Thema 3_Sociale beïnvloeding
Inleiding
Sociale beïnvloeding
= veranderen ‘hebben’ van gevoelens, gedachten en gedragingen omwille van de anderen (werkelijk/
ingebeeld)
1. Conformisme of meerderheidsinvloed
Conformisme
= het aanpassen aan het gedrag en aan de opvattingen die heersen in een bepaalde groep
1.1 Sherif en het autokinetisch effect
Autokinetische effect
= visuele illusie dat onbeweeglijke lichtvlek in het donker schijnbaar in verschillende richtingen beweegt
Experiment
Groep 1:
100x alleen kijken naar puntje en antwoord geven
100x drie opeenvolgende dagen met 2à3 kijken naar puntje en antwoord geven
=> Beginnen in individuele fase – schommelen van elkaar/ daarna in groepsfase – schattingen groeien naar
elkaar toe
Groep 2:
100x drie opeenvolgende dagen met 2à3 kijken naar puntje en antwoord geven
100x alleen kijken naar puntje en antwoord geven
=> Beginnen in groepsfase – groepsconformiteit, groepsnorm/ daarna individueel – deze wijken niet af van
groepsnorm
1.2 Jacobs & Campbell en het verdwijnen van de beïnvloedingsbron
Jacobs & Campbell
= Experiment van Sherif, maar met handlangers
= beïnvloedingsbron worden handlangers, die worden in volgende fase uit experiment gehaald
Experiment Jacobs & Campbell (telkens opnieuw 30x oordelen)
Deel 1: proefpersoon samen met 2 handlangers – extreme schattingen = groepsconformatie
(proefpersoon volgde handlangers)
Deel 2: proefpersoon samen met 1 handlanger & 1 proefpersoon = blijvende groepsconformatie
Deel 3: proefpersoon samen met 2 andere proefpersonen = blijvende groepsconformatie ondanks
de norm geïnstalleerd is door personen die geen deel meer uitmaken van de groep
1.3 Festinger en de sociale vergelijkingstheorie
Sociale vergelijkingstheorie
Sociale vergelijkingstheorie
= stelt dat mensen zichzelf met anderen vergelijken als
objectieve informatie ontbreekt, behoefte om zichzelf te
evalueren
Wie een prestatie moet doen, denkt beoordeeld te worden. Als er
geen objectieve maatstaf is, baseert men zich op de anderen.
1
, Opwaartse sociale vergelijkingen
= vergelijken met anderen die beter presteren, opkijken naar iemand
Doel: identificeren, je wil hetzelfde bereiken als de ander
Neerwaartse sociale vergelijkingen
= vergelijken met anderen die het minder goed hebben
Doel: zelfbeeld positief te houden
1.4 Lijnenexperiment van Asch
Goed conformisme-experiment
= de situatie moet zo worden aangepast dat één individu wordt geconfronteerd met een unanieme
meerderheid die eensgezind één standpunt verdedigt
= Asch anders dan Sherif => Asch brengt meerderheid die invloed uitoefent, Sherif niet
Lijnenexperiment
Opstelling 1: 6/8 studenten in aparte kamer – 18x luidop zeggen welke lijn hetzelfde is als X =
allemaal juiste antwoord
Opstelling experiment: één na één antwoord te geven, maar 1 echte proefpersoon en die zat
voorlaatste – heel wat diverse vragen, de andere mensen moesten de eerste persoon volgen – af
en toe juist of fout – het was aanzienlijk hoe de ene proefpersoon ook meeging in het geven van
foute antwoorden (pijnlijke ervaring alleen tegenover een hele groep)
Repliceren van onderzoek = crutchfield-techniek
= proefpersonen afzonderlijk in kamertjes en kregen antwoorden anderen te zien via computer of te horen
Asch zijn conclusie:
Conformiteit = tendens om percepties, opinies & gedrag te veranderen in overeenstemming groepsnormen
1.5 Informatieve en normatieve beïnvloeding
Wat brengt mensen ertoe om zich te conformeren
1 Informatieve beïnvloeding
= Ze geloven dat anderen effectief iets zien of weten dat de moeite loont – hun oordeel is correct
= minder vertrouwen in eigen oordeel
Aanvaarding/bekering
= privaat conformisme
= overtuiging dat de anderen juist zijn
2 Normatieve beïnvloeding
= Schrik om een slechte beurt te maken bij de anderen, en dat men zeker niet uit de boot wil vallen
Inwilliging = publiek conformisme = niet overtuigd, je doet het om bij de groep te horen
Minder als er geen rechtstreeks contact is met de groep
Meer bij beloning voor conforme antwoorden = Beloningsprincipe (=volgzaam gedrag = appreciatie
= plaats in groep behouden)
Normatieve druk leidt tot:
Openlijke volgzaamheid, niet altijd tot innerlijke acceptatie (niet omdat men mening herhaalt dat hij
vanbinnen hiervan overtuigd is)
Aanvaarding, bekering of privaat conformisme (acceptance of conversion)
= gaan er daadwerkelijk van overtuigd zijn dat anderen gelijk hebben
Inwilliging of publiek conformisme (compliance)
= zijn zelf niet overtuigd van wat we zeggen, maar we doen het om niet uit de toon te vallen
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller WillemsEmma18. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.06. You're not tied to anything after your purchase.