Summary
Samenvatting psychologie 1e bachelor verpleegkunde
- Course
- Institution
Samenvatting psychologie 1e bachelor
[Show more]
Seller
Follow
emmagyssels
Reviews received
Content preview
FBT – psychologieThema 1: het geheugen
Geheugen: elk systeem dat informatie codeert, opslaat en terughaalt.
Geheugen is een informatieverwerkingssysteem dat werkt om info te coderen, op te slaan
en weer terug te halen. Geheugensysteem krijgt informatie van zintuigen. Gedeelte ervan
wordt omgezet naar betekenisvolle patronen die kunnen worden opgeslagen voor later
gebruik.
Geheugenpatronen: grondstof voor gedachten en gedrag
Geheugen is meest nauwkeurig bij :
- Aandacht: aandachtig in les zitten
- Interesse: onderwerp dat je interesseert onthoud je beter
- Emotie: eerste kus met je lief
- Eerdere ervaringen: roddel van iemand
- Repeteren: leerstof dag voor examen herhalen
Informatieverwerkingsmodel
Bestaat uit 3 essentiële functies:
1) Info coderen
2) Info opslaan
3) Data terughalen
Informatie coderen
Coderen: omzetten van informatie in vorm die beste in geheugensysteem past
- Om info te coderen moet je eerst stimulus selecteren uit immense brij van prikkels.
Daarna moet je de onderscheidende kenmerken van die stimulus identificeren (bv:
als het een geluid is, is het dan hard/zacht/schel? En heb je dit al eerder gehoord?)
Wanneer je dit allemaal hebt uitgezocht plakken we een label/etiket op de ervaring.
- Verschillende stappen van het coderen gebeuren zo snel en automatisch dat we ons
er nauwelijks bewust van zijn.
- Codering wordt voortgezet gedurende het proces van elaboratie.
Elaboratie : nieuwe info koppelen aan reeds in je geheugen opgeslagen informatie,
betekenis geven aan nieuwe informatie waardoor je het beter kan onthouden.
Door informatie te elaboreren verlaagt men de kans op vergeten.
Informatie opslaan
Opslaan: gecodeerd materiaal voor langere tijd bewaren.
- Geheugen bestaat uit 3 delen/fases. In elk deel worden herinneringen gedurende
een bepaalde tijd en in een bepaalde vorm opgeslagen.
Informatie terughalen
Terughalen: lokaliseren & terug in bewustzijn brengen van informatie uit het geheugen.
- Juist gecodeerde herinnering kan in fractie van seconde teruggevonden worden en
naar het bewustzijn worden gebracht.
1
,FBT – psychologie
3 stadia van het geheugen
Sensorisch geheugen Werkgeheugen Langetermijn
geheugen (LGT)
Om informatie een permanente herinnering te laten worden, moet deze informatie deze 3
stappen doorlopen. Elk geheugenstadia heeft zijn rol in een proces waarbij sensorische
ervaring wordt omgezet in blijvend geheugenspoor met bepaald patroon en bepaalde
betekenis.
Sensorische geheugen
- Functie: sensaties net zolang vasthouden tot hersenen beslissen of het aandacht
verdient.
- Informatie blijft net lang genoeg hangen voor gevoel van continuïteit.
- Kort, niet langer dan een paar seconden.
Sensorische geheugens :
1) Iconisch geheugen : beelden
2) Echoïsch geheugen : geluiden
3) Tactiel sensorisch geheugen : tactiele stimulatie
4) Olfactorisch geheugen : geuren
5) Smaak-sensorisch geheugen : smaken
Let op, er worden géén betekenissen toegekend in het sensorisch systeem!!!
Werkgeheugen
Werkgeheugen: selecteert informatie uit sensorisch geheugen en verbindt die met items
die al in langetermijngeheugen (LGT) zijn opgeslagen.
- Tijdelijke buffer, hier onthoud je de naam van iemand die je net kent, of de woorden
die iemand net heeft gezegd.
- Verwerker van bewuste ervaringen
- Mentale werkplaats waar informatie wordt gesorteerd & gecodeerd, voor ze aan LGT
wordt toegevoegd.
- In deze werkplaats kunnen we spelen met ideeën & beelden die we uit LGT
terughalen =denken
- Informatie blijft gemiddeld 20-30sec in werkgeheugen, maar kan langer bij veel
moeite.
- Werkgeheugen is beperkt qua capaciteit, maar kan omzeild worden door chunking
en repeteren.
Repeteren : houdt informatie in het werkgeheugen en voorkomt dat concurrerende
nieuwe info de oude info uitwist.
Chunk : elk patroon of betekenisvolle eenheid van info die zich in het geheugen
bevindt.
Bijvoorbeeld : P A U Z E → 6 items, 1 chunk → zo belast je maar 1 v/d 7
plaatsen van het werkgeheugen en niet 6 aparte plaatsen
2
,FBT – psychologie
Theorie van verwerkingsniveaus
Hoe meer verbanden we leggen tussen oude en nieuwe informatie in werkgeheugen, hoe
groter de kans dat we deze info later kunnen terughalen → interactie: werkgeheugen – LGT
Langetermijngeheugen (LGT)
- LGT is enorm netwerk van onderling verbonden associaties.
- Gigantische capaciteit: alle ervaringen, gebeurtenissen, emoties, vaardigheden, …
worden hier opgeslagen.
Bestaat uit 2 afdelingen:
1) Procedureel geheugen: archief voor procedures van handelingen waarvan we
weten hoe we ze moeten verrichten (bv. met een fiets rijden, je aankleden, …)
= weten HOE
2) Declaratief geheugen: opslagplaats voor informatie over feiten die we kennen en
ervaringen die we ons herinneren
= weten WAT
o Episodisch geheugen: persoonlijke ervaringen – bevat mentale tijdlabels
(waarmee je kan vaststellen wanneer iets plaatsvond) en contextuele labels
(geven aan waar iets plaatsvond)
o Semantisch geheugen: elementaire betekenissen van woorden en
concepten (bv. betekenis van het woord kat)
Het procedureel geheugen werkt (eens je het kan) buiten bewustzijn, declaratief geheugen
is bewuste mentale inspanning.
Herinneringen
- Impliciet : niet met opzet in geheugen geprent, beïnvloeden gedrag
- Expliciet : met aandacht verwerkt, moeten we bewust terughalen
Semantisch geheugen (LGT-declaratief geheugen-semantisch geheugen) bevat zowel
expliciete- als impliciete herinneringen.
Procedureel geheugen (LGT-procedureel geheugen) bestaat vaak ( ≠ altijd) uit impliciete
herinneringen.
3
, FBT – psychologie
Oproepen van herinneringen
Herinneringscues: stimulus die herinnering in het bewustzijn brengt of bepaald gedrag
activeert (soms kan ook een geur, emotie, … cue zijn die je plots bij een ver vervlogen
herinnering brengt).
Als we iets willen zoeken in het LGT hebben we goede mentale herinneringscues nodig.
Kunnen we vergelijken met soort zoektermen zoals bij Google.
Alles begint bij de opslag: alles wat in het LGT wordt opgeslagen moet aan de hand van
een patroon/betekenis kunnen worden gearchiveerd.
1) Archiveren werkt het beste wanneer we nieuwe informatie (in WG) koppelen aan
reeds bestaande informatie =elaboratie.
Nog beter is om deze nieuwe info ook weer te koppelen aan reeds bestaande
informatie, zo ontstaat er een soort stad met veel toegangswegen die we op veel
manieren kunnen bereiken.
2) Betekenis toekennen aan informatie, en dit terwijl de informatie nog in het
werkgeheugen zit. Het LGT onthoudt de essentie van informatie maar meestal geen
exacte details.
Ophalen: herinneringsmethode waarbij je op basis van minimale cues eerder aangeboden
informatie moet reproduceren (bv. open vragen op examen)
Herkennen: herinneringsmethode waarbij iemand de aangeboden stimuli identificeert als
informatie die hem al eens eerder is aangeboden (bv. multiple choice examen)
De 7 zonden van ons geheugen
1) Vluchtigheid: LGT-herinneringen worden in loop van tijd minder sterk (uitzondering
op motorische vaardigheden). Voordeel: beschermingsmechanisme van het
geheugensysteem tegen overvloed van overbodige informatie.
2) Verstrooidheid: vergeten door gaten in de aandacht. De herinnering is niet uit je
geheugen verdwenen, maar het betekent dat je aandacht verslapte en je vervolgens
afdwaalde. Probleem is het terughalen van informatie of de oorspronkelijke
codering.
3) Blokkering: je kan bepaalde info niet terughalen uit geheugen. Meest bekende
vorm : ‘Tip-of-the-tongue-fenomeen’ =onvermogen om een woord te herinneren
terwijl je weet dat het in je geheugen is opgeslagen.
Blokkades worden veroorzaakt door interferentie: andere herinnering blokkeert de
toegang tot een item in het geheugen of blokkeert het proces van het terughalen.
Proactieve interferentie: oude herinnering verstoort het leren & herinneren van
nieuwe info.
Retroactieve interferentie: nieuw geleerde info verstoort het terughalen van eerder
geleerde info.
Voordeel: proces van blokkeren zorgt dat alleen de meest relevante info naar boven
komt en we niet overspoeld worden.
4) Foutieve attributie: geheugenfout waarbij herinneringen gekoppeld worden aan
verkeerd tijdstip, plaats of persoon.
5) Suggestibiliteit: verstoring van het geheugen, treedt op na (on)opzettelijke
suggestie.
Onderzoek van Loftus en Palmer: vervorming – misinformatie effect
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller emmagyssels. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.62. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
76669 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now