Thema 6 Ecologie en duurzaamheid – incl. afbeeldingen die je moet leren
Biologie voor jou (bvj) Boek 2B havo/vwo
Release 8.1 isbn: 9789402072792
Basisstof 1 t/m 6
Extra stof 7 en 8
Basisstof 1 Organismen en hun omgeving
Wat heeft invloed op • Biotische factoren: invloeden afkomstig van de levende natuur, bijv. soortgenoten,
organismen? roofdieren, ziekteverwekkers.
• Abiotische factoren: invloeden afkomstig van de levenloze natuur, bijv.
bodemgesteldheid, licht, regenval, temperatuur, wind, zuurstofgehalte van de lucht.
Voorbeelden
Roodborstje
Beschrijf de niveaus van • Organisme (individu): een levend wezen.
de ecologie. • Populatie: een groep organismen van dezelfde soort die in een gebied met elkaar
samenleven.
• Ecosysteem: een bepaald gebied met alle erin levende organismen, waarbinnen de
biotische en de abiotische factoren een eenheid vormen.
– levensgemeenschap: alle populaties in het ecosysteem
– biotoop: het geheel van abiotische factoren in het ecosysteem
• Biosfeer: het deel van de aarde (en de lucht eromheen) waar leven mogelijk is.
Geef in een ecosysteem • Biomassa: de totale hoeveelheid energierijke stoffen in een organisme.
de voedselrelaties aan. • Voedselketen: een reeks soorten, waarbij elke soort een voedselbron is voor de
volgende soort.
– Elke voedselketen heeft een plantensoort als eerste schakel.
• Voedselweb (voedselnet): het geheel van voedselrelaties in een ecosysteem.
– In een voedselweb lopen allerlei voedselketens door elkaar.
• Accumulatie: ophoping van stoffen in elke volgende schakel van een voedselketen.
Snappen:
Voorbeeld
voedselketen +
Voedselweb
En de piramide van
biomassa
, Niveaus van de
biologie:
Basisstof 2 Voedselrelaties en kringlopen
Beschrijf groepen • Producenten: leveren het voedsel voor alle andere organismen.
organismen in de – Planten zijn producenten. In de groene delen van planten vindt fotosynthese plaats.
kringloop van stoffen. • Consumenten: eten de stoffen die door planten zijn gemaakt.
(5 begrippen + uitleg) – Consumenten van de eerste orde worden gegeten door consumenten van de tweede
orde, en die weer door consumenten van de derde orde, enz.
– Tot de consumenten behoren planteneters, vleeseters, alleseters en afvaleters.
– Dieren zijn consumenten.
• Reducenten: ruimen de dode resten van organismen op.
– Hierdoor komen er weer mineralen vrij voor de producenten.
– Bacteriën en schimmels zijn reducenten.
• Biologisch afbreekbaar afval: afval dat door reducenten (bacteriën en schimmels) kan
worden afgebroken.
– afvalresten van planten, dieren of mensen, bijv. bladeren, broodkorsten, fruitschillen,
papier, uitwerpselen
• Niet-biologisch afbreekbaar afval: afval dat niet door reducenten kan worden
afgebroken.
– Alleen de mens zorgt voor niet-biologisch afbreekbaar afval, bijv. batterijen, glas,
metaal, verpakkingen van plastic
Kringloop stoffen +
water snappen:
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller merel3P. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.35. You're not tied to anything after your purchase.
