Hormonen zijn stoffen die door klieren worden gemaakt en uitgescheiden in het bloed. Via het bloed
doen zij elders in het lichaam hun werk. Hormoonproducerende organen zijn de Schilklier,
bijschildklieren, bijnieren, hypofyse, alvleesklier, zaadballen en eierstokken. De naam lymfeklieren is
eigenlijk onjuist: zij scheiden geen stoffen uit en zijn dus geen echte klieren.
De schildklier maakt het schildklierhormoon, FT4. De hypofyse zet de schildklier aan
tot het maken van FT4 met behulp van TSH: thyrodie stimulerend hormoon. Voor het
maken van schildklierhormoon is jodium nodig.
De bijnieren maken onder ander cortisol, bet belangrijkste corticosteroïd.
De alvleesklier maakt onder andere het hormoon insuline. Dit hormoon zorgt ervoor
dat de lichaamscellen glucose opnemen uit het bloed.
Hyperthyreoïdie
Als de schildklier te hard werkt, zal de stofwisseling in het lichaam toenemen. Dit is meestal
een auto-immuunziekte. Dan wordt gesproken van de ziekte van grave. Komt meestal voor
bij vrouwen. Antistoffen tegen de schildklier zorgen er gek genoeg voor dat de schildklier
harder gaat werken. Het FT4 in het bloed stijgt. De hypofyse zal dit aanvankelijk ongedaan
maken door minder TSH te maken. Zolang dat lukt, is het TSH verlaagd en het FT4 normaal.
De hyperthyreoïdie is dan subklinisch: er zijn geen klachten, uiteindelijk zal het FT4 toch
stijgen en krijgt de PT er last van.
Symptomen: het is moeilijk te herkennen. Begint met slecht 1 of enkele klachten, bvb alleen
vermoeidheid of een gespannen gevoel. Uiteindelijk kan door het stijgen van de
stofwisseling sprake zijn van gewichtsverlies, het snel warm hebben, trillen, overmatig
transpireren, angst, hartklopping en of diarree. Een deel krijgt ook last van de ogen zoals
lichtschuwheid of branderigheid, achter de ogen kan een zwelling ontstaan. Die de ogen
naar voren drukt. Dit heet exofthalmus of proptosis. Hoe dit ontstaat is niet bekend. Het
gezicht van PT krijg een typisch geschrokken uitdrukking. De ogen lijken dan groter dan
normaal. Anders dan je zou verwachten is de schilklier bij hyperthyreoïdie lang niet altijd
vergroot. Als dat wel zo is, wordt gesproken van struma.
behandeling: bij veel klachten kan de schildklier stil gelegd worden met een
schildklierremmer. Vervolgens wordt schildklierhormoon voorgeschreven. Dosering moet
heel nauwkeurig zijn en vindt plaats in microgrammen. Als deze behandeling niet lukt is het
geven van radioactief jodium een mogelijkheid. Dit mag niet tijdens zwangerschap en na de
behandeling mag een vrouw gedurende half jaar niet zwanger worden. Bijnaam voor deze
behandeling is ‘ de slok’. PT drinkt het radioactieve jodium namelijk op waarna de schildklier
gedeeltelijk wordt vernietigd. Deze behandeling heeft net iets te veel effect. In de jaren na
de behandeling ontstaat dan een hypothyreoïdie. Derde mogelijkheid is een operatie,
waarbij een groot gedeelte van de schildklier wordt verwijderd. Bij struma wordt eerder voor
deze behandeling gekozen. Ook na een operatie bestaat in de jaren die volgen een grote
kans op hypothyreoïdie als complicatie.
, Hypothyreoidie
Een traag werkende schildklier is nogal eens een bijwerking van de behandeling van
hyperthyreoidie. Afgezien daarvan is hypothyreoidie bijna altijd een auto-immuunziekte. Dit
is de ziekte van hashimoto. Komt voor bij oudere vrouwen. Hypofyse zal in het begin
proberen de schilklier extra te stimuleren door de aanmaak van extra TSH. Zolang dat lukt, is
het TSH verhoogd en het FT 4 normaal. Er zijn nog geen klachten. De hypothyreoidie is
subklinisch. Het FT4 zal dalen en de PT krijgt last. Bij de ziekte van hashimoto werkt de
schildklier op het laatst helemaal niet meer. Dat gaat dan nooit meer over.
symptomen: in het begin is het moeilijk te herkennen. Begint vaag. PT is bvb alleen moe,
uiteindelijk kan door het dalen van de stofwisseling sprake zijn van traagheid,
geheugenstoornissen, kouwelijkheid, obstipatie en of droge huid, de traagheid en de
problemen met het geheugen kunnen lijken op dementie. Ook kan er depressie zijn. Op veel
plaatsen in het lichaam kunnen koolhydraatachtige stoffen worden afgezet die water
vasthouden. Dit heet Myxoedeem, als dit in de stembanden gebeurt, wordt de stem hees
laag en krakerig. In de huidt leidt myxoedeem tot een opgeblazen, pafferig uiterlijk. Ook de
oogleden kunnen opzwellen. Myxoedeem kan leiden tot enige gewichtstoename.
Hypothyreoidie kan nog wel veel andere symptomen geven, zoals haaruitval ( vooral
wenkbrauwen). Omdat het lichaam probeert de schildklier harder te laten werken, kan net
als bij hyperthyreoidie struma ontstaan.
behandeling: komt meestal neer op het levenslang, nauwkeurig gedoseerd gebruiken van
schildklierhormoon.
Diabetes mellitus
Type 2
Het ontstaat vooral op volwassen leeftijd. Vetzucht komt tegenwoordig ook steeds meer bij kinderen
voor. Dit kan een verklaring zijn voor het feit dat DM type 2 steeds vaker op kinderleeftijd begint. De
lichaamscellen zijn niet gevoelig genoeg voor insuline: insulineresistentie. Erfelijke aanleg speelt
hierbij een grote rol. ( glucose ‘’ suiker’’ kan als gevolg hiervan niet goed vanuit het bloed in de cellen
terecht komen. Daardoor stijgt het glucose gehalte in het bloed: hyperglykemie. De diagnose
suikerziekte wordt gesteld door een aantal keer de bloedglucose nuchter te bepalen. Dit kan met een
gewone vingerprik.
Symptomen: In het begint valt het nauwelijks op, De diagnose wordt vaak bij toeval gesteld als het
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller zehraozmen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.64. You're not tied to anything after your purchase.