, Hoofdstuk 2_Legitimering van
opvoedingsondersteuning (OO)
2 Legitimering van opvoedingsondersteuning (OO)
Blik op geschiedenis
Tendensen en veranderingen in de samenleving
Impact ervan op opvoeding
=> door deze veranderingen is vandaag opvoedingsondersteuning gelegitimeerd
2.1 Historische context
2.1.1 Vroeger
Verhouding tussen staat en gezin
= 4 brede periodes
2.1.1.1 De liberale nachtwakerstaat
De liberale nachtwakersstaat
Begin 19e eeuw = moralistische periode
= Interveniëren (inmenging/ tussen beide komen) in het gezin vanuit morele en religieuze
beweegredenen, in gezinnen die afwijken van norm
Patriarchale (vader dominant), burgerlijke kostwinnersgezin = de norm
Scheiding publiek en private sfeer = zorgde voor feminisering van opvoedingstaken (moeder)
Grote kindersterfte door industrialisatie & onduidelijke (precaire) levensomstandigheden in de stad
= decontextualisering en culpabilisering van moeder – moeders kregen de schuld
Door filantropisch en caritatief geïnspireerde vrijwilligerswerken
= focus op moeder- en kinderzorg (bv. melkkeukens, bewaarscholen door burgervrouwen, zuigelingen-
raadplegingen…)
2.1.1.2 Gerationaliseerde overheidsinmenging
Gerationaliseerde overheidsinmenging
Tweede helft 19e eeuw
= door opkomst eugenetica (verbeteren genetische samenstelling bevolking) en bloei statistische
wetenschappen als legitimering (identiteit bewijzen) voor preventie
Lijn evolutie naar denken over kind als object van pedagogische bekommernis
= kinderwetten
Institutionalisering en pedagogisering van kindertijd
(Kinderwetten 1901)
=> grondslag duidelijkere preventieve inmenging van overheid in private domein (belang kind en
maatschappij)
Kinderen
= kapitaal waarin geïnvesteerd moest worden
= bron van onkosten
2
, Ouders
= verantwoordelijk voor kind en maatschappij (kind moest goed opgevoed worden, zodat het
meerwaarde kon bieden aan maatschappij)
2.1.1.3 Sociaal-democratische welvaartstaat
Sociaal-democratische welvaartstaat
Tijdens jaren 60
Na oorlog: wederopbouw economisch leven en uitbouw sociale zekerheid (welvaart en sociale
zekerheid)
Overheidsfocus: van welvaart naar welzijn
= bevorderen psychosociaal welbevinden van individuele gezinsleden
Overgang sociale welvaartsstaat naar verzorgingsstaat
=> ‘Verzorgingsstaat’ en ‘interventiestaat’
Emancipatorische gedachtegoed
= detraditionalisering dagelijkse leven en grotere morele vrijheid
= nadruk individuele ontplooiingsmogelijkheden
Het gezin
= geloof in maakbaarheid
= keuzevrijheid + levenshoge verantwoordelijkheid en herculpabilisering
=> ouder is verantwoordelijk voor kind en gedrag – hun schuld als kind iets fout doet
2.1.1.4 De opkomst van het neo liberalisme
Opkomst neo liberalisme
Eind 20ste eeuw
= veranderde concepties welvaartsstaat zorgde voor verschuiving relatie ouders en overheid
Economische crisis 1980
= verminderde overheidsinkomen – verzorgingsstaat onbetaalbaar
Van verzorgingsstaat naar ‘sociale investeringsstaat’
= max. sociale bescherming burgers ingeruild voor activerend discours (gesprek) + nadruk preventie
Terug naar nachtwakersstaat? Arbeidsmarkt en sociale orde
21ste eeuw = hernieuwde responsabilisering van ouders en aangevuld met pedagogiserend discours
‘Ouders vormen om hun kinderen succesvol op te voeden’ (geloof in maakbaarheid)
2.1.2 En nu?
Nu?
Duidelijke continuïteit in benadering van gezinnen
Ouders
= steeds als unieke en centrale opvoedingsverantwoordelijken
Individualisering van sociale problemen en daarmee samenhangende responsabilisering en
normalisering van opvoeders persistent aanwezig
Vandaag?
Veel aandacht voor opvoedingsondersteuning (OO)
Actuele aandacht ondersteuning ouders zien als breuk met verleden? Vormt decreet aanleiding tot
gedeelde opvoedingsverantwoordelijkheid?
2.2 Aandacht voor opvoedingsonzekerheid
Voornaamste tendensen die mogelijks impact hebben gehad op actuele aandacht voor
opvoedingsonzekerheid
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller WillemsEmma18. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.73. You're not tied to anything after your purchase.