Geslaagd met 18/20. Dit is een samenvatting van hele cursus van meubelconstructie van Leentje Van Aken. Deze samenvatting bevat de onderdelen: hout, plaatmaterialen, natuursteen, keramische materialen, kunststoffen, metalen en glas.
Samenvatting materialenleer:
1. Deel 1 Hout:
Dwarsdoorsnede boomstam:
Van buiten naar binnen zien we:
Schors: afgestorven bast zorgt voor bescherming.
Bast: transporteert voedingstoffen.
Cambium of teeltlaag: groei van het hout, zorgt voor groeiringen.
Spinthout: aantal levende groeiringen.
Kernhout: Spinthout sterft en wordt donkerder.
Hart: bruin sponsachtig weefsel.
Verkernen:
Na verloop van tijd sterven de cellen in het spinthout af en ontstaat kernhout (verkerning). Het
cambium produceert steeds nieuwe houtvezels over de andere vezels, waardoor de boom steeds
dikker word. Als de boom jong is dan neemt bladkroon sterk toe in volume tot dit in verhouding is met
de stam hout die haar moet dragen en voeden. Daarna verminderd in de verhouding de ontwikkeling
van de bladkroon, ook al worden er nieuwe houtlagen gevormd. Het saptransport wordt overbodig in
een gedeelte van de stam, in het oudste gedeelte: de kern. De sapstroom houdt geleidelijk op en de
kern wordt droger. Dit proces is verkerning.
Kernhout en sprinthout:
De verkerning ontstaat bij de eerst gevormde groeiringen van de boom en breidt zich geleidelijk uit tot
verdere groeiringen als het cambium nieuwe groeiringen aan de omtrek worden bijgevoegd. Het hout
dat nog niet verkernd is noemt men spinthout, het verkernde is kernhout.
Sprinthout: Het spinthout is dus het buitenste licht gekleurde deel van de boom.
Kernhout: Het kernhout is het binnenste, meestal donkerder gekleurde deel van de boom.
,1. Vochtgehalte: In vers hout is het vochtgehalte van spinthout hoger dan dit van kernhout.
2. Kleur: Door vorming van kleurstoffen is kernhout meestal donkerder gekleurd dan spinthout.
3. Geur en smaak: Sterker bij kernhout dan bij spinthout.
4. Duurzaamheid: Kernhout is duurzamer dan spinthout omdat:
Het voedsel (zetmeel, suikers) dat in spinthout aanwezig was omgezet werd in allerlei stoffen
die grotendeels giftig zijn, of afwerend werken op insecten of zwammen.
De vaten dikwijls afgesloten zijn en het intreden van water belemmert.
5. Beschermbaarheid: Spinthout neemt veel gemakkelijker bescherming-producten op dan kernhout.
Snijvlakken:
1. Kops gezaagd hout:
Transversaal vlak wordt bekomen door een
doorsnede loodrecht op de as van de boom. Op
het dwarsvlak zijn de groeiringen zichtbaar als
concentrische ringen. Men ziet ringen of een
deel ervan op de plank.
2. Kwartiers gezaagd hout:
Radiaal vlak wordt bekomen door een lengte
doorsnede, waarvan de richting samen loopt
met deze van een straal (radius). Men ziet
eerder verticale strepen op de plank. Deze
plank zal minder werken of krom trekken.
3. Dosse gezaagd hout:
Tangentiaal vlak wordt bekomen door een lengte doorsnede
die loodrecht loopt op deze van een radiaal vlak. Het
tangentiaal vlak is dan scherp afgetekend wanneer het
voldoende verwijderd is van de as, zoniet benadert het, het
uitzicht van een radiaal vlak. Men ziet vlammen op de plank.
,Bestandweefsels:
Ze kunnen onderverdeeld worden volgens hun biologische functie in de
levende boom:
a) Steunweefsel: Geeft de boom stevigheid. Cellen die het steunweefsel
vormen zijn de vezels.
b) Transportweefsel: Vervoert de ruwe sappen uit de grond naar de bladeren. Ze
worden langs kanalen getransporteerd, deze noemen houtvaten of vaten. De
vaten zijn zichtbaar op een langs vlak als fijne lange groefjes.
c) Voedselopslagweefsel: Gaat voedsel opslagen en verdelen wanneer de boom
het nodig heeft.
Opbouw hout:
Groeiringen zijn meestal zichtbaar omdat de boom door de seizoenen rust- en
groeiperioden kent. De groeiperioden vallen samen met gunstige
klimaatsvoorwaarden. En de rustperioden vallen samen met ongunstige klimaatsvoorwaarden.
Hierdoor vallen zij niet samen over de hele wereld: in onze streken heeft de groei plaats in de lente en
zomer, maar in bepaalde tropische streken waar afwisselend regenperioden en droge perioden met
zeer hoge temperatuur voorkomen, heeft de groei plaats in de regenperioden.
Vroeghout/lentehout: Het hout dat in het begin van de vegetatieperiode gevormd werd.
Laathout/zomerhout: Na deze periode van sterke vegetatie vermindert de aangroei, de vaten worden
kleiner en de tracheïden smaller met meer verdikte wanden. Vooral een kleurverschil is er te zien.
Groeiringen: Bij elke groeiperiode ontstaat een nieuwe laag houtcellen tussen hout en cambium. Deze
lagen zijn meestal duidelijk zichtbaar op een dwarsdoorsnede van een boom als concentrische banden.
Men noemt hen groeiringen. De boom neemt dus in dikte toe.
Groeiringbreedte: De breedte van de groeiring kan sterk verschillen. Vocht, warmte en zon, rijk
voedsel in de bodem bevorderen de aanwas. Koude, droogte en gebrek aan voedsel en licht beperken
de aanwas. Dus tijdens een gunstig jaar wordt veel hout gevormd, en worden brede groeiringen
worden gevormd. Tijdens een ongunstig jaar zijn de groeiringen smal. Sterkte en hardheid van het hout
hangen grotendeels af van de dikte van groeiringen.
Dubbelhart:
De boom vertakt zich dan als het ware op bepaalde hoogte en vormt zo een reusachtige vork.
Wanneer men de boom nu aan de basis van de vork doorzaagt, dan vindt men twee afzonderlijk
kernen. Dubbelhartigheid is meestal minderwaardig omdat het hout trekt en onregelmatig
krimpt.
, Draaigroei:
De draad van de houtsoorten kan verschillend zijn en aan het verloop kan men de houtsoort
herkennen. Aan dit verschillend draadverloop heeft een houtsoort voor een groot deel zijn
karakteristieke technische eigenschappen te danken, bv zijn splijtbaarheid of zijn weerstand tegen het
splijten: zijn splijtsterkte.
Kwasten:
Kwasten kan men eigenlijk niet tot de
houtgebreken rekenen. Om te kunnen leven heeft
de boom nu een maal de takken nodig, die later als
de stam wordt opgezaagd te zien zijn als kwasten.
Wanneer een knop uitloopt dan zal het cambium
(de groeilaag) van de stam zich ook gaan
uitstrekken over de zijtak. Zo’n tak wordt steeds
dikker. Dankzij de werking van de groeilaag die
steeds nieuwe ringen om de boom vormt, komt de
takvoet elk jaar dieper in de boom te zitten. Zijn basis verdwijnt steeds verder in de boomstam. Lang
niet alle takken zijn blijvend, zeker niet van de boom die nog in lenterichting groeit. Op een gegeven
moment valt zo een tak af en dan blijft de van buiten niet zichtbare vergroeide kwast over.
Vlamtekening:
Een vlamtekening ontstaat bij houtsoorten met duidelijke groeiringen, wanneer op het
dosse vlak de opeenvolgende groeiringen goed zichtbaar zijn. De tekening is duidelijk
te zien op grenen of eiken op dosse gezaagd en vormt langgerekte vlammen, die in het
grenenhout veroorzaakt worden door het kleurverschil tussen vroeg en laat hout en bij
eiken het gevolg zijn van de aanwezigheid in eenzelfde groeiring van een porierijke en
poriearme zone. Vlamtekening is dus typisch voor dosse gezaagd hout.
Geaderde tekening:
Geaderde tekening ontstaat door de aanwezigheid in het hout van verschillende
gekleurde lagen. Dikwijls worden hiermee merkwaardige effecten bereikt, hetzij op
dosse, hetzij op kwartier.
Zebrano
Volume gewicht of volumieke massa van hout:
Gewicht (massa) per volume-eenheid: kg/m³. Bij hout geeft dit als probleem dat dat gewicht
afhankelijk is van de hoeveelheid water in de celholtes. Wanneer men in de handel spreekt over de
volumieke massa van een houtsoort, is dit het gewicht na droging tot 12% vochtgehalte.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller dorinevandewouwer. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.42. You're not tied to anything after your purchase.
