Class notes
College aantekeningen HC1 Introductie interdisciplinaire sociale wetenschap
- Course
- Institution
College aantekeningen van het eerste hoorcollege van IISW.
[Show more]
Seller
Follow
kjfdse45
Content preview
Introductie Interdisciplinaire Sociale Wetenschap: InterdisciplinaireTheorievorming in Klassieke en Moderne Sociaalwetenschappelijke
Literatuur
College 1: De protestantse werkethiek, Max Weber
ISW:
- Individu: genen, brein, persoonlijkheid
- Context: opvoeding, groep, maatschappelijke context
De link tussen religie en sociaaleconomische status:
- Persoonlijkheid
- Opvoeding
- Groep: religieuze groep
- Religieuze context
Waarom zijn protestanten, en in het bijzonder calvinisten, welvarender en beter sociaal georganiseerd
dan katholieken?
Maatschappelijke context: Duitsland 19e eeuw:
- Eenwoording van verschillende landen tot één natie
- Snelle industrialisatie
- Verstedelijking: stad als ‘killing machine’: er kwamen grote groepen mensen naar de steden,
leefden daar onder slechte omstandigheden, waardoor een groot aantal van hen stierf door
epidemieën
- Groot onderscheid tussen kapitaal en arbeid: eigenaars van de fabrieken en de werkenden in
de fabrieken
Marx: Das Kapital 1867
- De verschillen in rijkdom, aanzien en macht zijn terug te voeren op klassenpositie van mensen
- Wat arbeiders toevoegen aan de waarde van producten wordt binnengehaald door de
kapitalisten
- Economisch-politieke dynamiek leidt tot een explosie van het kapitalistische systeem
Max Weber:
- Marx heeft het over het einde van het kapitalisme, terwijl Weber het juist over het begin van
kapitalisme heeft
- Waar liggen de wortels van het kapitalisme? Heeft religie daarmee te maken?
Marx focuste meer op kassenverhoudingen
- Verschillen in rijkdom hebben (ook) een oorsprong in een protestantse werkethiek die spoort
met een kapitalistische mentaliteit
Max Weber (1864-1920)
- Grondlegger sociologie: hoe maatschappelijke formaties tot stand komen en waarom
maatschappelijke formaties van belang zijn
- Protestantse huishouding en ambtenaar als vader zorgde thematiek in zijn werk
Protestantse werkethiek: data
- Literatuurstudie gefocust op economische en demografische data
- Verder bronnen: preken en geschriften van Calvijn en calvinisten
, Geest van het kapitalisme
- Benjamin Franklin: Advice to a young tradesman (1748)
Plicht tot arbeid
Plicht tot vermeerderen van kapitaal: geld laten werken
Rationele aanwending van kapitaal en arbeid: goed investeren van kapitaal en arbeid goed
plannen
Het verkrijgen van fortuin is goed
Arbeid is een roeping, een plicht
Hoe past de kapitalistische geest bij het protestantisme?
Een ‘protestantse werkethiek’
Weber: KWE naar PWE
- KWE: katholieke werkethiek:
Arbeid is minder belangrijk dan contemplatie (Thomas van Aquino, laat middeleeuwse
filosoof): als je een optimaal leven zou willen leiden kun je je terugtrekken in een
klooster, kun je geestelijke worden, kun je je toewijden aan een god, dat is belangrijker
dan arbeid
Renteverbod in de middeleeuwen: geld draagt geen vruchten, dus kun je niet meer
terugvragen dan je hebt uitgeleend, dat is alleen een goede daad, wat je misschien een
goed mens maakt
- PWE: protestantse werkethiek, kwam met Calvijn
Arbeid krijgt een prominentere plaats: we zijn niet alleen op aarde om ons te dienen aan
god, maar ook om te werken: arbeid is een plicht, god wil dat we de aarde zo goed
mogelijk bewerken en dat we daar de vruchten van plukken
Rente, handel en winst wordt toelaatbaar: geld uitlenen is een risico, dus rente is een
vergoeding
Geest van het protestantisme:
- Pessimisme
- Godsvertrouwen: hoop dat alle ellende in het hiernamaals wordt opgeheven
PWE: 4 protestantse stromingen
- Mensen in deze stromingen vragen zich af: Hoe heeft God het met mij voor? Zal ik in de
hemel komen?
Piëtisme: Duitsland laat 17e – midden 18e eeuw
Methodisme: UK en US midden 18e eeuw – nu
Baptistishe secten: Mennonieten (NL, US midden 16e eeuw – nu) en Quakers (UK, US
midden 17e eeuw – nu)
Calvinisme (FR, Scotl, NL, US midden 16e eeuw – nu)
PWE: belang ‘predestinatie’
- Calvijn:
Menselijke slechtheid: geen optimistisch mensbeeld, mensen zijn geneigd tot slechtheid,
tenzij zij zich wenden tot god
Beperkte redding: maar een deel van de mensheid wordt gered, niet voor iedereen, alleen
geloven zorgt niet tot zekerheid naar de hemel
Geen sacramenteel heil: je was overgeleverd aan god, hij bepaalt of je tot de geredden
behoort, er is geen mogelijkheid tot biechten, zoals bij het katholicisme
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller kjfdse45. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.21. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52510 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now