Dwangstoornissen
Obsessief-compulsieve stoornis (OCD)
OCD is een angststoornis die zich kenmerkt door terugkerende obsessies, dwang (compulsie) of
beide. Een obsessie is een terugkerende gedachte die of een terugkerend beeld dat de betrokken
niet in de hand heeft. Een compulsie is een zich steeds herhalende gedragingen of mentale handeling
die de betrokkene tegen zijn zin in moet uitvoeren. De meeste compulsies zijn een reactie op een
obsessieve gedachte. De obsessies zorgen voor angst die ten minste ten dele kan worden verlicht
door het uitvoeren van dwangmatige rituelen. OCD komt bij circa 2 à 3 procent van de bevolking
voor.
Oorzaken OCD:
• Erfelijkheid → als je een familielid hebt met OCD, heb je zelf ook een grotere kans om de stoornis
te krijgen.
• Negatieve ervaringen → het meemaken van stressvolle of traumatische gebeurtenissen verhoogt
de kans op het krijgen van OCD, vooral als dit tijdens de kindertijd was.
• Aandeel van persoonseigenschappen → bepaalde persoonlijke eigenschappen kunne bijdragen
aan de ontwikkeling van OCD, zoals een grote behoefte aan controle of algehele
angstgevoeligheid.
• Hersenen → onderzoek laat zien dat mensen met OCD verschillende en vaak buitensporige
activiteit laten zien in de frontale hersenkwabben, vergeleken met mensen die geen OCD
hebben.
Behandelmethoden OCD:
• Blootstelling met responspreventie (BRP) → patiënten worden bewust gestimuleerd situaties op
te zoeken die obsessieve gedachten oproepen. Responspreventie is de poging om te voorkomen
dat het compulsieve gedrag zich openbaart. Door BRP leren mensen met OCD in de periode dat
ze hun compulsieve rituelen niet mogen uitvoeren, om de angst de verdragen die door hun
obsessieve gedachten worden opgeroepen.
• Cognitieve gedragstherapie → de cognitieve component behelst het corrigeren van verwrongen
denkpatronen.
• Antidepressiva van type SSRI → tot dit type geneesmiddelen horen onder meer fluoxetine,
paroxetine en clomipramine. Deze geneesmiddelen verhogen de beschikbaarheid van de
neurotransmitter serotonine in de hersenen. De effectiviteit van deze geneesmiddelen wekt de
indruk dat problemen met de overdracht van serotonine in de hersenen in sommige gevallen een
belangrijker rol spelen in de ontwikkeling van OCD.
Ondersteunen van mensen met OCD:
• Probeer de persoon uit ‘’zijn kot’’ te lokken, hem te stimuleren buiten te komen en deel te
nemen aan sociale activiteiten
• Het helpt vaak niet om mee te gaan in de dwang van de patiënt.
• Geef een compliment bij vooruitgang.
• Probeer de persoon niet op te zadelen met schuldgevoelens.
• Vraag aan de persoon zelf waarmee je hem kan helpen. Je kan de patiënt helpen reële doelen te
stellen en te bereiken. Je kan 1 symptoom kiezen en daaraan concrete doelen vastbinden om het
de baas te worden.
Morfodysfore stoornis
Mensen met een stoornis in de lichaamsbeleving zijn erg bezig met een ingebeeld of overdreven
uiterlijk defect. Daardoor hebben ze het idee dat ze lelijk of zelfs misvorm zijn. Ze kunnen urenlang
voor de spiegel staan en ondergaan soms zelfs ingrijpende of onaangenamen medische
, behandelingen. Morfodysforie wordt tot een obsessief-compulsieve stoornis gerekend omdat
mensen die eraan lijden geobsedeerd zijn door de vermeende tekortkoming en zich vaak gedwongen
voelen in de spiegel te kijken, of te vervallen in compulsief gedrag dat erop is gericht de
tekortkomingen weg te werken of te maskeren. Het is onbekend hoeveel mensen hieraan lijden.
Behandelmethoden morfodysfore stoornis:
• Cognitieve gedragstherapie
• BRP → doelbewust het ingebeelde gebrek in het openbaar laten zien, in plaats van het
camoufleren met make-up. Responspreventie kan bestaan uit het onderdrukken van pogingen
om in de spiegel te kijken.
Verzamelstoornis
Dwangmatig verzamelen wordt gekenmerkt door extreme moeite om afstand te doen van stapels
onnodige en schijnbaar nutteloze bezittingen, wat leidt tot persoonlijke stress of tot zo’n rommel dat
het iemands huis onveilig of zelfs onbewoonbaar maakt. Het kan conflicten opleveren wat betreft de
behoeften van gezinsleden en anderen, de persoon in kwestie kan zich onzeker voelen door het
verzamelen en bewaren van onnodige spullen en het kan de persoon in kwestie ontgaan dat
verzamelen een probleem is. Circa 2 tot 5% van de bevolking heeft een verzamelstoornis.
Oorzaken verzamelstoornis:
• Erfelijke factoren → genetische factoren spelen een belangrijke rol bij het ontstaan van de
verzamelstoornis
• Psychische factoren → besluiteloosheid is een opvallende eigenschap van mensen met een
verzamelstoornis en hun ouders, broers, zussen en kinderen.
• Omgeving → mensen met een verzamelstoornis geven vaak aan dat zich aan het begin van de
stoornis een psychotraumatische levensgebeurtenis heeft voorgedaan.
Behandelingsmethoden verzamelstoornis:
• Cognitieve gedragstherapie → veranderen van onjuiste overtuigingen over het verzamelen en
houden van spullen en het leren afstand te doen van spullen.
Het verschil met OCD:
• Geen indringende/ongewenste gedachten
• Geen rituelen om storende gedachten tegen te houden
• Fijne gedachten over de bezittingen
Gegeneraliseerde-angststoornis
Een gegeneraliseerde-angststoornis kenmerkt zich door een constant gevoel van onrust, nare
voorgevoelens en een verhoogde staat van lichamelijke arousal. Een excessieve angst of bezorgdheid
die zich niet beperken tot een enkel object, een enkele situatie of activiteit. De angst is moeilijk te
bedwingen en uit zich in rusteloosheid, hoge spierspanningen en schrikachtigheid.
Kenmerken gegeneraliseerde-angststoornis:
• Aanzienlijke emotionele onrust
• Aanzienlijke belemmering van het functioneren
• Vaak gepaard met andere psychische stoornissen
• Onrust, spanning
• Opgefokt, ongedurig gevoel, snel geïrriteerd
• Snel vermoeid zijn, slaapproblemen
• Concentratieproblemen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller evilegendal. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.77. You're not tied to anything after your purchase.