Summary
Samenvatting Klinische psychologie
- Course
- Institution
Samenvatting klinische psychologie met alle notities van de lessen en het boek. Schooljaar .
[Show more]
Seller
Follow
romyvanherk1
Reviews received
Content preview
Inleiding Klinische psychologieDefiniëring
Kern van klinische psychologie = psychische problemen en stoornissen
Gezondheidsproblemen = klinische psychologie/ gezondheidspsychologie echt problemen ontwikkeling of
abnormaal gedrag vertonen is normale reactie op iets abnormaal: in zo’n geval spreek je niet van klinische
psychologie maar van gezondheidspsychologie
Definitie van Hoge gezondheidsraad:
De autonome ontwikkeling en toepassing van theorieën, methoden en technieken van de psychologie als wetenschap
in de bevordering van de gezondheid, de screening, psychologische diagnose en assessment van
gezondheidsproblemen en de preventie en interventie bij deze problemen bij mensen
Definitie van handboek:
De tak van de psychologie die zich bezighoudt met de beschrijving, de oorzaken en de behandeling van psychische
stoornissen om het geestelijk welzijn te bevorderen.
Met welk afwijkend gedrag houden we ons bezig?
- Meerdere stoornissen = steeds moeilijker te behandelen
- Je bekijkt psychische stoornissen heel breed
- Chronische stoornissen ga je niet meer aanpakken
- Complex probleem bekijk je met een multidisciplinair team
Normaal versus abnormaal
Onderscheid: Wat is afwijkend?
- Symptomen moeten aan een bepaalde voorwaarden voldoen
- Klachten moeten 2 weken aanwezig zijn
- De opsommingen van symptomen moeten kloppen
Nevid: 6 factoren
- Uitzonderlijk: opvallend en onconventioneel gedrag, bv dingen zien die er niet zijn
- Sociaal afwijkend: het overtreden van morele normen
- Foute perceptie/interpretatie: irrationeel/onbegrijpelijk gedrag, bv. stemmen horen
- Aanzienlijk emotioneel lijden: aanzienlijk lijden in de omgeving behoort hier ook bij
- Ongepast of contraproductief gedrag bv. niet meer functioneren als mama
- Gevaarlijk gedrag bv. gevaarlijk gedrag kan suïcide bevatten
Definitie psychische stoornis
Het gaat altijd om een combinatie van factoren waarbij
- Veroorzaakt lijden
- Tast functioneren aan
- Risico op dood, pijn, verlies vrijheid
DSM-5 = Een psychische stoornis is een syndroom, gekenmerkt door klinisch significante symptomen op het gebied
van cognitieve functies, de emotieregulatie en het gedrag van een persoon, dat een uiting is van een disfuncties in
psychologische, biologische of ontwikkelingsprocessen die ten grondslag liggen aan het psychisch functioneren.
Ze gaan gepaard met een significant lijdensdruk en beperkingen in het functioneren
Uitsluitende omstandigheden waarbij men NIET spreekt van een psychische stoornis
1. Een te verwachten en cultureel aanvaarde reactie op een bepaalde gebeurtenis
2. Langdurig deviant gedrag van politieke, religieuze of seksuele minderheden
3. Uitvloeisel van conflict tussen individu en maatschappij
4. Als er iets bewust gedaan wordt
,Culturele aspecten van afwijkend gedrag
- Abnormaal gedrag en psychische stoornissen kunnen in verschillende culturen anders geuit worden
o Bv. angst in westerse vs afrikaanse cultuur
- Mogelijks andere termen voor of andere invulling (symptomen) van psychische stoornissen
o Bv depressie in westerse vs oosterse cultuur
- Symptomen zijn soms erg gelijkend, ondanks culturele verschillen
o Schizofrenie
Belangrijk oog te hebben voor deze culturele verschillen
Modellen
Welke manier ze een diagnose stellen voor een cliënt
Statistisch model Medisch model Leermodel
Normaalverdeling Oorzaken stoornissen: Toegepast op patiënten
menselijke eigenschappen somatogeen of zonder duidelijke organische
Abnormaliteit = extreem psychogeenb stoornissen
hoge of lage scores Dit model hanteert Stoornissen ontstaan door
Continuüm = gemiddelde somatogeen verkeerd leerproces
en standaarddeviaties onderliggende Omgekeerde van medisch
Probleem: mechanismen model
- Waar is de grens van SD? Grens? Aantoonbare ziekte Schema:
- Niet alles is normaal of niet? - Geen stigmatiseren
verdeeld - Cliënt niet passief maar
- Geen onderscheid volgens Kritiek: actief = meedoen met zaken,
wel/geen lijden - Patiënt is passief = weinig zelf uitzoeken, ..
- Volgens deze visie zou je inbreng - Eigen verantwoordelijkheid
door heel hoog scoren - Geen duidelijke
afwijkend gezien worden onderliggende oorzaak Kritiek:
terwijl dat niet altijd zo is - Stigmatiserend bv ‘autist’ - Niet altijd bruikbaar
BV sporten gebruiken en daarop verder
baseren
Populatie
Epidemiologisch onderzoek
Kinderen, adolescenten, volwassen, ouderen, gezinnen waarin abnormaal gedrag voorkomt niet enkel stoornissen
maar ook chronisch, terugkerend disfunctioneren
Gevolgen Zelfdoding Geslacht Gewest SES Leeftijd
Ziekteverzuim 14% ooit en 4% Vrouwen vatbaarder Vlaams Lager Gem leeftijd is
Isolatie laatste jaar ernstig voor angst, gewest geschoolden 21. 18 – 24
Schadelijke aan gedacht depressie en significant frequenter het
gedragingen eetstoornissen beter dan mentale kwetsbaarste
Medische 4.3% ooit en 0.2% BRUS en problemen
aandoeningen laatste jaar poging Mannen vatbaarder WG
Druggebruik, zelfmoord voor
alcoholverslaving, zelfmoordgedachten
zelfdoding, … en pogingen
Prevalentie psychische stoornissen
- 33% psychisch onwelbevinden
- 18% reële kans op psychische aandoening
Belangrijke conclusie: psycho-emotionele toestand afgelopen decennium minder goed in vergelijking met 2001-2008
Risicofactoren
- Jongvolwassenen (18 tot 24 jaar) – student zijn
- Vrouwen met kinderen
- Alleen wonen of in eenoudergezin
- Sociale uitkering ontvangen en financiële onzekerheid
, Inleiding psychopathologie
Inleiding
Omschrijving en situering
Psychopathologie = “de wetenschap of studie van het geestelijk of psychisch lijden” “het geheel van psychische
stoornissen
Psychologie van het pathologische (syndroombenadering) = handboek
Pathologie van het psychische (symptoombenadering) = vandaag
Verhouding tussen de psychopathologie en psychiatrie:
- Wederzijdse beïnvloeding (kennis en kunde)
- In psychiatrie: het individu staat centraal (praktijk)
- In de psychopathologie: het algemeen geldende staat centraal (theorie)
Normaliteit vs pathologie
“we kunnen pas spreken van psychische stoornissen als ze vastgesteld zijn in alle continenten en door de eeuwen
heen”
Toch kennen stoornissen veel variaties; dit komt door:
- Pathogene elementen = algemene kenmerken van een stoornis die aanwezig moet zijn om er van te kunnen
spreken
- Pathoplastische elementen = tijd- en plaatsgebonden invloeden, zaken die er anders kunnen uitzien bv
de inhoud van wanen vroeger vs. nu bij de schizofrenie
Polaire/categoriale opvatting is niet goed hanteerbaar (zwart/wit). Dimensionale opvatting weerspiegelt de
werkelijkheid beter
Begrippen
Klinisch beeld = is het beeld dat direct door de arts of hulpverlener zichtbaar is
Prevalentie = frequentie van het voorkomen van een bepaalde aandoening op een specifiek moment binnen een
omschreven populatie oude en nieuwe gevallen totale populatiegroep
Symptoom (>< diagnostisch criterium) = ziekteteken of uiting, signaal, kenmerk van een pathologisch proces
- hoofdsymptoom = direct oriënterende functie
- bijsymptoom = niet uit zichzelf direct richtinggevend
Syndroom = is een groep van (dikwijls) samen optredende symptomen.
Diagnose (= descriptieve diagnose) = beschrijving van het voorkomen van symptomen en syndromen in de zin van
karakteristieke eigenschappen, en dit ongeacht de mogelijke verklaringen.
Differentiaal diagnose = reeks van een aantal diagnoses die kan gegeven worden aan éénzelfde klinische beeld.
Comorbiditeit = het samen voorkomen van 2 of meerdere verschillende stoornissen.
Etiologie = verkenning van factoren die de stoornis hebben veroorzaakt, uitgelokt, bevorderd of in stand gehouden.
Pathogenese = onderzoek van de wijze waarop deze factoren hun werking uitoefenen en tot deze stoornis hebben
geleid.
Prognose = een door onderzoek gefundeerde voorspelling van het mogelijk beloop van de stoornis, zonder en met
therapeutisch ingrijpen
Therapie = ontwerp en uitvoering van een interventie (op grond van diagnose, etiologie, pathogenese en prognose)
met het doel het pathologisch functioneren te doen verdwijnen, verbeteren of de gevolgen ervan te beperken
(revalidatie)
Ziektebesef = patiënt beseft dat er een ziekte is
, Ziekte-inzicht = patiënt heeft inzicht in de oorzaken, het verloop, de prognose en de behandeling
Classificatie
Betekenis van classificaties
Verschil classificatie en diagnostiek
Diagnostiek Classificatie
- Herkennen van zaken - Het is een middel
- Dubbele betekenis: proces en resultaat - Geen doel!
- Het is vrij om te doen - Je classificeert zelf ook voortdurend
Waarom classificeren?
- Als basis van elke wetenschap
- Belangrijke beslissingen te nemen
- Voorspellingen te maken
- Onderzoekspopulaties te onderscheiden
Pathologische verschijnselen ordenen
- Categoriale classificatie: psychische stoornissen worden onderverdeeld in
duidelijk afgebakende klassen, die elkaar niet overlappen.
- Dimensionale classificatie: psychische stoornissen worden gesitueerd op
een dimensie/continuüm (introversie-extraversie)
- Prototypische classificatie: psychische stoornissen worden onderverdeeld
naar de mate waarin ze gelijken op een prototypisch voorbeeld
DSM & ICD
American Psychiatric Association= Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-5)
bevat enkel psychische stoornissen.
Wereldgezondheidsorganisatie= International Classification of Diseases-11 (ICD-11) bevat
zowel psychische als somatische stoornissen.
Prototypische en categoriale classificatie van deze:
- Er is een grote variabiliteit bij individuen, die anderzijds ook veel kenmerken gemeen hebben
- Onderverdeeld naar de mate waarin ze gelijken op een prototypisch voorbeeld
- Beslissing wel of geen stoornis (categoriaal)
DSM
Het gaat om een combinatie van factoren, waarbij..
1 Veroorzaakt lijden
2 Tast functioneren aan
3 Risico op dood, pijn, verlies vrijheid
4 Duurt langere tijd en past niet meer in een normale reactie binnen een bepaalde context
Ordent stoornissen, geen mensen
Geen verklaring, puur beschrijvend
Gebaseerd op prototypische en categoriaal classificatiemodel
Geen mogelijkheid om ernst aan te duiden
We gaan ervan uit dat: afwijkend gedrag uiting is van onderliggende stoornissen en wordt veroorzaakt
door complexe interactie van aanleg en omgeving.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller romyvanherk1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $14.34. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
78998 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now