Samenvatting Volledige stof van het Infectie en Afweer tentamen
12 views 0 purchase
Course
Infectie en Afweer (FABA201)
Institution
Universiteit Utrecht (UU)
In dit document komt alle informatie naar voren wat is besproken tijdens de hoorcolleges, werkcolleges en practica. Alles hangt samen met elkaar en zorgt zo voor een goed overzicht van de stof.
De fysiologische functie van het immuunsysteem is bescherming & afweer tegen
besmettelijke microben. Maar niet alleen dit, ook biedt het bescherming tegen niet-
besmettelijke vreemde stoffen en producten van eigen beschadigde en kwaadaardige celen.
Echter heeft het immuunsysteem ook een downside, het kan namelijk zorgen voor
weefselschade & ziekte in sommige situaties.
De innate immuniteit (aangeboren
immuunsysteem) is de eerste lijn van
defensie tegen infecties en zorgen voor
verschillende essentiële functies die ons
beschermen tegen microben en weefsel
schade. Een van de grootste onderdelen van
het innate immuunsysteem zijn de epitheel
barrières.
De voornaamste oppervlak tussen de
omgeving en de gastheercel zijn de huid en de
mucosale oppervlakten van de darmen, de
longen en de urinewegen. Deze oppervlakten
zijn bedekt met een continue laag aan
gespecialiseerde epitheelcellen die veel
verschillende fysiologische functies uitoefenen,
zoals het voorkomen van het binnendringen
van de microben.
De beschermde functie van de epitheel barrière is voor het grootste gedeelte fysiek. De
epitheelcellen zitten aan elkaar vast met tight junctions waardoor er niks door kan dringen.
- De buitenste laag van de huid, gemaakt van keratine, zorgt ervoor dat microben niet
dieper in de epidermis kunnen penetreren.
- Mucus/ slijm bevat glycoproteïnes (mucins) en schakelt de microbiële infectie uit.
Naast de fysieke barrières (epitheel & mucus), zijn er ook chemische barrières die zorgen
voor de secundaire afweerlinie (wel van de first line of defense). Onderdeel van de
chemische barrière zijn:
- Reactieve zuurstof componenten (ROS);
- Enzymen in het bloed & lymfevocht
- Enzymen in traanvocht & speeksel.
Zodra pathogenen het lichaam zijn binnengedrongen, zal het te maken krijgen met de
second line of defense. Hieronder vallen fagocyten. Fagocyten zijn cellen wiens primaire
functie is om microben op te nemen & te vernietigen en het beschadigde weefsel te
verwijderen. De functionele response van fagocyten in de afweer bestaat uit enkele stappen:
- Werving van de cellen naar de plek van infectie;
- Herkenning van en activatie door de microben;
- Opnemen van de microben door middel van fagocytose;
- Vernietigen van de opgenomen microben.
,Door direct contact met elkaar en door het uitscheiden van cytokines, kunnen fagocyten met
elkaar communiceren en ook met andere cellen zodat de immuunreactie geactiveerd &
gereguleerd kan worden. De functie van fagocyten is erg belangrijk in het aangeboren
immuunsysteem, maar ook in de effector fase van het adaptieve immuunsysteem.
Neutrofielen zijn de meest voorkomende
circulerende witte bloedcellen & het hoofdceltype in
acute ontstekingsreacties. Neutrofielen worden in
het beenmerg geproduceerd en komen voort uit
precursors die ook zorgen voor circulerende
monocyten. De voornaamste functie van
neutrofielen is het opnemen van microben d.m.v.
fagocytose & het produceren van necrotische cellen
en deze worden dan vernietigd in fagolysosomen.
- Neutrofielen worden als eerste gerekruteerd
indien invasie van pathogenen en/of
weefselschade;
- Neutrofielen ruimen pathogenen/dode cellen
op door middel van lysosomale enzymen;
- Neutrofielen circuleren in het bloed;
- Neutrofielen migreren naar het weefsel bij infectie.
Het mononucleaire fagocyten systeem bevat circulerend cellen uit het beenmerg genaamd
monocyten, waarvan vele zullen veranderen in macrofagen wanneer het migreert in
weefsel. Daarnaast bestaat uit ook uit macrofagen die al aanwezig zijn in het weefsel. Alle
monocyten uiten het MHCII (class II major histocompatibility complex).
Macrofagen hebben een cruciale rol in het aangeboren en het adaptieve immuunreacties op
infecties en in het herstellen van beschadigd weefsel.
- Macrofagen scheiden cytokines uit die fagocyten aantrekken naar het beschadigde
weefsel/de plek van infectie;
- Macrofagen scheiden cytokines uit die zorgen voor activatie van het bloedvat-
endotheel;
- Macrofagen zorgen voor de activatie van T-lymfocyten;
- Macrofagen zitten ook in het weefsel als er geen infectie is;
- Macrofagen ruimen pathogenen/dode cellen op d.m.v. lysosomale enzymen;
- Macrofagen migreren naar het weefsel bij infectie;
- Macrofagen presenteren het opgenomen materiaal aan lymfocyten in de lymfeklieren;
- Monocyten circuleren in het bloed.
Macrofagen worden geactiveerd door het herkennen van veel verschillende soorten
microbiële moleculen, zowel als hostmoleculen die geproduceerd worden als reactie op een
infectie en beschadiging.
, Dendritische cellen zijn cellen die aanwezig zijn zowel het weefsel als in de circulatie. Ze
detecteren de aanwezigheid van microben & initiëren aangeboren immuunreacties.
Daarnaast vangen ze microbiële eiwitten om vervolgens te presenteren aan T-cellen om het
adaptieve immuunsysteem te activeren.
De meeste dendritische cellen zijn te vinden in lymfoïde weefsel (beenmerg, thymus, milt,
lymfeknopen).
- DCs presenteren het opgenomen materiaal aan lymfocyten in de lymfeklieren;
- DCs zorgen voor de activatie van T-lymfocyten;
- DCs circuleren in het bloed;
- DCs migreren naar het weefsel bij infectie;
- DCs zitten ook in het weefsel als er geen infectie is;
- DCs scheiden cytokines uit die fagocyten aantrekken naar het beschadigde
weefsel/plek van infectie’
- DCs scheiden cytokines uit die zorgen voor activatie van het bloedvat-endotheel.
Het aangeboren immuunsysteem wordt geactiveerd door het herkennen van een relatief
gelimiteerde set aan moleculaire structuren die of door de microben zelf worden
geproduceerd of worden weergegeven op het oppervlak van beschadigde of dode
gastheercellen. Deze moleculaire structuren worden herkend door pattern recognition
receptors (PRR). Dit zijn receptoren op het oppervlak van fagocyten en in het cytosol van
bepaalde cellen. PRRs kunnen aan twee verschillende structuren binden:
- Pathogen-associated molecular patterns (PAMPs): dit zijn moleculaire structuren
geproduceerd door microbiële pathogenen & zorgen voor de activatie van het
aangeboren immuunsysteem. Verschillende pathogenen uiten verschillende PAMPs,
waaronder: nucleïnezuren, eiwitten, celwandlipiden & carbohydrates.
- Damage-associated molecular patterns (DAMPs): dit zijn endogene moleculen die
worden geproduceerd/uitgescheiden door beschadigde of stervende cellen. Dit kan
het gevolg zijn van cel beschadiging na een infectie of door chemische toxines,
trauma’s of een groot bloed verlies.
Wanneer PRRs binden aan PAMPs & DAMPs wordt er een signaaltransductie pad
geactiveerd die de antimicrobiële ontstekingsfuncties van de cel laten uiten. Er zijn
verschillende soorten PRRs, waaronder:
- Toll-like receptors(TLR): PRR dat door veel celtypes wordt geuit en een groot
verscheidenheid aan PAMPs & DAMPs kan herkennen. TLRs worden gevonden op
het celoppervlak maar ook op
intracellulaire membranen &
kunnen dus microben op
verschillende cellulaire
locaties herkennen.
o Na het herkennen van
een microbieel ligand
zal er een
signaleringspad
geactiveerd worden
wat transcriptie factors
stimuleert om de cel
over te laten gaan op
ontstekings- en
antivirale reacties.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller wannabedoctor. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.42. You're not tied to anything after your purchase.
