Summary
Samenvatting RZL 4V
- Course
- Institution
Samenvatting RZL 4V. Zowel de leertekst als de PowerPoint's als eigen aanvullingen en examenvragen + antwoorden uit de lessen zijn verwerkt.
[Show more]
Seller
Follow
astridborremans
Reviews received
Content preview
4V RZL Astrid BorremansDEEL 1: RELIGIE IN HET SECULIERE TIJDPERK
1. Inleiding
3 doelstellingen van het vak RZL:
- Creëren van levensbeschouwelijke geletterdheid ( = kennis)
- Cultuursensitief handelen: handelen zo goed mogelijk afstemmen op cultuur en
levensbeschouwelijke gedachten die van toepassing zijn voor de patiënt waardoor de zorg
wordt bevordert.
- Levensbeschouwelijke identiteitsvorming
2. Moderniteit en atheïsme
2.1. Verlichtingsdenken
Verlichting ontstaat in de 18de eeuw: het Middeleeuws theocentrisme (= God centraal) wordt
antropocentrisme ( = mens centraal).
Opkomst van observatie en experiment + wat niet te meten valt is onbetrouwbaar = rationalisering →
Middeleeuws scholastieke denken gaat ten onder → maatschappelijke deeltaken worden overgelaten
aan specialisten.
De wereld wordt onttoverd: totale verzakelijking van maatschappelijk leven ontstaat.
Definitie rationeel = functioneel, transparant, herhaalbaar, controleerbaar, berekenbaar, beheersbaar,
mechaniseerbaar en automatiseerbaar.
Secularisering (= verwereldlijking) = terugtrekken van religie uit verschillende publieke domeinen. Die
ontvoogding van geloof en Kerk begint in de wetenschap maar vindt nadien ook plaats in kunst, politiek
en economie.
- Kunst: Mona Lisa van Da Vinci uit 1503 een portret van een normale vrouw = humanisme
- Politiek: de Franse revolutie zorgt voor ander politiek ideaal, namelijk dat van de democratie
- Muziek: ontwikkeling van opera’s zonder religieuze thema’s
Moderne mens wordt op zichzelf teruggeworpen → ontstaan van het moderne zelfverstaan.
Tegenhanger van moderne zelfverstaan is het idee van een maakbare wereld = het idee dat het
autonoom geworden subject, steunend op eigen redelijk inzicht, de wetten van de natuur kan
doorgronden, dat het die natuur kan aanwenden voor het eigen nut, en dat het samen met andere
vrije individuen in vrede kan leven in een efficiënt ingerichte en rationeel geordende, moderne
maatschappij = uiting in het geloof in de onbegrensde menselijke mogelijkheden.
Doel van de moderniteit = idealen van Verlichting (vrijheid, gelijkheid en broederlijkheid)
verwezenlijken door:
- Democratiseringstendensen i.p.v. adellijke standenmaatschappij
- Totale zelfbeschikking
- Ontplooiing van de mens op basis van autonomie = zichzelf de wet kunnen stellen in volle
vrijheid, los van de druk van taboes of opgelegde ideeën, alleen op grond van redelijk inzicht.
- Optimisme: rechtvaardige samenleving tot stand brengen door waarden rationeel te gronden
1
, 4V RZL Astrid Borremans
2.2. Atheïsme
Atheïsme = visie waarin het bestaan van God en het hiernamaals geloochend wordt.
Secularisatie → afwenden van God en ontvoogding van kerkelijke en godsdienstige invloeden.
Ludwig Feuerbach Geloof = projectie van de mens: niet God heeft de mens geschapen naar zijn
beeld en gelijkenis maar de mens heeft God ontworpen vertrekkende vanuit
de eigen natuur. God is dan een uitvergroot evenbeeld van de positief
menselijke eigenschappen (liefde, wijsheid, goedheid…)
Godsbegrip ontstaat vanuit de oneindigheid van menselijk bewustzijn.
Godsdienst is schadelijk voor de emancipatie van de mens die
tweederangsburger is geworden in eigen huis.
Afgodsbeeld moet verbrijzeld worden: niet geloven maar denken.
Freud God = projectie van een verheven vader. Om tot een volwassen autonomie
te komen moet er een vadermoord begaan worden.
Oorsprong van religie bevindt zich in het oedipuscomplex.
Religieuze voorstellingen dienen vervangen te worden door
wetenschappelijke inzichten.
Lenin + Marx Godsdienst = drug die het proletariaat (arme arbeidsklasse) verhindert zich
te emanciperen.
In het ideaalbeeld van een vrij en autonoom individu is er geen ruimte voor
onderschikking aan iets groters dan het eigen ik.
Marx wil geloof niet actief bestrijden, Lenin en Stalin (communisme)
wouden dit wel.
Atheïstisch humanisme: dood van God = geboorte van de mens.
- Vooruitgangsgeloof in menselijke mogelijkheden, op voorwaarde van radicale ontvoogding
- Godsdienst is niet enkel overbodig maar ook schadelijk en dient actief bestreden te worden
Leg atheïsme uit als een logisch maar niet noodzakelijk gevolg van de moderniteit.
Door antropocentrisme en secularisatie is God verdwenen uit de werkelijkheid. Een aantal
mensen concluderen dat er geen God is en ontkennen het Godsbestaan. Er is geen hiernamaals.
Atheïsme is niet noodzakelijk want er zijn nog steeds mensen die wel geloven in God.
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller astridborremans. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $10.38. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
48298 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now