Summary
Samenvatting Pedagogische Filosofie (MBR20A)
- Course
- Institution
Het is een samenvatting van de powerpoints en lessen.
[Show more]
Seller
Follow
ann-sofievanparijs
Reviews received
Content preview
PEDAGOGISCHE FILOSOFIETijdens examen leg je een blokje van de gehele toren uit maar het is belangrijk dat je kan
verwijzen naar al de andere blokjes daaronder en boven. Het verband is dus ZEER
belangrijk! Probeer daarnaast ook te linken met de actualiteit of de jeugdprofessionals
1. INDIVIDUALISME EN HET (ON)AFHANKELIJKE INDIVIDU
belang van onafhankelijk en afhankelijk individu tonen
spanningen tussen het onafhankelijke en afhankelijke individu (macro)
VRAGEN
wat is het onafhankelijke individu?
… (aanvullen)
2.1 INTRODUCTIE
we maken zelf veel keuzes
dit was niet altijd zo
o bijvoorbeeld
vroeger: vader muziekplaten vernielt want ‘dat hoef je niet te luisteren’
nu: je kiest zelf wat je luistert op spotify, ouders zijn niet eens op de hoogte
voordeel: verdienstemodel = je hebt er voor gewerkt, topper
nadeel: schuldmodel = het is je eigen schuld, loser
niets met mis omdat je deze keuzes zelf maakt (of toch niet)
niet altijd van toepassing
o bijvoorbeeld
- je vermoord iemand omdat je kind ontvoert is
- je bent ontoerekeningsvatbaar
bijvoorbeeld artikel: Verhulst en CEO’s
Ieder heeft een eigen wereldbeeld. Hij is van mening dat talent en hard werken steeds
beloond wordt. Hij zegt dat ‘geluk’ hier geen rol in speelt. Dit is een bepaald wereldbeeld.
bijvoorbeeld: korfbal – voetbal
Je kan bepaalde talenten hebben maar sommige worden nu eenmaal meer gewaardeerd
dan andere talenten. Een voetballer verdient sneller en meer geld dan een korfballer.
Ook al hebben ze toch even veel talent.
2.2 HET ONAFHANKELIJKE SUBJECT / INDIVIDU – INDIVIDUALISME
vandaag: vanzelfsprekend dat we zelf keuzes maken, dat we onafhankelijk zijn
= keuzesamenleving (bv. carrière, muziek, partner, school, …)
toch wordt er een beeld gevormd en dus een afweging met vele argumenten
o zwakte: te veel leunen op andere
uitzondering in de geschiedenis dat we zoveel kunnen beslissen
,2.2.1 DESCARTES EN DE ONTDEKKING VAN HET SUBJECT
‘vader van de moderne filosoof’
breukfiguur
o hij zorgt voor een breuk met geloof en traditie als fundament van keuzes
o ‘iedereen heeft recht op onafhankelijkheid en dus zelf keuzes maken’
o bijvoorbeeld: hoofddoekdebat: ik draag een hoofddoek omdat…
- ik het moet van mijn strenge ouders
- het een eigen keuze is
Descartes wereld: vooruitgang in de wetenschappen maar niet in de filosofie
niet de boeken geloven maar zelf gaan zoeken naar de waarheid
o Vesalius – geneeskunde: lijken onderzoeken, zelf op tocht gaan
o Copernicus – astronomie: zelf onderzocht dat de zon centraal staat ipv aarde
o Descartes – wiskunde: opzoek gaan naar zekerheden
o Descartes – filosofie: twijfelexperiment
= zoektocht naar zekerheden door aan zoveel mogelijk twijfelen
niet vertrouwen op de traditionele kennis (boeken, geloof, …)
niet vertrouwen op zintuigelijke kennis (bedriegen ons - stok in water)
niet vertrouwen op ideeën (wat we denken is niet altijd waar)
niet vertrouwen op het bestaan van God
ik denk dus ik ben, ik besta
(uiteindelijk twijfels uitschakelen door te bewijzen dat God bestaat enz.)
gevolgen twijfelexpermiment
individualiteit – individualisme
o kijk 2.2.2
rationalisme met universalisme als gevolg
o rationalisme: de rede / ons denkvermogen
wij mensen hebben allemaal hetzelfde soort denken, iemand anders
hetzelfde boekje lezen dan komt die persoon tot dezelfde uitkomsten
volgens Descartes
o universalisme: iets dat geldig is overal ter wereld en in de tijd
antropocentrisme
o de mens staat centraal tav god en tav de wereld, hij is meester en leider
subject – object
o de wereld staat buiten ons (‘objectieve positieve wetenschappen’)
o subject (ikje) - object (al de rest buiten ik, zelfs het lichaam)
o positief = je baseert je op basis van feiten, vaststellingen
o vlak na dat hij het ikje heeft gevonden, geloofde hij snel wel terug in God
enzo, puur voor het experiment twijfelde hij
wetenschappers hebben elk hùn bril
ook srw’ers: je moet niet objectief leren kijken, er is geen juist en fout
het haalt niet uit om het object (persoon) door 1 bril te zien
,2.2.2 INDIVIDUALISME
• centrale vraag
wie ben ik? beeld: er bestaat een ‘ik’, en dat gaat de wereld ontdekken
• neutrale betekenis
individu kiest/handelt vanuit zichzelf (weliswaar met info van buitenaf, maar de
handeling gaat uit van een onafhankelijk individu), je maakt zelf keuzes
• waarde geladen betekenis
individualist/egoïst houdt geen rekening met een ander, steeds (of
overwegend) kiezen voor het eigenbelang
!! deze betekenis gebruiken we niet in dit vak
• ‘ik denk, dus ben ik’
alleen op de wereld: dat geeft echte waarheid, want descartes betwijfelde ook de
traditie
ook in alledaagse beeld: ‘denk er nog maar eens goed over na, zonder je
maar even af’
leidt tot universalisme: denken maakt zich los van je cultuur en historische
bepaaldheid, en zou zo voor iedereen tot hetzelfde resultaat moeten leiden
• zelf kunnen kiezen, ook nieuwe wegen kunnen opgaan
2.2.3 POSITIEVE EN NEGATIEVE GEVOLGEN INDIVIDUALISME
positief
• individualisme = basis van …
• verlichting
• ‘sapere aude’ = durf te denken
• Kant: ‘De verlichting is de uitweg / de vluchtweg, van mensen uit hun
onmondigheid waar ze zelf schuldig aan zijn’
• mensenrechten
• je moet zelf dingen kunnen beslissen
• enorm populair heel snel (individualisme)
• enorme ontwikkeling door zich los te maken van verstikkende tradities
• ontwikkeling op vlak van vele wetenschappen en economie
• visie op de mens als vrij van anderen (>< lijfeigenschap, slavernij,
onderdrukkende staat,…) gaf ‘taal / woorden’ aan al lang ervaren
onrechtvaardigheden
, 2.2.3.1. HET ONAFHANKELIJKE INDIVIDU TEN TOP
tonen hoe dominant / belangrijk dat is in onze samenleving
• Ayn Rand, Atlas Shrugged (De kracht van Atlantis)
• neo-liberaal economisch model
= overheid en etc. weinig mogelijk bemoeien
• er wordt een utopie geschetst
• voor wat hoort wat (in elke relatie)
• het leven is een onderhandeling
• invloed tot in de hoogste beslissingsorganen
• De foto is gemaakt bij het White House, president Georges staat links als
tweede. De middelste is Alan Greenspan, die dag werd hij benoemd tot
voorzitter van de centrale bank. De vrouw naast Alan is Ayn Rand. Zij is
voorstand voor de vrije markt, bij haar leunt het dicht bij egoïsme (voor wat,
hoort wat).
• PoMo (Zygmunt Bauman, Liquid Modernity)
• vandaag stellen individuen zelf hun identiteit samen
• er zit geen vaste structuur meer in culturen: mensen veranderen vaak van
culturele identiteit
• vloeibare identiteiten
• sinds jaren ’60-’70: op zoek naar je authentieke, innerlijke ‘ik’: die staat los van
tradities
2.2.3.2 KRITIEK OP HET INDIVIDUALISME
negatieve gevolgen
• individuele keuzes geven ver – antwoord – elijkheid
individuele verdienstemodel = individuele schuldmodel
keerzijde van dezelfde medaille
• keuzesamenleving geeft keuzestress en keuzevermoeidheid
keuzestress = kiezen is verliezen
keuzevermoeidheid = heel de tijd keuzes maken
• in discrediet brengen van ‘traditie’, ‘gewoonte’, ‘afhankelijkheid van het individu’
cf. actuele heropleving conservatisme: weg was voorbereid
• het moderne Europese denken ziet zijn eigen culturele bepaaldheid niet
• maakt universalistische aanspraken
• voorbeeld: wat is de echte mens? volgens dit moderne individualisme
de ‘naakte’ mens, namelijk gestript van zijn culturele en historische
bepaaldheid, niet beïnvloedt door culturele en historische zaken, de
pure essentie en die essentiële mens is altijd en overal dezelfde
• = liberalisme
• ↔ communitarisme
• waar ze dit nog niet zien (traditie nog een grote greep laten hebben op de
mens), moeten ze hier van overtuigd worden: kolonisatie als
‘beschavingsverhaal en als bevrijdingsverhaal’.
• achter kolonisatie zat meer o.a. christelijk messianisme en materiele
plundering dus mensen mochten de kolonisatie niet zelf kiezen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ann-sofievanparijs. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.57. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52510 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now