Boek: Bestuursrecht: ISBN 9069.
Bestuursrecht Hogeschool Utrecht Rechten vak bestuursrecht 1e jaar
samenvatting van H1 H2 H3 H4 H5 H6 H7 H8 H9 H10 H13 H14.1, 14,2, 14,3 & H15.1 15.2
Deze hoofdstukken zijn belangrijk voor het tentamen op de Hogeschool Utrecht voor bestuursrecht leerjaar 1
Hoofdstuk 1 inleiding bestuursrecht
1.2 bestuursrecht
Het bestuursrecht bevat de regels die de overheid nodig heeft om te kunnen en
mogen besturen, de normen voor het overheidsbestuur die bij het besturen in acht
moet worden genomen en de regels die de burger nodig heeft om tegen dit besturen
te kunnen optreden.
1.4 materieel en formeel bestuursrecht
Het materieel bestuursrecht bevat rechtsnormen waarin voor burgers en
bestuursorganen aanspraken of verplichtingen zijn opgenomen.
Onder formeel bestuursrecht verstaat men de procesrechtelijke regels die de burger
nodig heeft om tegen het optreden van de overheid iets te ondernemen.
1.5 bronnen van bestuursrecht
Internationaal recht
De nationale wetgeving
Jurisprudentie
Ongeschreven bestuursrecht ≠ gewoonterecht
Bestuursrechtelijke wetten in formele zin zijn wetten die door de regering en de
Staten-Generaal zijn gemaakt.
1.6 kenmerken van het bestuursrecht
Legaliteitsbeginsel, houdt onder andere in dat bevoegdheden en rechten van de
overheid om op te treden in de wet zijn terug te vinden. De bevoegdheid om als
overheid te handelen mag slechts zover de wettelijke regels en rechtsbeginselen dit
toestaan.
Instrumenten die de overheid heeft om gebruik te maken van die macht staan in een
op democratische wijze tot stand gekomen wet.
De overheid die de burgers verplichtingen kan opleggen, is daartoe alleen in staat als
de bevoegdheid in een wet in formele zin is opgenomen. Het verbod of gebod mag
vervolgens alleen door de lagere wetgever worden opgenomen indien de grondslag
terug te vinden in een wet in formele zin.
Specialiteitsbeginsel, houdt in dat de bevoegdheid van de overheid alleen kan
worden aangewend voor het specifieke doel waarvoor die wet is bedoeld.
Indien de overheid zijn bevoegdheid voor een ander doel aanwendt, is er sprake van
détournement de pouvoir.
Om te voorkomen dat de overheid zich te gemakkelijk beroept op het dienen van het
algemeen belang, wordt er in de wet telkens het specifieke belang aangegeven.
De bevoegdheden om het specifieke belang te behartigen, worden in de wet
nauwkeurig omschreven. De overheid mag bij het gebruik van een bevoegdheid,
alleen het belang behartigen waarvoor die regeling speciaal is bedoeld.
,2
1.7 gelede normstelling
Regelgeving komt op verschillende bestuurlijke niveaus tot stand, waarbij een lagere
regelgeving niet in strijd mag komen met een hogere.
verdragen
statuut
grondwet
wetten in formele zin
KB's die regels bevatten
ministeriele regelingen (verordeningen)
provinciale verordeningen
gemeentelijke verordeningen
gemeentelijke verordeningen en
waterschapsverordeningen
beleidsregels
vergunningsvoorschriften
Met geldende normstelling wordt bedoeld dat de toepasselijkheid van een
rechtsregel niet zomaar in één wet te vinden is, maar in een combinatie van met
elkaar samenhangende regelingen.
1.8 openbare lichamen
Nederland is een gedecentraliseerde eenheidsstaat.
Overheidsmacht is verspreid over verschillende niveaus. Op elk van deze niveaus
treffen we openbare lichamen aan: de staat, de provincies, de waterschappen, de
gemeenten en de lichamen waaraan krachtens de Grondwet verordende
bevoegdheid is verleend. Deze openbare lichamen bezitten rechtspersoonlijkheid (art
2:1 BW).
Deze openbare lichamen bestaan uit bestuursorganen.
1.9 overheid en privaatrecht
De openbare lichamen bezitten rechtspersoonlijkheid. De overheid staat gelijk met
een natuurlijk persoon (art 2:5 BW).
Wanneer de overheid privaatrechtelijk handelt, moet zij rekening houden met het feit
dat zij handelt in het algemeen belang.
De overheid die als ‘burger’ optreedt, moet rekening houden met de algemene
beginselen van behoorlijk bestuur (art 3:1 lid 2 Awb en art 3:14 BW).
Het komt voor dat de overheid zowel publiekrechtelijke bevoegdheid als van de
privaatrechtelijke bevoegdheid gebruik kan maken.
1.10 communicatie van de overheid
Manieren van communicatie tussen burgers en overheid:
- Schriftelijk
, 3
- Mondeling
- Digitaal
Burgers kunnen ook gebruikmaken van een gemachtigde. De Awb kent daarvoor
enkele regels:
Art 2:1 lid 1 Awb Eenieder kan zich in het verkeer met bestuursorganen
laten bijstaan of door een gemachtigde laten
vertegenwoordigen.
Art 2:2 Awb Regelt wanneer dit niet is toegestaan.
Art 2:3 Awb Documenten, die aan een bestuursorgaan zijn gericht
terwijl een ander bestuursorgaan bevoegd is, moeten
worden doorgezonden naar het bevoegde orgaan. Kan
het document niet worden doorgezonden, dan moet het
document worden teruggezonden naar de afzender.
Art 2:14 Awb Berichten die niet tot 1 of meer geadresseerden zijn
gericht kunnen niet uitsluitend elektronisch worden
verzonden, tenzij bij wettelijk voorschrift anders is
bepaald.
Art 2:14 Awb Een bestuursorgaan kan een bericht elektronisch
verzenden als die ander dat heeft kenbaar gemaakt.
Maar als zo’n verklaring ontbreekt, mag het
bestuursorgaan niet zonder daarnaar bij de burger te
hebben geïnformeerd gebruik maken van de
elektronische weg. Dit geld ook voor andersom.
--
Bestuursorganen kunnen zelf bepalen hoe elektronisch
verkeer met hen mogelijk is.
Afdeling 2.3 van de Regels over de communicatie via de elektronische weg.
Awb
Art 2:16 Awb Een handtekening digitaal is mogelijk als de methode die
voor authenticatie gebruikt wordt voldoende betrouwbaar
is.
Art 2:17 Awb Het tijdstip waarop een bericht het systeem van
gegevensverwerking bereikt waarover het
bestuursorgaan geen controle heeft, het tijdstip is waarop
het bericht door het bestuursorgaan elektronisch is
verzonden.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller milena20. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.40. You're not tied to anything after your purchase.
