Samenvatting van de kleine gids kindermishandeling. Dit boek is gebruikt voor de minor jeugdzorg 2. Wegens dyslexie kunnen er enkele spelfouten in zitten.
H4. Hoe vaak komt kindermishandeling voor?
Iedereen die een vermoeden van kindermishandeling heeft, kan contact opnemen met het
Advies- en Meldpunt Kindermishandeling (AMK) om advies te vragen of een melding te doen.
Bij een advies vraag krijgt degene die contact opneemt suggesties hoe te handelen. Bij een
melding onderzoek het AMK of het vermoeden terecht is en welke hulp ingezet moet worden.
80% van de meldingen blijkt het vermoeden juist te zijn.
Er is een stijging in het aantal meldingen bij het AMK. Redenen hiervoor zijn de meldcode voor
beroepsbeoefenaars, de regionale aanpak van kindermishandeling en media-aandacht en
publiekscampagne. Het AMK brengt minder vaak een onderzoeks-verzoek bij de Raad voor de
Kinderbescherming. In plaats daarvan brengt het AMK vaker vrijwillige hulp op gang met
instemming van de ouders. Dit komt overeen met de belangrijkste taak van het AMK: een
vangnet zijn voor alle gevallen van kindermishandeling en die stoppen met de minst ingrijpende
middelen.
Het gebeurt zelden dat een mishandeld kind of iemand anders uit een gezin waar sprake is van
kindermishandeling, zelf contact opneemt met een AMK. Het grootste deel van de adviesvragen
en meldingen voor onderzoek is afkomstig van beroepskrachten. De overige meldingen komen
van mensen uit de privé-omgeving van een gezin, zoals buren, kennissen en familie.
De stijging van het aantal onderzoeksvragen bij het AMK van de laatste jaren komt vrijwel
volledig voor rekening van de politie en ziekenhuizen. De oorzaak hiervoor is dat in deze
sectoren extra aandacht is gegeven aan het signaleren en melden van kindermishandeling en
dat dit in de werkwijze(n) is vastgesteld.
Het intensief samenwerken tussen ziekenhuizen en AMK leidt tot meer adviesvragen. Ook is er
de laatste jaren door professionals meer aandacht voor huiselijk geweld dan vroeger.
De Tweede Nationale Prevalentiestudie Mishandeling van Kinderen en Jeugdigen heeft
opnieuw een onderzoek uitgevoerd. Belangrijkste bevinden zijn daarbij:
In 2010 hebben 34 per 1000 kinderen van 0-17 jaar te maken gehad met mishandeling of
verwaarlozing. Dat zijn bijna 119.000 kinderen in één jaar tijd.
Sinds 2005 is het aantal meldingen van mishandeling gestegen. Bij de AMK’s werden 68%
meer kinderen gemeld. Daarnaast signaleren beroepskrachten 144% meer kinderen dan in
2005.
Naast beroepskrachten rapporteerde bijna 2000 middelbare scholieren over mishandeling.
Ongeveer 99 per 1000 middelbare scholieren gaven aan in 2010 te zijn mishandeld. Dat is
ongeveer evenveel als in 2006
Kindermishandeling komt vaker voor in gezinnen met (zeer) laag opgeleide ouders,
werkloze ouders, in éénoudergezinnen, gezinnen met drie of meer kinderen en
stiefgezinnen
Bijna de helft van de mishandelde kinderen is slachtoffer van meerdere vormen van
mishandeling
Gepleit wordt voor een krachtige aanpak, door opvoedingsondersteuning voor ouders in
het eerste jaar als voorbereiding op geweldloos ouderschap algemeen te maken.
,H5. Wat is kindermishandeling?
Kindermishandeling is elke vorm van voor een minderjarige bedreigende of gewelddadige
interactie van fysieke, psychische of seksuele aard, die de ouders of andere personen ten
opzichte van wie de minderjarige in een relatie van afhankelijkheid of onvrijheid staat, actief of
passief opdringen, waardoor ernstige schade wordt betrokken of dreigt te worden betrokken aan
de minderjarige in de vorm van fysiek of psychisch letsel.
Waarbij:
1. Dreigende schade; belangrijkste element in deze definitie is dat een kind schade oploopt
of dreigt op te lopen. Dat element maakt dat gesproken kan worden van mishandeling.
2. Elke vorm; verder blijkt uit de formulering dat kindermishandeling meer omvat dan
lichamelijk geweld. Het gaat om ‘elke vorm van (…) fysieke, psychische of seksuele
aard; actief/passief: deze term geeft alleen dat ook verwaarlozing tot kindermishandeling
wordt gerekend. Bovendien benadrukt het woord passief dat het niet noodzakelijk is dat
opvoeders een kind bewust slecht behandelen. Vaak is kindermishandeling het gevolg
van andere problemen in het gezin de onmacht.
Lichamelijke mishandeling
Hieronder worden alle vormen van lichamelijk geweld tegen het kind bedoeld. Zoals slaan,
schoppen, bijten, knijpen, krabben, gooien, duwen, sleuren, toebrengen van brandwonden of
het kind laten vallen. Ook vastbinden of smorren, geven van alcohol of vergelijkbare middelen.
Voorbeelden:
1. Shaken-baby-syndroom; waarbij het kind hard door elkaar wordt geschud.
2. Munchausen by proxy; ouders, meestal moeders, maken een kind opzettelijk ziek of
beweren dat het ziek is.
3. Foetale mishandeling; vorm van lichamelijk geweld. Hier is sprake van als een zwangere
vrouw het ongeboren kind blootstelt aan gezondheidsrisico’s door overmatig gebruik van
tabak, alcohol of drugs. Of als een zwangere vrouw wordt mishandeld.
4. Kinderdoding; als gevolg van kindermishandeling
5. Nader Onderzoek Doodsoorzaak (NODO-procedure); meldingsplicht als een kind
overlijdt. Wanneer doodsoorzaak niet voldoende duidelijk is en er geen aanwijzingen zijn
voor natuurlijk overlijden wordt deze procedure ingezet.
Psychische mishandeling
Dragen ouders zich min of meer bewust vijandig ten opzichte van het kind. Gedacht moet
worden aan uitschelden, kleineren of minderwaardig gevoel geven. Afwijzing, pesten,
vernederen, voor gek zetten zijn ook voorbeelden. Een bijzondere vorm van psychische
mishandeling is onredelijke hoge eisen stellen aan een kind. Bijvoorbeeld schoolprestaties of
slank zijn.
Lichamelijk verwaarlozing
Ouders en verzorgers hebben geen oog voor de verzorging van het kind op het gebied van
eten, kleiding, onderdak en hygiëne. Ook medische verwaarlozing door het onthouden van
ziekenhuis valt hieronder. Van verwaarlozing is ook sprake als:
Het kind wordt blootgesteld aan gevaarlijke situaties zonder toezicht.
Het kind in een ongezonde of gevaarlijke leefomgeving leeft door bijvoorbeeld medicijnen,
scharen, drugs of schoonmaak middelen.
Er op het kind weinig toezicht is en/of weigering om de zorg voor het kind op zich te
nemen.
, Psychische verwaarlozing
Hier is sprake van wanneer een kind stelselmatig geen aandacht of genegenheid krijgt. In
tegenstelling tot psychische mishandeling is deze verwaarlozing passief. De ouder is alleen
maar met zichzelf bezig en niet in staat het gedrag van het kind te beantwoorden. Een aparte
vorm van psychische verwaarlozing is de situatie waarbij een kind niet naar school gestuurd
wordt. Over bescherming waardoor kinderen overdreven belast worden met emotionele
afhankelijkheid valt hier ook onder.
Getuige van huiselijk geweld
Geconfronteerd worden met geweld tussen volwassenen, in veel gevallen ouders. Bij huiselijk
geweld kennen plegers en slachtoffers elkaar.
Seksueel misbruik
Hiervan is sprake als het kind gedwongen wordt seksuele handelingen toe te laten of te
verrichten. Bij seksueel contact van een volwassene met een kind is altijd sprake van lichamelijk
of relationeel overwicht. Dat maakt het kind kwetsbaar: het kan door emotionele druk, of door
dwang of geweld de seksuele activiteiten niet weigeren.
Schadelijke traditionele praktijken
1. Vrouwelijke genitale verminking/meisjes besnijdenis; een ingreep aan de uitwendige
geslachtsorganen, waar geen medische noodzaak voor is.
2. Eergerelateerd geweld; familiecultuur. Het betreft alle vormen van geweld omwille van
de collectieve eer of familie eer. Bijvoorbeeld dat de vrouw het bezit is van de man maar
ook gedwongen huwelijk.
3. Uithuwelijking
4. Eerwraak; vorm van eergerelateerd geweld waarbij degene die de ongeschreven
kuisheidregels overtreedt, wordt gedood.
Beperkingen van de bewegingsvrijheid
Om te voorkomen dat de dochter haar maagdelijkheid verliest, beperken ouders het wereldje
van hun dochter enorm.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Marlize. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.28. You're not tied to anything after your purchase.