Samenvatting AZT 3, uitwerking colleges en leerdoelen HBO-V technische stroom FONTYS
20 views 0 purchase
Course
AZT (AZT3)
Institution
Fontys Hogeschool (Fontys)
Uitgebreide uitwerking van de colleges en leerdoelen van AZT 3. Er wordt met name ingegaan op het urinaire stelsel (anatomie/fysiologie), elektrolyten, zuur-basenevenwicht en infuusvloeistoffen.
Aangevuld met notities tijdens de lessen.
~ Geschreven door een recovery verpleegkundige die inmidde...
AZT 3
Samengevat
Inhoud
Les 4 en 5 - College uitscheiding 1 en 2 - Urinaire stelsel (incl. vochtbalans)..........................................................2
Les 6 - Water en infuusvloeistoffen......................................................................................................................18
,Les 4 en 5 - College uitscheiding 1 en 2 - Urinaire stelsel (incl.
vochtbalans)
3 functies:
- excretie – verwijderen van organische afvalstoffen
- eliminatie – lozing van afvalstoffen naar buiten
- homeostatische regeling van het volume en de concentratie opgeloste stoffen in het bloedplasma
reguleren van het bloedvolume en bloeddruk door:
o het volume van het water aan te passen dat met de urine verloren gaat
o het afgeven van erytropoëtine
o afgifte van renine
reguleren van de concentratie van natrium, kalium, chloride en andere ionen door te regelen
hoeveel er met de urine verloren gaat en door de concentratie van calciumionen te regelen
via de vorming van calcitriol
bijdragen aan het stabiliseren van de pH van bloed, door het verlies van waterstofionen (H +)
en bicarbonaationen (HCO3) in de urine te regelen
het behoud van waardevolle voedingsstoffen zoals glucose en aminozuren door te voorkomen
dat ze met de urine worden uitgescheiden
Activeren van vitamine D (college)
2 nieren functie: vorming urine
- liggen retroperitoneaal (achter het buikvlies)tussen 12de borstwervel en
3de lendenwervel
- elke nier is bedekt met vezelig nierkapsel en is verpakt in een zacht
kussen van vetweefsel + collagene vezels waardoor nieren opgehangen
zijn hierdoor wordt nierfunctie niet verstoord door de schokken en
plotselinge bewegingen
- nierpoort – plaats waar de ureter en de nierader uittreden en nierarterie
en nierzenuw binnenkomen
- nier is verdeeld in nierschors (niercortex) en niermerg (medulla)
- het merg bevat 6 tot 18 kegelvormige nierpiramiden het uiteinde van elke nierpiramide , de
zogenoemde nierpapil, steekt in de renale sinus uit (een interne holte).
- banden van schorsweefsel – columnae renales – lopen tussen aangrenzende nierpiramide naar de
renale sinus door
- in de nierpiramiden en de bovengelegen delen van de nierschors wordt de urine gevormd – binnen
elke nierpapil wordt de urine via buizen afgevoerd naar een komvormige holte = calix minor 4 of
5 calices minor vormen samen de calices majores, die beide samen een groot, trechtervormig
compartiment vormen = nierbekken deze zijn verbonden met de ureters
- urinevorming begint in de nierschors in structuren = nefronen
, bloedtoevoer naar de nieren
- 1200ml bloed door de nieren per minuut
- bloed toevoer door a. renalis (ontspringt uit de aorta)
- in renale sinus splitsing in takken die arteriae interglobularen renis van bloed voorzien – deze lopen
tussen de nierpiramiden naar buiten uit elk van deze kleine arteriën ontspringt een aantal
interlobulaire arteriën die de schors van bloed voorzien afferente arteriolen vertakken zich van
interlobulaire arteriën voeren bloed naar de capillairen van de afzonderlijke nefronen
- bloed stroomt weg van de nefron via efferente arteriole hierna stroomt het naar het capillairnet
rond de nierbuisjes = peritubulaire capillairnet (ligt rond de proximale en distale tubulus contortus) =
deze capillairnet is een route voor het opnemen af afgeven van stoffen die door dit gedeelte van de
nefron worden afgegeven of teruggeresorbeerd
- in corticale nefronen (bevinden zich grotendeels in de schors) en in de juxtamedullaire nefron (ligt
nabij het niermerg) neemt het bloed vanuit de peritubulaire capillairen een andere routen in
juxtamedullaire nefronen zijn de peritubulaire capillairen verbonden met de vasa recta = lange rechte
capillairen die evenwijdig lopen met de lis van Henle, diep in het merg – dankzij juxtamedullaire
nefronen kunnen de nieren geconcentreerde urine vormen
- bloed vanuit de peritubulaire capillairen en vasa recta komt een netwerk van venulen en kleine venen
binnen, die samenkomen in de interlobulaire venen – analoog aan de arteriële toevoer blijven
bloedvaten zich samenvoegen – zen monden uit in de v. arcuratae, interlobulaire venen en vv.
renales of niervenen
- arterieel: a. renalis (dex en sin)- takken van aorta
- veneus: v. renalis (dex en sin) – monden uit in vena cava inferior
- v. ovarica/v. testicularis links mondt uit in v. renalis
- v. ovarica/v. testicularis rechts mondt uit in vena cava inferior
het nefron = basale functionele eenheid in de nier
bestaat uit:
- nierlichaampje = lichaampje van Malpighi: een ronde structuur bestaat uit:
nierkapsel (kapsel van bouwman)
een komvormig compartiment dat een capillairnetwerk bevat = glomerulus
Het kapsel vormt de buitenste wand van het nierlichaampje en omgeeft de haarvaten van de glomerulus.
Een glomerulus =membraan vormt de wand van het kapel – deze membraan loopt door in een
gespecialiseerd dekweefsel dat de capillairen van de glomerulus omgeeft – de 2 dekweefsellagen zijn
gescheiden door de kapselholte , waarin de voorurine terechtkomt – deze holte mond uit in de nierbuis.
In het nierlichaampje worden water en
opgeloste stoffen door de bloeddruk uit de
capillairen in de holte van het omringende
kapsel geperst = filtratie hierdoor ontstaat
een eiwitvrije oplossing = voorurine – in de
voorurine zitten echte veel bestandsdelen,
zoals ionen, voedingsstoffen (glucose, verzuren
en aminozuren) deze stoffen moeten
teruggeresorbeerd worden.
Het dekweefsel dat de capillairen omgeeft
bestaat uit podocyten – deze hebben lange
cel uitlopers = pedikels – ze zijn gewikkeld
rond de afzonderlijke capillairen.
Een dikke basaalmembraan scheidt de
endotheelcellen van de capillairen van de
podocyten.
De capillairen in de glomerulus worden
gefenestreerd genoemd – hun
endotheelcellen bevatten poriën.
Om de ruimte in het kapsel binnen te komen
moet een opgelost deeltje zo klein zijn dat het
kan passeren: door de poriën van de
endotheelcellen + door de vezels van de basaalmembraan + door de filtratiespleten tussen de smalle
uitstulpingen van de podocyten.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Kirstn. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.40. You're not tied to anything after your purchase.
