Samenvatting Integratievak Staats- en Bestuursrecht | Cijfer: 8,5 | Alle Hoor-/Werkcolleges
1 view 0 purchase
Course
Integratievak Staats- en Bestuursrecht (660451B6)
Institution
Tilburg University (UVT)
Gedetailleerde samenvatting van alle hoor- en werkcolleges. Alle colleges bijgewoond en aantekeningen gestructureerd genoteerd. Heb zelf een 8,5 gehaald met deze samenvatting. Inclusief alle uitwerkingen van de werkcolleges.
Integratievak Staats- en Bestuursrecht
Alle aantekeningen – hoor- en werkcolleges
,Integratievak staats- en bestuursrecht – HC 1
- Wie is de overheid?
- De internationale dimensie van het Nederlands bestuursrecht. Wordt het Nederlandse
bestuursrecht alleen bepaald door de nationale wetgever? Aan welke eisen moet het
Nederlandse bestuursrecht voldoen volgens het EU-recht?
Vandaag bespreken wij
1. Hoe het integratievak organisatorisch in elkaar zit
2. Waarom staatsrecht en bestuursrecht belangrijk zijn en waarom ‘integratie’ nodig is
3. In welke mate het Europese recht invloed heeft op ons systeem van het publiekrecht
en de bestuurlijke organisatie
- Jurisprudentiebundel mag meegenomen worden naar het tentamen!
VB: Turkse coup juli 2016
- Tegengestelde reacties media
VB: Trump en extreemrechts
- Kritiek in VS op toespraak Trump is vrijwel één; komt – met uitzondering van
extreemrechts – uit alle politieke hoeken
- Moraal hoogste (staats)functionaris belangrijk
Democratische rechtsstaat: uitgangspunten
- Twee-eenheid, zie boek Burkens/Kummeling (boek Staatsrecht) rechtsstaat
bestaat niet zonder democratie en vice versa
1. Wil meerderheid is doorslaggevend (draagvlak)
2. Tenzij elementaire belangen van individuen en minderheden in het geding zijn
grondrechten
3. Het recht is de ware soeverein legitimatie van gezag
4. Vrije verkiezingen, onafhankelijk parlement, open debat
5. Vrije en onafhankelijke rechtspraak
Turkije en de democratische rechtsstaat
- Belangen van minderheden (Koerden, politieke tegenstanders) zijn in verdrukking
- Niet het recht maar macht (van Erdogan) dreigt te heersen
- Onafhankelijk parlement, open debat en onafhankelijke rechtspraak steeds meer
bedreigd
Trump en de democratische rechtsstaat
- President is hoogste ambt dat door weinig externe machten wordt begrensd.
Begrenzing macht is wezenlijk in rechtsstaat: stelt eisen aan persoon en aan ethische
opvattingen van President
- Door aanhoudend afgeven op gevestigde nieuwsmedia (“fake news!”) is open debat
in gevaar
- Belangrijkste centrale instituties zijn evenwel nog niet in gevaar: parlement, media,
rechtspraak en uitvoerend apparaat functioneren adequaat
De rol van het recht
- Uitgangspunten waarop elke rechtsopvatting in een democratische rechtsstaat dient
te steunen:
, 1. Regels die de opzet en de legitimatie van de overheidsorganisatie betreffen zijn
van groot belang legitimerende functie van het recht
Legaliteit, grondrechten, machtsverdeling
2. Regels die de positie van burgers beschermen moeten in acht genomen worden
waarborgende functie van het recht
Grondrechten, burgerrechten, behoorlijk bestuur, onafhankelijke rechtspraak,
rechtsbescherming
- Aan 1 en 2 wordt getornd als recht louter als instrument wordt gebruikt (instrumentele
functie van het recht – overheid maatregelen nemen om algemene uitgangspunten in
de werkelijkheid van alledag te doen realiseren, hoger gelegen doel verwezenlijken in
de concrete situatie), enkel als voertuig van voluntaristisch beleid balans tussen
legitimerende, waarborgende en instrumentele functie is noodzakelijk
Belang integratie staats- en bestuursrecht
Schlössels/Zijlstra, p. 11-12:
- Bestuursrecht recht voor het bestuur grondslag voor bestuursoptreden
(constitutionele beginselen, Grondwet, wetten)
- Bestuursrecht recht van het bestuur instrument voor de uitoefening van
bevoegdheden (besluiten/handelingen)
- Bestuursrecht recht tegen het bestuur waarborgen voor burgers tegen
bestuursoptreden (rechtsbescherming, a.b.b.b. etc., maar ook grondrechten)
- Bestuursrecht dus niet alleen bijzonder bestuurswettenrecht en Awb-recht.
Ook noties uit staatsrecht direct van belang: beginselen van democratische
rechtsstaat. Elke bestuurshandeling dient te getuigen van de waarden en normen van
de democratische rechtsstaat
Essentie in staats- en bestuursrecht
- Combinatie van legitimerende functie, waarborgfunctie en instrumentele functie leidt
tot volgende kernvraag, waar het in het bestuursrecht (in ruime zin) om gaat:
Wie [1] mag [2] onder welke voorwaarden [3] publiekrechtelijk relevante [4]
zeggenschap [5] uitoefenen?
1. Wie? = instantie die geldt als overheid, wetgevend orgaan of
bestuursorgaan
2. Mag? = grondslag en aard taak en/of bevoegdheid van betreffende
overheidsorgaan
3. Voorwaarden? = grenzen taak en/of bevoegdheid
4. Publiekrechtelijk relevant? = regels publiekrecht bepalend
5. Zeggenschap? = openbaar gezag of publieke taak
1. Wie?
- Vraag van overheidsorganisatie
Steunend op wettelijk voorschrift, a.v.v. iedereen mag/moet weten wie
overheid is
Lichamen bv. Staat, provincie, gemeente, waterschap, openbare lichamen
voor bedrijf en beroep, andere
Organen als onderdeel van lichamen, bv. wetgever, regering, minister,
College van B&W, raad, College van GS etc.
Zelfstandige bestuursorganen zie definitie art. 1 Wet ZBO
o Soms eigen rechtspersoonlijkheid gekregen
, 2 en 3. Mag onder welke voorwaarden?
- Grondslag/aard bevoegdheid
Steunend op (grond)wettelijke regels (a.v.v.) inzake attributie (nieuwe
bevoegdheid) en delegatie (reeds bestaande bevoegdheid) iedereen moet
weten wat overheid mag
Onderscheid bestuur en regelgeving
- Regulering bevoegdheid
Steunend op wettelijke (a.v.v.) bevoegdheidsomschrijving
Begrensd door (internationaal) constitutioneel recht
Begrensd door ongeschreven a.b.b.b. en a.b.b.w.
4. Publiekrechtelijk relevant?
- Publiekrechtelijke rechtshandelingen besluiten i.d.z.v. art. 1:3 Awb
- Privaatrechtelijke overeenkomsten ter bereiking publiek doel geen volledige
partijautonomie overheid
- Overeenkomsten omtrent uitoefening publieke bevoegdheid publiekrecht of
privaatrecht?
- Feitelijke handelingen overheid ten dienste van algemeen belang
Bevoegdhedenovereenkomst: belastinginspecteur heeft bevoegdheid om te innen
(publiekrechtelijk) omtrent de van de wet gekregen bevoegdheid maakt afspraak met
burger dat hij op een bepaalde wijze van de bevoegdheid gebruik zal maken
*NB: fiscaal compromis met Guus Hiddink
5. Zeggenschap?
- Openbaar gezag vaststelling wetten, nemen van ‘besluiten’ = bevoegdheid
- Publieke taak handelen buiten openbaar gezag maar in algemeen belang
Taakomschrijving biedt minder voorspellende waarde over wat de overheid ons kan aandoen
dan bevoegdheidsomschrijving, is ruimer.
Indeling van de cursus
- Overheidsorganisatie, HC 1-2 en WC 1
- Publiekrechtelijk optreden overheid, HC 3-4, WC 2-3
Bevoegdheid, regulering bevoegdheid
Bestuur en regelgeving
Besluiten
- Privaatrechtelijk optreden overheid, HC 5, WC 4
Beleids- en bevoegdhedenovereenkomsten
Deelname particulieren aan openbaar bestuur
- Burgers en de overheid, HC 6, WC 5
Kenbaarheid van regels en beleid
Relatie burger tot bestuur
Democratische vertegenwoordiging
- Responsiecollege
Doorwerking Europees recht
EVRM-recht
- Recht van het EVRM op deelterreinen van het bestuursrecht, bv.
Art. 3,5 en 8 (recht op ‘family life’) EVRM in het Vreemdelingenrecht
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller JepvdBrink. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.66. You're not tied to anything after your purchase.
