Summary
Samenvatting mens en maatschappij, semester 5
- Course
- Institution
sammenvattting aan de hand van cursus, powerpoint en externe video's
[Show more]
Seller
Follow
joranverhulst
Content preview
Samenvatting sociologie mens en maatschappijSociologie als wetenschap
Orde vinden in de chaos
Sociologie = de leer van de menselijke samenleving
Wat is sociologie?
1. Interactie tussen personen & sociale eenheden
2. Contextuele factoren die interactie bepalen
3. Gevolgen van interactie op menselijk gedrag
o Studie van mensen en hun gedrag in hun sociale omgeving
o Gedrag wordt gezien in relatie tot de heersende cultuur, de bestaande
maatschappelijke structuren en aanwezige machtsstructuren.
o Sociale omgeving in brede zin van het woord:
sociale verbanden, gezinsstructuren, religieuze verbanden, wetten, normen en
waarden, rolpatronen, culturele verbanden...
>> zie hoofdstukken
Sociologie is empirische wetenschap
De taak van de socioloog
Solioloog gaat nooit zoals psycholoog 1 op 1, men kijkt wel waarom gaan mensen nu meer
naar psycholoog dan vroeger
Socioloog wil de sociale werkelijkheid doorzichtig en beheersbaar maken.
De sociale problemen
= conflict tussen wat we willen en wat er gebeurt in de realiteit
Bv: discriminatie, voedselverspilling, klimaat, rascisme, kloof rijk – arm,…
De moeilijkheden die mensen ondervinden in hun persoonlijke en sociale leven hangen vaak
samen met de wijze waarop de samenleving is georganiseerd en functioneert.
Sociale
Joran Verhulst 5b
,Hulpmiddel om sociale problemen te begrijpen & aan te pakken.
Om van een sociaal probleem te spreken moeten verschillende voorwaarden vervuld worden:
1: sociale oorsprong
Het fenomeen moet zelf een duidelijke sociale oorsprong hebben. Fysische verschijnselen
zoals: aardbevingen, overstromingen beantwoorden niet aan dit criterium, maar het gebrek
aan voorzorgen tegen of hulp na natuurrampen wel.
Aardbeving >< gebrek aan hulp na natuurramp
2: bewustheid
Minstens een deel van de samenleving is zich bewust van het feit.
Min. een deel van de bevolking (bv. politici, orthopedagogen...)
3: beoordeling als onwenselijk
Bv: ‘klimaat’ = niet voor iedereen een problematiek
!! Vaak verschillende/tegenstrijdige probleemdefinities
4: verbetering is mogelijk
De overtuiging moet leven of groeien dat de feitelijke situatie door menselijk ingrijpen voor
verbetering vatbaar is.
Probleem oplossen of effecten verzachten
De positie van een socioloog: waardevrij?
Met waardevrijheid wordt bedoeld dat een socioloog bij zijn onderzoek zijn eigen idealen en
overtuigingen als het ware moet vergeten en de maatschappij als een soort onpartijdige
buitenstander dient te benaderen.
Naar objectiviteit streven is belangrijk
- Socioloog moet zich bewust zijn van zijn eigen waarden en normen
- Socioloog moet zijn eigen opvattingen expliciet kenbaar maken
- Socioloog moet nauwkeurig beschrijven hoe hij tot zijn bevindingen is gekomen.
De geschiedenis van de sociologie
Miljoenen jaar geleden is de mens in groep gaan samenleven om te overleven. Onze
voorouders, de jagers-verzamelaars, vormden kleine sociale eenheden, waarbinnen vormen
van samenwerking ontstonden. Ongeveer 10 000j geleden zijn mensen op vaste plaatsen
gaan leven en zijn ze overgegaan tot de ontwikkeling van landbouw. Dit gaf al veel meer
sociale complexiteit. Er moesten tempels en irrigatiesystemen gebouwd worden er waren
steeds meer rollen nodig. Zoals architecten en handelaars.
Sindsdien is de maatschappij steeds sneller geëvolueerd en complexer geworden.
Ondanks het feit dat de sociologie de jongste menswetenschap is, wordt reeds lang over
sociale problemen en de samenleving nagedacht
Oudheid:
Focus op overleven, kleine groepjes, organiseren van het eten vinden
Joran Verhulst 5b
, - Griekse filosofen zoals plato en aristoteles bogen zich reeds lang voor het begin van
onze jaartelling over sociale vraagstukken van hun tijd.
Enkele merkwaardighe overeenkomsten van de filosofen over de studie van het
samenleven.
- Elke samenlevingsorganisatie is afhankelijk van een binden normenstelsel voor de
leden van de samenleving.
- Elke gemeenschap streeft bepaalde doelstellingen na, waardoor er per definitie een
bepaalde organisatievan de samenleving dientte gebeuren.
- Beide filosofen gaan uit van een hierarchisch georganiseerde samenleving. (rangorde
van sociale posities, gebasseerd op arbeidsdifferntiatieà
‘normen’ en ‘organisatie’ zijn nog steeds basisbegrippen. Het zijn de twee belangrijkste
componenten van een groep, samenlevingen of maatschappij.
Industriële revolutie:
De industriële revolutie is de overgang van handmatig naar machinaal vervaardigde
goederen die gepaard ging met grootschalige organisatorische en sociale veranderingen.
Dit was de doodsteek voor de ambachtelijke huissindustrie, de vlucht van het platteland
naar de satd, levensomstandigheden van de kleine man worden drastisch gewijzigd,
religieuze aarden en normen die de maatschappelijke leven bepaalden worden vervangen,…
De samenleving verkeerd in crisis! Men spreekt over een ‘crisis in de maatschappij’
Als er in de samenleving in snel tempe zaken blijven wijzigen, die lijden tot een totale
gedaanteverwisseling. Daarbij kunnen spanningen en conflicten ontstaan tussen
verschillende samenlevingsgroepen die verschillende/tegengestelde belangen hebben.
Het is in deze turbulente periode dat de zelfstandige wetenschap ‘sociologie’ het licht ziet.
Ze wordt dan ook crisiswetenschap genoemd.
Sociologie dient orde te scheppen in de chaos.
Het belangrijkste kenmrerk van deze veranderingen, die we onder 1 noemer kunnen vatten
als ‘modernisereing’, is dat de samenleving van dan af doelbewust wordt georganiseerd.
Voor het eerst moest de mens zijn eigen samenleving bewust organiseren, wilde hij niet het
gevaar lopen blindelings een onvoorspelbare toekomst tegemoet te gaan. Voor het eerst
stelde hij zich vragen over de aard van de maatschappij, die zicht plotseling op een heel
vreemde manier manifesteerde.
Hoe is de scoiologie bestaan?
Pas in 1838 werd voor het eerst het woord ‘sociologie’ gebruikt.
- August comte: was grondlegger van de sociologie als zelfstandige wetenschap
- Emile Durkheim: beklemtoonde in “les règles de latr methode siciologique” dat
‘sociale feiten verklaard moeten worden door andere sociale feiten’. Stelde dat
sociale leven bestuurd moet worden door zelfstandige menswetenschap.
Pas in de loop van de 20ste eeuw werd de sociologie algemeen erkend als een volwaardig,
zelfstandige wetenschap.
Joran Verhulst 5b
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller joranverhulst. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.96. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52510 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now