel respecteren. Rechter moet dat toepassen.
(de)regulering: hebben we teveel regels? Moeten we niet dereguleren? We kunnen niet alle recht
nog kennen.
SANCTIE
Op die manier houden we ons aan de regels van het recht. Sanctie = brede term = het gevolg dat
het recht toekent aan een bepaald feit dat in dat recht geregeld is. Wordt door de overheid
opgelegd of via de OH opgelegd.
Boete is een sanctie, opgelegd door de OH en moet worden betaald aan de OH.
Betaling te laat, per te late termijn krijg je extra interesten die je moet betalen.
Kan ook: te hoge muur gebouwd; sanctie muur afbreken
+ KORRELTJE ZOUT
Kan anders ook: bv bij kinderen/minderjarigen (omdat het anders meer nadelen dan voordelen
heeft voor die persoon. Opschorting van de uitspraak is mogelijk)
+ DIVERSE RECHTSTELSELS
Wij hebben een civil law systeem, dat is recht dat invloed kreeg van Romeinen (West-Europa). De
wet is belangrijk.
Common law (Amerika) heeft minder wet. Rechters hebben meer bevoegdheden. Ze nemen zelf
beslissingen.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Lauraml. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.94. You're not tied to anything after your purchase.
